Örgütsel öğrenme, inovasyon ve firma performansı arasındaki ilişkiler: İnovasyonun aracılık etkisine yönelik büyük ölçekli işletmelerde bir araştırma

Abstract

Örgütsel öğrenme ve firma performansı ilişkisinde inovasyonun aracı rolünü belirlemek amacıyla hazırlanan bu çalışma, teori ve uygulama olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Teorik kısımda, araştırmanın temel değişkenleri olan örgütsel öğrenme, inovasyon ve firma performansı kavramları detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Uygulama kısmında ise anket yöntemi ile Türkiye'nin En Büyük 500 ve En Büyük İkinci 500 sanayi işletmesinden veri toplanmıştır. Veriler korelasyon, regresyon ve hiyerarşik regresyon analizleri yardımıyla incelenmiştir.Korelasyon analizi sonuçlarına göre, örgütsel öğrenme ile ürün inovasyonu, strateji inovasyonu, süreç inovasyonu ve pazar inovasyonu arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki söz konusudur. Benzer şekilde örgütsel öğrenme rekabet performansı, piyasa performansı, üretim performansı, finansal performans ve pazarlama performansı ile pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki içerisindedir. Ayrıca yukarıda sıralanan inovasyon çeşitleri ile firma performansı boyutları arasında da anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki bulunmaktadır.Örgütsel öğrenme ile firma performansı ilişkisinde inovasyon türlerinin aracılık etkisini belirlemek amacıyla yapılan regresyon analizi sonuçlarına göre şu bulgulara ulaşılmıştır: Örgütsel öğrenme ile rekabet performansı ilişkisinde ürün inovasyonu kısmi aracı rolü üstlenmişken, strateji inovasyonu, süreç inovasyonu ve pazar inovasyonu tam aracı rolü üstlenmişlerdir. Örgütsel öğrenme ile piyasa performansı ilişkisinde ürün inovasyonu, strateji inovasyonu ve pazar inovayonu kısmi aracı rolü üstlenmişken, süreç inovasyonu tam aracı rolü üstlenmiştir. Örgütsel öğrenme ile üretim performansı ilişkisinde bütün inovasyon türleri kısmi aracı rolü üstlenmiş bulunmaktadırlar. Örgütsel öğrenme ile finansal performans arasındaki ilişkide ürün inovasyonu kısmi aracı rol üstlenmişken, strateji inovasyonu, süreç inovasyonu ve pazar inovasyonu tam aracı rolü üstlenmiştir. Örgütsel öğrenme ile pazarlama performansı arasındaki ilişkide bütün inovasyon türleri tam aracı rolü üstlenmişlerdir.Ayrıca yapılan farklılık analizi sonuçlarına göre; çeşitli değişkenlerle işletmelerin örgütsel öğrenme, inovasyon ve firma performansı düzeylerinde bazı farklılıklar tespit edilmiştir.Araştırma sonuçlarının doğru bir şekilde yorumlanabilmesi ve etki alanının net olarak belirlenebilmesi amacıyla çalışmanın kısıtları aktarılmıştır. Son olarak, araştırma bulguları çerçevesinde uygulayıcılara ve araştırmacılara yönelik bir takım öneriler sunulmuştur.

The study consists of two sections as theoretical and empirical and it was done to determine the mediating role of innovation on the relationships of organizational learning and firm performance. The terms of organizational learning, innovation and firm performance, the basic variables of the study were scrutinized in the theoretical section. On the empirical section, questionnaire technique was used and the data was gathered from the first-biggest 500 and the second-biggest 500 industrial firms in Turkey, so the data was analyzed through correlation, regression and hierarchical regression analysis.It is found that there has been a positive and significant correlation among organizational learning, product innovation, strategy innovation, process innovation and market innovation just after the correlation analysis. Similarly, a positive and significant correlation exists among organizational learning, competitive performance, market performance, manufacturing performance, financial performance and marketing performance. Furthermore, there has been a positive and significant correlation among the innovation variables above and the dimension of the firm performance.According to the hierarchical regression analysis which was conducted to determine the mediating effects of the innovation variables on the correlation between organizational learning and firm performance, here are the findings: while product innovation has a partial mediating role on the correlation between organizational learning and competitor performance, strategy innovation, process innovation and market innovation play a full mediating role. Process innovation has a complete mediating role on the correlation between organizational learning and market performance whereas product innovation, strategy innovation and market innovation play a partial one on it. All the innovation variables have a partial role on the correlation between organizational learning and manufacturing performance. While product innovation plays a partial mediating role on the correlation between organizational learning and financial innovation, strategy innovation, process innovation and market innovation have a full mediating one. All the innovation variables play a full mediating role on the correlation between organizational learning and marketing performance.In addition, it was determined according to the variation analysis that there are some differences among firms? various facilities and the levels of their organizational learning, innovation and performance.The limitations of the study have been shown so that the results of the study can be construed correctly and the effect field can be determined clearly. Lastly, in the frame of the study findings, some recommendations have been presented for the managers and researchers.