İstanbul basınında Gayrimüslim azınlıklar (30 Ekim 1918-24 Temmuz 1923)

Abstract

ÖZETBu çalışmada; Milli Mücadele Döneminde Osmanlı İmparatorluğu'ndayaşayan azınlıkların (Rumlar, Ermeniler, Museviler ve Süryaniler) faaliyetleri, Türkbasını ve bazı eserler ele alınarak, incelenmeye çalışılmıştır.Bu çalışma giriş ve üç ana bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında genelolarak Osmanlı İmparatorluğu'ndaki azınlıkların sosyo-ekonomik durumları, hakları,toplum içindeki yerleri, hukuksal açıdan ayrıcalıkları, Osmanlı öncesi ve Osmanlıdöneminin karşılaştırılması ele alınmıştır. Milli Mücadele Dönemi'nde I. Bölüm'deRumların, II. Bölüm'de Ermenilerin, III. Bölümde Museviler ve Süryanilerinfaaliyetleri ile Lozan Konferansı ele alınmıştır. I. Dünya Savaşı'ndan (1914-1918)yenik çıkan Osmanlı İmparatorluğunu parçalamak ve mirasını paylaşmak isteyenbüyük devletler, emellerini gerçekleştirmek için eskiden olduğu gibi Osmanlıİmparatorluğunda yaşayan azınlıkları kışkırtmış ve kullanmışlardır. Yunanistan'ın veFener Rum Patrikhanesi'nin desteği ile örgütlenen Rumlar, İstanbul'da veAnadolu'nun birçok yerinde işgal kuvvetlerinin de göz yummasıyla çetecilik, yağma,öldürme faaliyetlerine girişmişlerdir.Ermeniler Doğu Anadolu ve Kilikya Bölgesinde kendilerine vaat edilendevleti kurmak amacıyla, Ruslar ve Fransızlarla işbirliği yaparak, Türklerlesavaşmışlar, isyan, çetecilik, mezalim ve katliamlar yapmışlardır. Museviler ise, MilliMücadele döneminde Türkleri desteklemiş ve tarafsız kalmayı tercih etmişlerdir.Osmanlı İmparatorluğu 1914'te I. Dünya Savaşı'na girdiğinde, Rusların kışkırtmasıve silahlandırması sonucu Süryaniler, bir alay teşkil ederek, Türklerle savaşmışlardır.Fakat Rusların bölgeden ani çekilmesiyle, yalnız kalan Süryaniler, bölge halkının dakatkılarıyla yenilgiye uğramışlardır.viiiNihayet 24 Temmuz 1923'te imzalanan Lozan Barış Antlaşması ile YeniTürkiye Devleti sınırları içinde yaşayan tüm azınlıkların, Türk yurttaşı olduğu kabuledilmiştir.ix

ABSTRACTIn this master?s thesis the actions of the minorities (Greeks, Armenians,Jews and Syrians) in the Ottoman Empire during the Turkish National IndependenceWar has been studied through intensive research on the articles of Turkishnewspapers of the era along with some complementary articles published on thesubject. This study consists of an introduction section followed by three mainsections each devoted to a particular minority group. In the introduction, the social-economic statue of minorities in the Ottoman Empire is briefly discussed along withtheir rights and judicial privileges. Also these aspects have been compared to thosewhich existed before the Ottoman Empire. The first section after the introduction isdevoted to the actions of the Greek minority during the Turkish NationalIndependence War, followed by the subsequent sections about Armenians, Jews andSyrians. The last section also includes the Lausanne Conference. After the defeat ofthe Ottoman Empire in the First World War (1914-1918), the western states wantedto divide the Ottomans and share its heritage. They have used the minorities livingamong the Ottomans and provoked them, just like before, to ease their plans. TheOttoman Greek minority was organized by the support of Greece and the GreekPatriarchate of Istanbul and committed crimes such as pillage, murder and guerillafighting in Istanbul and in various places of Anatolia against the Turks under thesurveillance of the occupant forces. Whereas the Armenian minority had collaboratedwith the occupant Russian and French forces, fought for them and committed crimessuch as rebellion massacre, torture and guerilla fighting against civilian Turks, underthe promise of establishing an Armenian state in the Eastern Anatolia and Kilikiaregion. Jews, on the other hand, had supported Turks during the Turkish NationalIndependence War and chose to be neutral. When the Ottoman Empire entered theWWI in 1914 the Syrians had formed a legion with the provocation and weaponsupport of the Russians and fought against the Turks however with the suddenwithdraw of the Russian forces, they were defeated by the Turkish Army and localpeople. Finally with the Lausanne Peace Conference on 24 July 1923 all thexminorities within the borders of the new Turkish state have been recognized asTurkish citizens.xi