Öğretmenlerin kültürel sermaye yeterliklerinin incelenmesi

Abstract

Araştırmanın amacı öğretmenlerin sahip oldukları kültürel sermaye yeterlik düzeylerini belirleyerek mevcut kültürel sermaye yeterlik düzeylerini daha ileriye taşıyacak öneriler sunmaktır. Kültürel sermaye, öğretmenlik mesleği temel yeterliklerini oluşturan kültürel yeterliklere zemin oluşturmakta ve bireysel kabiliyetlerin gelişimini hedefleyerek pedagojik yeterlikleri desteklemektedir. Araştırma karma (mixed) yöntemle desenlenmiştir. Kültürel sermaye ölçeği uygulanarak kültürel sermaye yeterlik düzeylerinde anlamlı fark oluşturan bulgular nitel çalışmayla incelenmiştir. Araştırmanın nicel aşaması örneklem seçiminde Türkiye Cumhuriyeti Kalkınma Bakanlığı'nın `İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması` (TCKB, 2013) verileri esas alınmıştır. Türkiye genelinde sosyoekonomik düzeye göre belirlenen 15 ilde görev yapan 2273 öğretmene ölçek uygulanmıştır. Nitel kısma ait çalışma grubunu ise Dicle Üniversitesinde Eğitim Yönetimi alanında lisansüstü eğitim gören ve aynı zamanda devlet okullarında öğretmen olarak çalışan 56 öğretmen oluşturmaktadır. Nicel araştırma kısmında araştırmanın amacı doğrultusunda araştırmacılar tarafından kültürel sermaye ölçeği geliştirilmiş ve veriler SPSS paket programıyla analiz edilmiştir. Nitel aşamada ise veriler yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanmış ve içerik analizi yapılarak tablolar halinde sunulmuştur.Araştırma sonuçlarına göre; Türkiye genelinde öğretmenlerin `kültürel sermaye` yeterlik düzeyleri `yüksektir`. Cinsiyet, eğitim düzeyi, branş, görev yapılan ilin sosyoekonomik düzeyi, anne eğitim düzeyi, baba eğitim düzeyi, kardeş sayısı, ailenin aylık geliri, okul öncesi eğitim alma durumu ve yükseköğretim öncesi hayatının büyük kısmını geçirdiği yer değişkenlerine göre öğretmenlerin kültürel sermaye yeterlik düzeylerinde anlamlı fark vardır. Kıdem ve ailede yükseköğretim düzeyinde eğitim alan kişi sayısı değişkenlerine göre öğretmenlerin kültürel sermaye yeterlik düzeylerinde anlamlı bir fark yoktur. Son olarak uygulayıcılara ve yeni araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Öğretmen, Kültür, Kültürel Sermaye, Kültürel Sermaye Yeterlikleri, Yeterlik Düzeyi.

The aim of this research is to identify the cultural capital competency levels of teachers and to offer suggestions raising existing cultural capital competency level. Cultural capital forms a basis for cultural competencies which are main competencies of teaching profession and it supports pedagogical competences by aiming development of individual capabilities. The research is designed as mixed method. The Cultural Capital Scale was applied and the meaningful results were supported with a qualitative study. For selecting the sample for quantitative study, the research data of `Republic of Turkey Ministry of Development's `Provinces and Regions Socio-Economic Development Ranking Survey` (TCKB, 2013) are taken into account. 15 different provinces in Turkey are determined according to socio-economic status, thus the scale is applied to 2273 teachers working in these provinces. The study group for qualitative study consists of 56 state teachers who are having post-graduate education in the Department of Educational Administration at Dicle University, Turkey. In quantitative phase, `Cultural Capital Scale` is developed by the researchers for the purpose of study and data are analyzed with SPSS program. In the qualitative phase, the data were collected through quasi-structured interview form and presented in the table by content analysis.According to the research results; in Turkey, the teachers' cultural capital competency levels are `high`. There is a significant difference in cultural capital competence levels of teachers according to gender, educational background, branch, socio-economic status of the city where the teacher works, mother's educational background, father's educational background, number of siblings, monthly family income, preschool education, the kind of settlement lived for a long time before post-graduate education variables. There is not a significant difference in cultural capital competence levels of teachers according to seniority and the number of family members who had post-graduate education variables. Finally, suggestions are made both for practitioners and for further researches.Keywords: Teacher, Culture, Cultural Capital, Cultural Capital Competencies,Competency Level.