57/ 1 numaralı Kayseri Şer`iyye sicili (H.1058- 1059/ M.1648- 1649) transkripsiyon ve değerlendirme

Abstract

Hüküm sürdüğü dönemde dünya devletlerinin en önemlilerinden biri olan Osmanlı Devleti'nin siyasi, sosyal, iktisadi, askerî ve hukuki hayatını daha yakından tanıyabilmemiz için şer'iyye sicillerinin önemli bir yeri vardır. Şer'iyye Sicilleri, yazıldıkları dönemin toplum yaşamı ve hukuk sistemi hakkında bilgiler vermekle kalmaz; aynı zamanda bizlere merkezi yönetimin siyasi olaylara yaklaşımları konusunda da değerli bilgiler sunmaktadır.Şer'iyye sicilleri XV. asrın yarısından XX. asrın ilk çeyreğine kadarki Türk kültür ve tarihine ışık tutması açısından Osmanlı tarihinin en önemli kaynakları arasındadır. Bu siciller kadıların merkezle yaptığı resmî yazışmaları; ilgili olduğu yerin tarihi, sosyal, kültürel, ekonomik, dinsel, hukuki ve idari gelişmelerini içermesi bakımından önemlidirler. Siciller, ait olduğu yerin eski yerleşim birimlerini, buradaki insanlara verilen lakapları, insanların birbiriyle olan ticari münasebetlerini, sosyal yaşamlarını, ekonomik durumlarını, hukuki münasebetlerini içermektedir ve şer'i mahkemeler hakkında önemli bilgiler vermektedir. Bu nedenle Osmanlı tarihini açıklığa kavuşturmak için bu belgelerin günümüz Türkçesine çevrilmesi ve dikkatle incelenmesi gerekmektedir.Şer'iyye sicillerinden Kayseri ile ilgili olan 57 Numaralı, toplam 283 sayfalık ve 688 belgeli sicilin 57/ 1 numaralı bölümünde (başlangıç H. 1058- 1059/ M. 1648-1649 ) mevcut olan; 1-95 arası sayfaların ve 1?315 arası belgelerin transkripsiyon ve değerlendirmesi yapılmıştır. Konu çeşitliliği bakımından zengin sayılabilecek olan belgelerin çoğunluğunu, i'lâm ve hüccet türündeki belgeler oluşturmaktadır.Bu dönemdeki en önemli gelişmeler Girit Seferi için yapılan çalışmalardır. Kayseri'nin dolayısıyla Osmanlı Devleti'nin, siyasî, askerî, malî, idarî ve içtimaî tarihine ışık tutabilecek bilgiler elde edebilmek amacı ve düşüncesi ile bu çalışma yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Osmanlı, Şer'îyye Sicili, Kayseri, Kadı

To be able to understand political, social, economical, military and legal life of Ottoman Empire which is one of the most important world states during the period it reigned; judical records of Moslem Judge have a great importance. Therefore Judical Records of Moslem Judge give us not only deep information about social life and legal sistem of the period when they were written but also valuable information about central government?s views on political matters.Because of this, Judical Records of Moslem Judge are one of the most important and essential resources of social, political, economical, military and legal sistems of Ottoman Empire 15th and 20th centuries. A moung the Judical Records of Moslem Judges, there are patents, betrohol, permits, proff, judical, judgement and indication amoung the judical records Moslem judges.The microfilms of Judical Records of Moslem Judge in Kayseri, which is the basis of this work which will help us understand the way of social life in Kayseri that is amoung the important sanjaks of Ottoman Empire, are in ? Ankara National Library ? and ? Historical Reserch Center of Kayseri and Its Environment ?. A coppy of judical records of Moslem Judge Numbered 57/ 1which is our mainwork is optained from KAYTAM as photocopies. First of all, the sumerise of the Ottoman Text, the transcription of which are done, are prepared and then, at the end source resorches historical findings.The Judical Records that telled of Girit Campaing and this detail composed the documents which will help us to be able to learn the military instituation in that period Ottoman Empire. Also and this studies we can optain a lot of information about the social life of Kayseri in 1648- 1649 in the Judical Records, there are documents dealing with economical and social subject such as tax, appointment of guardiyan, inheritance sharing-dispute, purchase and sale, estate disagreement, wound e.t.c.Key Words : Ottoman, Şer?ıyye Regıster Kayseri, Kadhi