133/2 numaralı Kayseri Şer`iyye Sicili (H. 1155/M. 1742) transkripsiyon ve değerlendirme

Abstract

Tarih geçmişi incelerken güvenilir kaynaklara ihtiyaç duyar. Ne var ki her kaynak tarih bilimine aynı derecede güvenilir ve ayrıntılı bilgi sunamaz. Tarihle ilgili bir eserin güvenilir kaynaklara dayanması, ortaya konulacak eserin de o derece güvenilir olmasını sağlayacaktır. Güvenilirliğine ve kapsadıkları bilginin değerine göre Şer'iyye sicilleri tarihî kaynaklar içerisinde ilk sıralarda yer almaktadır. Ayrıca farklı konularda ayrıntılı bilgiler ihtiva etmeleri nedeniyle Şer'iyye sicilleri özellikle son yıllarda tarihçiler tarafından büyük bir ilgiyle karşılanmaktadır. Bu güvenilir kaynağın tarihçiler ve meraklıları tarafından irdelenmesi Osmanlı tarihinin geniş bir dönemi hakkında bazı ayrıntıların ortaya çıkarılmasını sağlayacaktır.Bu öneme binaen şer'iyye sicillerinden Kayseri'ye ait 133/2 numaralı ve (H. 1155/M. 1742) tarihli Şer'iyye Sicilinin transkripsiyon ve değerlendirmesi tezimizin konusunu oluşturmaktadır. Şer'iyye sicillerinin Osmanlı tarihi araştırmalarındaki vazgeçilemez yeri konumuzun önemini bir kat daha artırmaktadır. Bu tezin amacı Kayseri şehrinin siyasi, sosyal, kültürel ve iktisadi yapısının sicilde yer alan belgeler ışığında ortaya çıkarılmasına katkıda bulunmaktır. Bu amaçla öncelikle Osmanlı hukuk sistemi genel olarak incelenerek Şer'iyye sicillerinin Osmanlı hukuk sistemindeki yeri üzerinde durulmuştur. Daha sonra belgeler günümüz harflerine çevrilmiş ve özetlenmiştir. Değerlendirme bölümünde belgelerdeki bilgiler ışığında istatistikler çıkarılmış ve bazı genellemelere ulaşılmaya çalışılmıştır. Sonuç bölümünde ise 133/2 Numaralı sicil defterinden elde edilen bilgiler doğrultusunda değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışma sonucunda Kayseri şehrinin XVIII. yy. mahalli profiline dair önemli bilgiler elde edilmiştir. Kayseri'ye ait incelenmemiş diğer defterlerin de incelenerek tarih bilimine kazandırılması, bütünlüğün sağlanması açısından bu konudaki çalışmaların her birini daha anlamlı hale getirecektir.Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, şer'iyye sicilleri, şer'i hukuk, kadı, Kayseri.

While history reviews past, it needs reliable sources. However each source cannot provide reliable and detailed information to history. Once the work of art relies on reliable sources, it ensures that work of art to be revealed is highly reliable. According to its reliability and value of information included, Shari'a Court Records are in the first place within historical sources. Furthermore Shari'a Court Records are met in great interest by historians in recent years since it contains detailed information on different issues. Review of this reliable resource by historians and enthusiasts will provide the advent of some details about a wide range of time of Ottoman history.The Transcription and assessment of Shari'a Court Records which belongs to Kayseri with 133/2 number, and dated (AH 1155 / AD 1742), forms the subject of our thesis. Shari'a Court Records have an important place in the Ottoman Historical research and this increases the importance of our subject. The purpose of this thesis is to contribute to be revealed the political, social, cultural and economic structures of the city of Kayseri with the help of the documents in the record. For this purpose, at first the Ottoman judicial system is mainly reviewed and we emphasize the place of Shari?a Court Records in Ottoman judicial system. Then the documents have been translated to today's letter and summarized. In the evaluation section, statistics were established within the framework of information and some generality was tried to be reached. In conclusion part, the assessments were made in line with information obtained from record book no. 133/2. As a result of this study, it was gained important information about the local profile of the city of XVIII. Century?s Kayseri.Key Words: Ottoman Empire, the Shari'a Court Records, şer'i law, judge, Kayseri.