Türk imalat sanayiinde emek verimliliği, ücretin katma değer içindeki payı ve aylık ortalama ücretin yıllar ve alt sektörler itibari ile devlet ve özel kesimdeki değişmeleri ve karşılaştırmaları

Abstract

ÖZET : Günümüzde sanayileşme ekonomik gelişme ile eşanlamlı sayılmaktadır. Dünya kaynaklarının gittikçe azalması, buna karşılık nüfusun ve ihtiyaçların çeşitlenerek hızla artması verimlilik kavramına önem kazandırmıştır. incelenen olaya ve amaca bağlı olarak çok sayıda verimlilik tanımı vardır. Çalışmamızda Türkiye imalat sanayi alt sektör bazında incelenmeye çalışılmıştır. Her alt sektör kendi özellikleri ve teknolojisi doğrultusunda faaliyette bulunmaktadır. Sektörler arası bir karşılaştırma yapabilmek için, genel kabul görmüş, işletmelerin ekonomiye katkısı olan katma değer kullanılmıştır. Çalışmada verimliliğe işçi açısından yaklaşarak kişi başına katma değer ele alınmış, ayrıca aylık ortalama reel ücretler, ücretlerin katma değer içindeki payı, işletme büyüklüğü ve çevirici güç kapasitesi de incelenmiştir. Çalışma 1973 - 1989 yıllarım kapsamakta ve imalat sanayi ile ilgili veriler Devlet istatistik Enstitüsü yayınlarından alınmıştır. Birinci bölümde kapsam ve yöntemle ilgili açıklamalar yapılmış, tanımlar verilmiştir. ikinci bölümde Türk imalat sanayinin tarihi gelişimi Cumhuriyet öncesi, 1923 - 1960 arası (Plansız dönem) ve Planlı dönem (1960...) olarak üç bölümde anlatılmıştır. üçüncü bölümde öncelikle imalat sanayi alt sektörler bazında ve devlet - özel ayrımında 1973 - 1989 için, çalışma Vkapsamındaki değişkenler açısından incelenmeye çalışılmıştır. 1980 yılında alınan ekonomik istikrar tedbirlerin uygulanmaya konması nedeniyle 1973 - 1980 ile 1981 - 1989 olarak iki dönem halinde inceleme yapılmıştır. Değişkenler arasında ikili ilişkiler de irdelenmiştir. Son olarak iki dönemi yansıtması açısından 1975 ve 1985 yıllarına ait yatay kesit çalışması yapılmıştır. Çalışma ile ilgili tablo ve grafikler ekte verilmiştir, imalat sanayi alt sektörlerin (9 alt sektör) tek grafikte net çıkmaması nedeniyle grafikler iki bölümde 31, 32, 33, 34 ve 35 ile 36, 37, 38 ve 39 hazırlanmıştır.