Üniversite giriş sınavlarına hazırlanan öğrencilerin akademik beklentilere ilişkin stres ve öznel iyi oluş düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, üniversiteye giriş sınavı hazırlık öğrencilerinin akademik beklentilere ilişkin stres düzeyleri ile öznel iyi oluş düzeyleri arasındaki ilişkinin bazı demografik değişkenler açısından incelemektir.Araştırma, betimsel yöntem ve ilişkisel tarama modeline göre desenlenmiştir. Araştırmada kullanılan veriler, 2013-2014 Öğretim Yılında, Adıyaman il merkezinde bulunan 11 özel dershaneden, seçkisiz küme örnekleme yöntemi ile her dershaneden seçilen biri mezun diğeri 12. Sınıf öğrencilerinden oluşan 2 şubeden toplanmıştır. Araştırmaya üniversite giriş sınavlarına hazırlanmakta olan 353 öğrenci katılmıştır. Veri toplama araçları olarak Ang ve Huan (2006) tarafından geliştirilen `Academic Expectation Stress İnventor` adlı ölçeğin; Kelecioğlu ve Bilge (2009) tarafından Türkçeye uyarlanmış biçimi olan `Akademik Beklentilere İlişkin Stres Envanteri` ile Dost(2005) tarafından geliştirilen ` Öznel İyi Oluş Ölçeği` ve araştırmacı tarafından geliştirilen `Kişisel Bilgi Formu` kullanılmıştır. Verilerin analizinde Spearman Brown sıra farkları korelâsyon katsayısı testi tekniği, aritmetik ortalama, standart sapma, yüzdelik dağılım, Levene F Testi, parametrik olmayan testlerden Kruskal Wallis Testi ve Mann Whitney-U testi, farkların kaynağını belirlemek için Post-Hoc analiz tekniklerinden Dunnet-T3 çoklu karsılaştırma testi uygulanmıştır. Araştırmanın temel ve alt problemlerine cevap bulma sürecinde, SPSS 18.0 (Statistical Packet for The Social Science 18.0) paket programından yararlanılmıştır.Araştırma verilerinin analizi sonucunda öğrencilerinin akademik beklentilere ilişkin stres düzeyi ile öznel iyi oluş düzeyi arasında orta düzeyde, negatif yönde, anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Araştırmaya katılan öğrencilerin akademik beklentilere ilişkin stres düzeyleri üzerinde cinsiyet, baba eğitim durumu, sosyo-ekonomik durum, okul türü, algılanan başarı düzeyi değişkenleri, anlamlı farklılık yaratırken, anne eğitim durumu, mezuniyet ve özel ders alma durumu değişkenlerinin anlamlı farklılık yaratmadıkları saptanmıştır. Öznel iyi oluş düzeyleri üzerinde okul türü ve algılanan başarı değişkenleri anlamlı fark yaratırken; cinsiyet, sosyo-ekonomik durum, anne-baba eğitim durumu, mezuniyet durumu ve özel ders alma durumu değişkenlerinin anlamılı fark yaratmadığı tespit edilmiştir. Bulgular ilgili literatür verileri ışığında tartışılmıştır. Araştırmanın sonunda elde edilen bulgulara dayalı olarak öneriler geliştirilmiştir. Anahtar kelimeler: Akademik Beklentilere ilişkin Stres, Akademik Stres, Öznel İyi Oluş, Üniversite Giriş Sınavları

The purpose of this study is to examine the relation between academic expectations stress level and subjective well-being level of the students prepared to university entrance exams with regard to some demographic variables. The method of this study was designed as descriptive and relational screening model. The data was collected from 10 private teaching institutions in central district in Adıyaman province, in 2013-2014 academic year, by random cluster sampling from different two sections consisting of twelfth grade students. The sample of this study consisted of 353 students prepared to university entrance exams. Academic Expectation Stress Inventor which was developed by Ang and Huan (2006), and adapted by Kelecioglu and Bilge (2009); and 'The Subjective Well-being Scale' which was developed by Dost (2005) and 'Personal Data Form' which was developed by the author were applied for collecting data. Spearman Brown's rank correlation coefficient test technique, arithmetic mean, standard deviation, frequency distribution, Levene F Test; the nonparametric tests which are Kruskal Wallis Test and Mann Whitney-U Test; Dunnet-T3 multiple comparison test which is one of the Post-Hoc techniques were used to analyze the data. The analysis, of the data collected in the research, has been conducted with the SPSS 18.0 program (Statistical Packet for The Social Science 18.0).As a result of the analysis; there is a significant, medium-level, negative relation between academic expectations stress levels and subjective well-being levels of the students. While there is a significant difference between academic expectation level in terms of gender, father's educational status, socioeconomic status, school type, perceived success level; there is no a significant difference in terms of mother's educational status, graduation and receiving private lessons. It was also found out that there is significant difference between subjective well-being and perceived success level; however, there is no significant difference between subjective well-being in terms of gender, socioeconomic status, mother-father education status, graduation and receiving private lessons. The findings were argued in the light of the related literature. Suggestions were improved according to the findings.Key words: Academic Expectations Stress, Academic Stress, Subjective Well-Being, University Entrance Exams