Kalorifer yakan apartman görevlilerinde kronik karbon monoksit maruziyetinin etkileri

Abstract

Bu çalışmamızda kronik karbon monoksite maruz kalan kişilerde ateroskleroz, karotis intima media kalınlığı, yüksek sensiviteli C-reaktif protein ve hava yolu obstrüksiyonun ilişkisini inceledik.En az 10 yıl boyunca apartmanlarda çalışan sağlıklı, sigara içmeyen 47 kalorifer yakan erkek apartman görevlisi (çalışma grubu) ve yaşça uyuşan 48 sağlıklı erkek (kontrol grubu) çalışmaya alındı. Kalorifer yakan apartman görevlileri ve kontrol gruplarının yaş, vücut kitle indeksi, kan basıncı, total kolesterol, trigliserit, düşük dansiteli lipoprotein kolesterol, yüksek dansiteli lipoprotein kolesterol, karotis intima media kalınlığı, karboksihemoglobin, yüksek sensiviteli C-reaktif protein, ekspiratuvar tepe akım hızı değerleri ölçülüp SSPS 13.0 yazılım programı kullanılarak istatistiksel analizi yapıldı.Her iki grubun klinik özellikleri, yaş, vücut kitle indeksi, kan basıncı, total kolesterol, trigliserit, düşük dansiteli lipoprotein kolesterol, yüksek dansiteli lipoprotein kolesterol değerleri birbirleriyle benzer bulundu. Bunun yanında kalorifer yakan apartman görevlilerinde karboksihemoglobin (%4.5±1.5/2.0±1.1), yüksek sensiviteli C-reaktif protein (3.2±2.1/1.1±0.8 mg/L), karotis intima media kalınlığı (1.11±0.32/0.91±0.11 mm) değerlerinin kontrol grubuna göre daha yüksek olduğu tespit edildi. Gruplar arasında; karboksihemoglobin (p<0.001), yüksek sensiviteli C-reaktif protein seviyesi (p<0.001), karotis intima media kalınlığı (p<0.001) karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bulundu. Kalorifer yakan apartman görevlilerinde yüksek sensiviteli C-reaktif protein seviyesi ve çalışma yılı (p<0.001), yüksek sensiviteli C-reaktif protein seviyesi ve karboksihemoglobin seviyesi(p<0.001) arasında istatistiksel olarak anlamlı sonuç elde edildi. Kontrol grubunda ise sadece karboksihemoglobin ve yüksek sensiviteli C-reaktif protein seviyesi (p=0.002) arasında anlamlı ilişki bulundu. Ekspiratuvar tepe akım hızı değerlerindeki düşmenin kalorifer yakan apartman görevlilerinde (ortalama; 38.2/7.1 L/dakika) kontrol grubuna göre daha fazla olduğu tespit edildi.Bu çalışmayla kronik karbon monoksit maruziyetinin zamanla yüksek sensiviteli C-reaktif protein seviyesini arttırdığını, karotis intima media kalınlığını artırarak ateroskleroz oluşumuna zemin hazırlayan bir faktör olduğunu ayrıca hava yollarında daralma yaparak ekspiratuvar tepe akım hızında azalmaya neden olduğu sonucuna varılmıştır.

In present study, we evaluated relationship of atherosclerosis, carotis intima media thickness, high sensitive C-reactive protein and the obstruction of airway in patients who were exposured to chronic carbon monoxide.Apparently healthy 47 male non-smoker coal-burning heating system workers working in buildings for at least ten years and 48 age matched healthy men were enrolled into the study. We measured the body mass index, blood pressure, total cholesterol, trigliserid, low-density lipoprotein cholesterol, high-density lipoprotein cholesterol, carotis intima media thickness, carboxyhemoglobin, high sensitive C-reactive protein, peak expiratory flow velocity and analysed these values by SPSS 13.0.Both groups were found to be similar by age, body mass index, blood pressure, total cholesterol, trigliserid, low-density lipoprotein cholesterol, high-density lipoprotein cholesterol. However, carboxyhemoglobin (%4.5±1.5/2.0±1.1) (p<0.001), high sensitive C-reactive protein (3.2±2.1/1.1±0.8 mg/L) (p<0.001) and carotis intima media thickness (1.11±0.32/0.91±0.11 mm) (p<0.001) levels were found to be higher in the study group. Statistical significant correlations were found among carboxyhemoglobin and high sensitive C-reactive protein levels (p<0.001), high sensitive C-reactive protein levels and exposure year (p<0.001), carotis intima media thickness and exposure year (p=0.035) in the study group and between carboxyhemoglobin and high sensitive C-reactive protein levels (p=0.002) in the control group. The decrease of peak expiratory flow velocity found to be more in the study group (mean; 38.2/7.1 L/min).With this study, we come to the conclusion that chronic carbon monoxide exposure increases hs-CRP and carotis intima media thickness in the course of time and lay the groundwork for atherosclerosis and also decreases the expiratory peak flow velocity probably via obstructing the airways.