Halkevlerinin kütüphane ve yayın kolu şubeleri çalışmaları (1932-1951)

Abstract

Kurtuluş Savaşı sona ermiş ve yönetim şekli Cumhuriyet olmuştur. Rejimin adı konulduktan sonra siyasi, sosyal ve kültürel anlamda hızlı bir değişim süreci başlamıştır. Birbirini izleyen bu sürecin temel taşlarından biri de Halkevleri olmuştur. 19 Şubat 1932'de 14 il merkezinde aynı zamanda gerçekleştirilen açılış töreni ile başlayan bu yolculuk kısa zaman içerisinde sonradan kurulacak olan Halkodalarıyla birlikte Anadolu'nun en ücra köşelerine kadar kök salmıştır. Kuruldukları yerde toplam dokuz şube şeklinde faaliyet gösteren Halkevlerinin en önemli şubelerinden biri de Kütüphane ve Yayın Kolu Şubeleridir. Bulundukları coğrafyanın sosyal ve kültürel şartları da dikkate alınarak oluşturulan Halkevleri kütüphaneleri, sahip oldukları işlevleri ile hem toplumun eğitim ve kültür seviyesini yükseltmiş hem de toplumun, gücünü milletten alan yeni rejimle birlikte arka arkaya sıralanan inkılapların amacının ne olduğunu anlamasına yardımcı olmuştur. Bu çalışmada amaç, kuruluşundan ilk kapanışlarına kadar geçen süre içerisinde, Halkevleri kütüphanelerinin ne gibi faaliyetlerde bulundukları, kuruldukları yerlerde toplumun eğitim ve kültür seviyesine nasıl katkı sunduklarını ortaya koymak ve konuyla ilgili genel bir bakış açısının oluşturulmasına yardımcı olmaktır. Araştırmanın amacına yönelik her türlü materyal desteği sağlanarak, çalışmaya ışık tutulmuş ve bir değerlendirme yapılmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Halkevleri, Halkevleri Kütüphaneleri, Halkodaları, Halkodaları Kitaplıkları, Kitap, Kitaplık, Okuyucu

The War of Independence was over and the form of administration became republic. After the regime was named, a rapid change process in the political, social and cultural area began. One of the keystones of these successive processes was the People's houses. This journey which started with an opening ceremony realized on the 19th February 1932 in 14 city centers simultaneously, took root in the remote corners of Anatolia in short time with the People's rooms which is founded later. One of the most important branches of People's houses which operate in the form of nine branches in total, is the Library and Publishing Branches. The People's houses libraries, which were formed by taking into consideration the social and cultural conditions of their location, both increased the level of education and culture of the society with their functions and helped the society to understand the purpose of the revolutions which came one after the other with the new regime that took its power from the nation. The aim of this study is to reveal the activities of the People's houses libraries from their establishment to their first closure and how they contributed to the educational and cultural level of the society in places where they are established and to help to create a general perspective on the subject. All kinds of material support was provided for the purpose of the study and an evaluation was tried to make. Keywords: People's Houses, People's Houses Libraries, People's Rooms, People's Rooms Bookcases, Book, Bookcase, Reader