Okul öncesi dönem çocuklarında duygu düzenleme becerileri ile akran ilişkilerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma okul öncesi dönem çocuklarında duygu düzenleme becerileri ile akran ilişkilerinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya, İstanbul ilinden farklı sosyo-ekonomik düzeyler dikkate alınarak seçilen 34 resmi okulda okul öncesi eğitim almakta olan 880 çocuk ve bu çocukların öğretmenleri katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu, Duygu Ayarlama Ölçeği ve Ladd-Profilet Çocuk Davranış Ölçeği kullanılmıştır. Veri toplama araçları, her çocuk için çocukların sınıf öğretmenleri tarafından doldurulmuştur. Araştırmanın amacı doğrultusunda, çocukların akran ilişkileri ile duygu düzenleme becerileri arasındaki ilişkiye ve bu değişkenlerin çocukların sosyo-demografik özelliklerine göre farklılaşıp farklılaşmadığına bakılmıştır. Bulguların değerlendirilmesinde Duygu Ayarlama Ölçeği için 0.850 ve Ladd-Profilet Çocuk Davranış Ölçeği için 0.782 güven aralığında; anlamlılık p<0.05 düzeyinde çift yönlü olarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda duygu düzenleyememe ile akranlarına karşı saldırgan davranış gösterme, akranlara karşı çekingen davranış gösterme ve aşırı hareketlilik puanları arasında istatistiksel açıdan pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Duygu düzenleyememe ile çekingen davranışın alt boyutlarından olan akranlarına karşı asosyal davranış gösterme, akranlarınca dışlanma ve akranlarına karşı korkulu-kaygılı davranış gösterme puanları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Duygu düzenleyememe ile akranlara karşı yardımı amaçlayan sosyal davranış gösterme puanları arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bununla birlikte; çocukların akran ilişkileri ve duygu düzenleme becerilerinin cinsiyet, izlenen çizgi film türü, okula uyum güçlüğü gibi değişkenlere göre farklılaştığı saptanmıştır.Anahtar Sözcükler: Duygu Düzenleme, Duygu Düzenleyememe, Akran İlişkileri, Erken Çocukluk Dönemi

The purpose of this study is to examine emotion regulation skills and peer relations of preschool children. This study was carried out with 880 preschool-aged children and their teachers from 34 different public schools with varying socio-economic status. A Personal Information Tool prepared by the researcher, Emotion Regulation Checklist and Ladd-Profilet Child Behaviour Scale were employed as data-gathering instruments. Data- gathering intruments were filled for each child by his/her teacher. In accordance with the purpose of the research, the relationship between peer relations and emotion regulation skills was examined. Also, an overview of these variables was covered in order to determine whether these variables change according to socio-demographic characteristics of children. To evaluate the indications at the significance level of p<0.05, comparing two aspects, the reliability coefficients for Emotion Regulation Checklist is 0.850 and for Ladd-Profilet the Child Behaviour Scale is 0.782.Finally, the results of the study indicate that there is a positive significant relationship between emotion dysregulation scores and the scores of agression, shyness and hyperactivity as far as peer relations are considered. A positive significant relationship between emotion dysregulation and the subscales of inhibited behaviour which are asocial behaviour, exclusion by peers and anxiety-fear behaviour was identified. A negative significant correlation was found between emotion dysregulation and prosocial behaviour scores of the children. In addition, it is also seen that emotion regulation skills and peer relations could change according to the variables such as gender, type of cartoons watched by children and poor school adjustment. Key Words: Emotion Regulation, Emotion Dysregulation, Peer Relations, Early Childhood Period.