Sürekli periton diyalizi alan hastalarda egzersizin metabolik ve fonksiyonel parametrelere etkisi

Abstract

65 6. SONUÇ VE ÖZET SAPD alan hastalarda egzersizin metabolik ve fonksiyonel parametrelere olan etkisinin incelendiği bu çalışmada 6 erkek, 4 kız olmak üzere toplam 10 hasta çalışmaya alınmış, hatalara 3 ay boyunca evde kendilerinin uygulayabileceği standart bir egzersiz programı uygulanmıştır. KBY' li hastaların hayat kalitesinin artırılması için yıllardır bir çok tedavi protokolleri rutine sokulmuştur. Yapılan bir çok çalışmada uygun egzersiz programlarıyla hastaların fiziksel kapasitelerinde artma olduğu görülmüş, buna rağmen egzersiz uygulamaları bir çok merkezde rutin tedavi haline getirilmemiştir. Kendi çalışmamızda da hastaların sedanter bir yaşam sürdükleri ve herhangi bir egzersiz tedavisi almadıkları görüldü. Egzersiz öncesi ve sonrası hastaların çoğunda BGG, egzersiz intoleransı ve fiziksel fonksiyonlarda düşüklük mevcuttu. Anemi tüm hastaların en büyük problemiydi. Yapılan 3 ya da 6 aylık egzersiz uygulamalarıyla Hct değerlerinde artmanın olduğunu gösteren ve göstermeyen çalışmalar vardır. Kendi çalışmamızda Hct ve Hb değerlerinde anlamlı değişiklik görülmedi. Hct değerlerini etkileyen herhangi bir medikal tedavi almayan hastalarda yapılacak uzun dönem çalışmalar daha anlamlı sonuçlar verebilir. Renal osteodistrofi 1 hastanın dışında hepsinde mevcuttu ve hastaların fiziksel performanslarındaki düşüklüğün önemli sebeblerinden biriydi. Bu yüzden KBY'lilerde kemik erimesinin (osteoporozun) erken dönemde saptanması ve tedavisi çok önemlidir. Kemik erimesinin kanda ve idrarda ilk belirteci olarak ileri sürülen Crosslaps değerlerine tüm hastalarda serumda bakıldı ve normal sınırına göre belirgin yüksek değerler elde edildi. 3 aylık66 egzersiz programlarıyla osteodistrofik kemik bulgularında anlamlı bir değişiklik beklenmediğinden Crosslaps değerlerinde anlamlı bir fark bulunmadı. Literatürde yapılan çalışmalar erişkinlerde, genellikle pre ve postmenopozal kadınlarla ilgili olup, çocuklarda yapılan çalışmalara rastlanılmadı. Erken tanı ve kolay bakılabilme özelliklerinden dolayı KBY gibi hastalıklarda bakılması önerilebilir. Ancak, çocuklarda daha uzun dönem ve geniş kapsamlı çalışmalara ihtiyaç vardır. Bir çok çalışmada gösterildiği gibi KBY'lilerde üremik dislipideminin tedavisi kardiyorespiratuvar mortaliteyi düşürmesi açısından önemlidir. Çalışmamızın sonunda zaten düşük olmayan plazma HDL değerlerinde anlamlı değişiklik olmadı. Ancak, başlangıç değerlerine göre plazma kolesterol, trigliserit, LDL ve VLDL değerlerinde düşme görüldü. Kolesteroldeki düşüklük daha anlamlıydı. Egzersiz tedavisi bu açıdan KBY'lilerde vazgeçilmez bir tedavi seçeneği olmalıdır. Bir çok çalışma egzersiz tedavisi sonucu hipertansif KBY'lilerde arteriyel kan basıncının daha iyi kontrol edilebildiğini göstermiştir. Hastalarımızda çalışma sonunda maksimal arteriyel diyastolik kan basıncında anlamlı düşme görüldü. Egzersizin bu açıdan da önemi unutulmamalıdır. Çalışma sonunda MVV solunum parametresinde anlamlı değişikliğin elde edilmesi başka çalışmalarda da gösterildiği gibi egzersizin solunum kapasitesini ve fiziksel performansı olumlu yönde etkilediği sonucu çıkarılabilir. Kişinin egzersizi tolere edebilme yeteneğinin en iyi göstergeleri olarak kabul edilen endurans zamanında ve Max VO2 paremetrelerinde egzersiz sonunda artmanın olması egzersizin etkinliğinin en iyi göstergesi olarak kabul edilebilir. Yapılan bir çok çalışmada egzersizin etkinliği bu parametrelerle orantılı olara ele alınmıştır.