Selçuk Baran`ın romanlarına göstergebilimsel bir yaklaşım

Abstract

Dünyadaki bilimsel, teknolojik ve toplumsal gelişmelere paralel olarak uyum sağlayan edebi eleştiri yöntemleri 20 yy.ın başlamasıyla çeşitlilik kazanır. 20. yy.dan önce bir yapıt eleştiri çatısı altında değerlendirilirken ?yapıt odaklı değil de- yapıtı ortaya koyan yazara, yazarın yetiştiği çevreye, eğitime vb. etmenlere göre bir değerlendirme yapılmakta idi. 20. yy.da akılcı düşünce ile hareket eden modernist sanatçılar eski sanat eleştirmenleri gibi yapıtı dışsal faktörlerle değerlendirme yerine, dil bilim ve dilbilgisi gibi kavramların ışığı altında değerlendirmeye başlarlar. Kazanılan bu anlayış da yapısalcılık ve post-yapısalcılık gibi yöntembilimlerini ortaya çıkarır. Yapısal kökenli olan göstergebilim ise göstergeleri temel alarak incelemeye ve eleştirmeye başlayarak kendi yöntembilimini ortaya koyar. 20. yüzyılın en önemli ve en önde gelen kuramı olan göstergebilim, mimariden sinemaya, reklamdan televizyona, antropolojiden dilbilime kadar pek çok sahada kendine uygulama alanı bulur ve zaman içinde edebî eserlerin anlaşılmasında da kullanılan bir metot olmaya başlar. Hangi metotla gerçekleştirilirse gerçekleştirilsin göstergebilim incelemelerinin temel amacı insanı kuşatan anlamlar evrenini ve bu evren içindeki anlamların üretilme sürecini kavramaktır.İki ana bölümden oluşan çalışmamızın birinci kısmında göstergebilimsel eleştiri yönteminin temel ilkeleri açıklanmış ve ek olarak Selçuk BARAN'ın hayatı ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde ise Selçuk Baran'ın Güz Gelmeden, Bozkır Çiçekleri ve Bir Solgun Adam adlı romanlarına göstergebilim eleştiri yöntemi uygulanmıştır.Anahtar Kelimeler: Göstergebilim, Selçuk Baran, Bir Solgun Adam, Bozkır Çiçekleri, Güz Gelmeden

Literary criticism methods, that accord paralel with the scientific, technological and social developments in the world, gain variety with the beginning of the twentieth century. Before the twentieth century, when it comes to criticism, a literary work was evaluted in terms of the factors such as the creator of the work, the neighbourhood of the author, education - not focusing on the work itself. In the twentieth century, modernists, who have rational thinking their ways, begin to evaluate the work in the light of linguistics and grammar terms rather than external factors like the other art critics. This perspective disclose methodologies like structuralism and post-structuralism. However, semiotics which has structural origin displays its own methodology starting to examine and criticise using signs as a base.Semiotics, the most significant and premier theory of the twentieth century, finds a field of application for itself in a wide area which ranges from architecture to cinema, advertisement to television, anthropology to linguistics and also begins to be a method used in understanding literary works within the time. The main aim of the semiotics examinations, with whichever method they are made, is to conceive the world of meanings that surrounds man and the producing process of these meanings in this world.In the first part of our study consisting of two main parts, the basic principles of criticism methods are explained and additionally you are informed about the works and the life of Selçuk Baran. And in the second part, the semiotic criticism method is applied to the novels of Selçuk Baran?s called Before Fall, Steppe Flowers and A Pale Man.Key words: Semiotics, Selçuk Baran, A Pale Man, Steppe Flowers, Before Fall.