Öğretmen yetiştiren kurumlara öğrenci seçiminde kullanılacak giriş standartları ve bu standartların nasıl ölçülebileceği üzerine bir araştırma

Abstract

Araştırmanın amacı, öğretmen yetiştiren kurumlar için öğretmen olmak isteyen adaylara yönelik giriş standart alanlarını ve performans göstergelerini belirlemek ve bu performans göstergelerinin nasıl ölçülebileceğini ortaya koymaktır. Bu amaç çerçevesinde araştırma iki aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada, öğretmen yetiştiren kurumlar için giriş standartlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu aşamada, öğretmen yetiştiren kurumlar için giriş standartları NBPTS (1999) tarafından takip edilen üç basamağa göre belirlenmiştir. Bu basamaklar; uzman grubun belirlenmesi, standartların geliştirilmesi ve standartların gözden geçirilmesidir. Araştırmanın uzman grubu belirli ölçütleri sağlayan 34 uzmandan oluşmaktadır. İkinci basamakta standartların geliştirilmesinde delphi tekniği kullanılmıştır. Son aşama ise standartların gözden geçirilmesi basamağı tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma 309 öğretim elamanı üzerinde yapılmıştır. Veriler, birinci aşamada ortaya çıkan `Giriş Standartları anketi` yoluyla toplanmıştır. Anket araştırmaya katılan öğretim elemanlarını tanımaya yönelik sorulardan ve 5'li likert tipinde 56 maddeden oluşmaktadır. Oluşturulan anket performans göstergelerinin önem derecesini belirlemeyi amaçlamaktadır. Verilerin yorumlamasında aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri kullanılmıştır. İkinci aşamada ise belirlenen performans göstergelerinin nasıl ölçülebileceği ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu aşamada çalışma, nitel bir araştırmadır. Araştırmada ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma gurubunu ise standart geliştirme basamağında yer alan uzmanlar oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak anket kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde yüzde ve sıklıktan yararlanılmıştır. Birinci aşamanın araştırma sonucunda, öğretmen yetiştiren kurumlar için giriş standartları, 8 standart alanı ve 56 performans göstergesi olarak belirlenmiştir. Bu standart alanlar; kişilik özellikleri, ilgi, sağlık, alan bilgisi, entelektüel düzey, tutum, beceri, teknolojidir. İkinci aşamanın araştırma sonucunda, araştırmaya katılan öğretim elamanlarının büyük çoğunluğu kişisel özellik standart alanında yer alan performans göstergelerinin kişilik testleri, mülakat sınavı ve öğretmen gözlem raporları ile ölçülebileceğini ifade etmişlerdir. İlgi standart alanında yer alan performans göstergelerinin ölçülmesinde mülakat sınavı ve ilgi envanteri ön plana çıkarken, sağlık standart alanında psikolojik testler ön plana çıkmıştır. Alan bilgisi standart alanında yer alan performans göstergelerinin ölçülmesinde ise ön plana çıkan uygulama başarı testleridir. Entelektüel düzey standart alanında mülakat sınavı; tutumda, beceride ve teknoloji standart alanında ise öğretmen gözlem raporları ön plana çıkan alternatif uygulamadır. Anahtar kelimeler: Standart, Giriş Standartları, Öğretmen Yetiştirme, Duyuşsal Özellik, Kişisel Özellik

The purpose of this study is to identify the student admission standards and performance indicators for teacher training institutions with respect to those who wish to become teachers and establish how such performance indicators can be measured. With this purpose in mind, the study is composed of two stages. The first stage involves the determination of the student admission standards for teacher training institutions. Here, the student admission standards for teacher training institutions are determined according to the three steps followed by the NBPTS (1999). Those steps include the designation of a group of experts, development of standards and review of standards. The group of experts for the study consists of 34 experts who meet the required criteria. In the second step, delphi technique has been employed in developing the standards. The last step where the standards have been reviewed has been concluded by using a screening model. The study has been conducted on 309 teaching professionals. The data has been gathered through the `Admission Standards Questionnaire` that was created during the first step. The questionnaire consists of questions intended for getting to know the teaching professionals participating in the study and of 56 articles fashioned as per the 5 Likert Type scale. The questionnaire thus created aims at identifying the degree of importance of the performance indicators. The data has been interpreted through using arithmetic mean and standard deviation values. The second stage of the study aims at establishing how the identified performance indicators can be measured. The study is a qualitative one. It employs criterion sampling method. The research population of the study consists of the experts that are included in the standard development step. A questionnaire form has been used as the tool for collecting data. Percentage and frequency have been employed for facilitating the analysis of the collected data. As a result of the first stage, 8 standard areas and 56 performance indicators have been identified as the student admission standards for teacher training institutions. Such standard areas are as follows; personality traits, interest, health, field knowledge, intellectual level, attitude, skills and technology. As a result of the second stage, a majority of the teaching professionals participating in the study has stated that the performance indicators designated for the personality traits standard area can be measured through personality tests, interviews and teacher observation reports. While interviews and interest inventory were regarded as significant in measuring the performance indicators designated for the interest standard area, psychological tests came into prominence in the health standard area. The most prominent implementation in measuring the performance indicators for the field knowledge standard area, however, was that of achievement tests. Other prominent alternative implementations were interviews in the intellectual level standard area, and teacher observation reports in the attitude, skills and technology standard areas respectively. Keywords: Standard, Admission Standards, Teacher Training, Affective Characteristics, Personality Traits