Karadeniz gravite verilerinin irdelenmesi

Abstract

Yapılan çalışma kapsamında, gravite verilerinden yararlanarak Karadeniz'in jeolojik yapısı ve bu yapıların fiziksel özelliklerini belirlemek amacı ile bir dizi çalışma gerçekleştirilmiştir. Bu amaç doğrultusunda, var olan gravite haritası üzerinde belli başlı tektonik yapıları tanımlayacak şekilde üç ayrı doğrultuda kesitler alınmıştır. Doğrultular seçilirken Karadeniz'in genel tektoniğini yansıtacak doğrultular olmasına özen gösterilmiştir.Bu kesitlerden biri Doğu Karadeniz Basenini diğeri Batı Karadeniz Basenini dik kesen iki doğrultudadır. Karadeniz'i doğu-batı doğrultusunda boydan boya kesen üçüncü bir doğrultuda da gravite profilleri oluşturulmuş ve bunlar değerlendirilmiştir. Her üç doğrultu üzerine gravite ters çözüm yöntemi uygulanarak sonuçların daha önce yapılan sismik yansıma ve gravite sonuçları ile uyumluluğu araştırılmıştır. Veriler üzerine ters çözüm yöntemi olarak iki boyutlu (2D) ve iki buçuk boyutlu olmak üzere (2.5D); iki ayrı yöntem uygulanmıştır. Uygulamalar sırasında, gravite modellemelerine girdi olarak, daha önce yapılan gravite çalışmalarından elde edilen yoğunluk değerlerinin kullanılmasına özen gösterilmiştir.Yapılan tüm değerlendirmeler, gerek Doğu Karadeniz ve gerekse Batı Karadeniz Basenleri altındaki çökellerin 10-12 km derinliklere kadar uzandığını göstermiştir. Orta Karadeniz'de bu kalınlığın yaklaşık 8 km dolayında olduğu saptanmıştır. Karadeniz'in gravite verilerinin değerlendirilmesi sonucunda varılan bulgular, özellikle Doğu Karadeniz Baseni için yapılan sismik yansıma sonuçları ile çok iyi bir uyum içerisindedir.

The aim of this study is to determine geological structure and its physical properties beneath the Black Sea by using gravity data. For this purpose , three separate gravity profiles, which will define the basic tectonic structures, were taken on the gravity map of the region.One of the gravity profiles is located on the Eastern Black Sea Basin and the second profile is taken place on the Western Black Sea Basin. The third profile is throughout the east-west direction of Black Sea. Gravity inversion method were performed on all these three gravity profiles. Consequences obtained from gravity inversion were compared with results of seismic reflection and gravity studies which were formerly investigated. Two different inversion methods (two dimensional 2D and two and a half dimensional 2.5D inversion) were applied on the gravity data. For the inversion applications, the input gravity model were defined by using the density values which were collected from the previous gravity studies.According to the inversion results, sedimantery rocks go down to 10?12 km under both the Eastern Black Sea and the Western Black Sea Basin. Depth of sedimentary basin under the Central Black Sea is about 8 km. This study showed that the inversion results conform to the seismic reflection studies for the Eastern Black Sea Basin, particularly