1930- 1938 dönemi Türkiye Yunanistan ilişkileri

Abstract

Lozan Barıs Antlasması, Kurtulus Savasının sonuçlarını belirleyen ve yeniTürk Devletinin uluslar arası alanda resmen kabul edildigi belgedir. Lozan Türkiyeile Yunanistan arasındaki sorunları çözmesi yanında iki ülke arasında bir dengeolusturmustu. Ancak mübadele ve patrikhane konuları Lozan'dan sonra da iki ülkearasında sorun olmaya devam etmisti. Patrikhane sorunu 1925 yılında çözümlenmisancak mübadele konusu 1930 yılına kadar Türkiye ve Yunanistan arasında gerginligeneden olmustu. 1930 mübadele anlasması ile sorun çözümlenmis ve aynı yılVenizelos'un Türkiye'yi ziyareti ikili iliskilerde yeni bir sayfanın açılmasınısaglamıstı. 1930 yılında baslayan Balkan Konferansları serisi Türkiye ileYunanistan'ı giderek yakınlastırmıs ve 1933 de samimi Anlasmanın imzalanmasınısaglamıstı. 6 Balkan ülkesini siyasi temelde birlestirmeyi amaçlayan Balkan Misakı1934 yılında Arnavutluk ve Bulgaristan'ın uzlasmaz tutumları nedeniyle yalnız dörtülke (Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya, Romanya) arasında imzalanmıstı.Balkan Misakı Rusya'nın Türkiye'den ve talya'nın Yunanistan'danbeklentileri nedeniyle bazı çekinceleri beraberinde getirmisti. Misak ile tam birbasarı saglanamasa da talya'nın Habesistan'ı isgali, Montrö Bogazlar Sözlesmesi vespanya iç savasında üye ülkelerin birlikte hareketi dikkatlerden kaçmamıstı. 1934yılından itibaren Türkiye ve Yunanistan arasında yöneticilerin ziyaretlerininsıklasması ve Balkan Misakının giderek kurumsallasması Türkiye-Yunanistaniliskilerini derinlestirmisti. ki ülke arasındaki dostluk havası Yunanistan'da milli yasolarak ilan edilen Atatürk'ün ölümüne kadar tam etkinlikle devam etmisti.1930-1938 yılları arasındaki bu samimi iliskiler devam ederken Yunanistan,yakın dönemi iliskilerin temelini olusturan adaların silahlandırılması, kıta sahanlıgı,Hava sahası gibi konularda Lozan dengesini bozan ve kendi çıkarlarına göredegistirmeye çalısan girisimlere baslamıstı.

Treaty of Lausanne is the document which resulted in Independence War and bywhich Turkish State was recognized on international level. Treaty solved problemsbetween Turkey and Greece and also created a balance between the two countries.But matters concerning Exchange and Patriarchate continued to be a problembetween the two countries after the Treaty. Patriarchate Issue was solved in 1925 butexchange problem caused tensions until 1930 between Turkey and Greece. With1930 Exchange Treaty, problem was solved and in the same year, Venizelos? visit toTurkey turned over a new leaf in bilateral relations. Balkan Conferences initiated in1930 caused Turkey and Greece to become closer and it resulted in a sincere treaty in1933. Balkan Pact planned to associate 6 Balkan Countries on political basis, wassigned in 1934 between only four countries (Turkey, Greece, Yugoslavia, Romania)due to Albania?s and Bulgaria?s uncompromising attitudes. Balkan Pact broughtsome risks because of expectations of Russia from Turkey and expectations of Italyfrom Greece. The Pact did not furnish a complete success but it is obvious thatmember nations co-acted during occupation of Ethiopia by Italy, Treaty of Montreuxand Spanish civil war. Since 1934, frequency of Turkish and Grek leaders? visit andinstitutionalization of Balkan Pact deepened Turkey-Greece relations. Friendlyatmosphere between the two countries continued effectively until the death ofAtatürk which was declared as a national mourning in Greece That sincere relationcontinued between 1930-1938, but Greece started to take steps which annulledTreaty of Lausanne and tried to change the Treaty fort he sake of its own benefitsconcerning matters like arming of Islands, continental shelf, air space which are thebasis of Greece?s relations.