20 yüzyıl hadis eksenli oksidentalizm çalışmaları- Fuat Sezgin örneği

Abstract

Hz. Muhammed (s.a.v.), İslâm dininin iki kaynağı olarak Kur'ân ve sünneti bırakmıştır. Kur'ân, bu dinin ana kaynağıdır. Sünnet ise, Kur'ân'ın tefsir ve açıklaması durumundadır. Başlangıcından bu yana Müslüman ilim adamları, ağırlıklı olarak bu iki konu üzerinde çalışmalarda bulunmuşlardır. Haliyle İslâm'a inanmayanlar, onun aleyhinde çeşitli faaliyetleri sürdürmüşlerdir. Bunlar, özellikle batı dünyasında zamanla kurumsallaşarak oryantalizm adı altında faaliyetlerini organizeli bir şekilde sürdürmeye devam etmişlerdir. Batı kökenli oryantalizm kelimesi, şarkiyatçılık ve doğu bilimi olarak bilinmektedir. Onlar, günümüzde de çeşitli isimlerin altınde İslâm âleminin ve genel olarak doğunun her yönünü ele alıp incelemeketedirler.Oryantalizme karşı bir tepki niteliğinde ortaya çıkan çalışmalar, oksidentalizm olarak tanıtılmaktadır. Yine batı kökenli olan oksidentalizm, ğarbiyatçılık ve batı bilimleri diye bilinmektedir. Oksidentalizm, oryantalizm kadar organizeli bir şekilde faaliyet gösterememektedir. Çünkü oryantalizmin arkasında kilise ve batının kurumsal desteği bulunmaktadır. Oksidentalizmin arkasında ise böyle kurumsal bir destek bulunmamaktadır. Oksidentalizm hareketi, İslâm âleminde bireysel faaliyetler şeklinde gelişmeye devam etmektedir. Bu faaliyetler, çeşitli İslâm devletlerinde geliştiği gibi, Türkiyede de kendini göstermektedir. Aslında bu alandaki çalışmaların izlerine, dünyanın çeşitli yerlerinde rastlamak mümkündür. Oryantalist düşünce İslâm'ın çeşitli yönlerini hedef alıp saldırırken, özellikle hadis sahasına geniş yer vermektedir. Ona göre oksidentalizmde de, hadis savunusu önemli bir yer almaktadır. Bu nedenle günümüze kadar hadis oksidentalizmi alanında çeşitli eserlerin yazıldığına şahit olmaktayız. Muhammed Mustafa el-Azâmî ve M. Fuat Sezgin, bu alanda eser yazanların başında gelmektedir. İslâm bilim tarihi alanında kendisini kabul ettiren Sezgin, hadis oksidentalizmi konusunda da büyük bir boşluğu doldurmaktadır. Onun, hadis kültürünün şifâhî nakilden ziyade yazılı belgelere dayandığı ve senetlerde yer alan ravilerin birer yazılı belgeyi ifade ettiğine dair iddiası, oryantalistler tarafından incelenmeye devam etmektedir. Onun`Buhârî'nin Kaynakları Hakkında Araştırmalar` isimli eseri, bu konuda yapılmış önemli bir çalışmadır. Bu kitapta, rivayet kültürünün oluşum ve gelişimi hakkında bilgi verildikten sonra, dört bölüm işlenmektedir. Bu bölümlerin birincisinde, hadislerin ilk yazılı kaynakları, ikincisinde Buhârî'nin Kur'ân tefsiri ve filolojik kaynakları üzerinde durulmaktadır. Üçüncü bölümde, Buhârî'nin `el-Câmiu's-Sahîh` adlı hadis kitabının farklı rivayetleri, dördüncü bölümde ise bu hadis kitabının lahikaları incelenmektedir. Bu eserinde özellikle Buhârî ile ilgili ciddi tenkitlerde bulunan Sezgin'in de tekide açık çeşitli yönleri de bulunmaktadır. Sezgin'in bu alandaki çalışmaları, Türkiyede, İslâm âleminin diğer ülkelerinde ve batı dünyasında ele alınarak incelenmektedir. Bu nedenle onun hakkında çeşitli akademik çalışmaların yapıdığına şahit olmaktayız. Onun hadis oksidentalizmi alanındaki çalışmaları ilehadisin değişik konuları ile ilgili modern hadis tartışmaları devam etmektedir.Anahtar Kelimeler: Oryantalizm, oksidentalizm, hadis oksidentalizmi, Buhârî, Fuat Sezgin.

Prophet Muhammad, Islam as the source of the Quran and the Sunnah. The Quran, this is the main source of religion. Sunnah is ınterpretation and explanation of the Quran. Since the start of the Muslim scholars, mainly to work on these two issues. Consequently, various continued activities against to Islam. These are institutionalized over time, especially in the Western world in a way that the activities organised under the name of Orientalism to pursue continued. The origin of the Western word Orientalism, it is known as the science of right and eastern. They are under various names in the Islamic Kingdom and taking every aspect of publicly investigating east.Orientalism in the nature of a response to the resulting work, occidentalizm is known with the name. Still western origin, occidentalizm, western science has been known to say occidentalizm, unable to operate in a way that is so organised Orientalism. Because the institutional support of the Church and behind the western orientalism. there is no such institutional support behind occsidentalizmin. Occsidentalizm movement, in the form of individual activities in the realm of Islam continues to grow. These activities, such as the development in various Islamic States, Turkey also presents itself. In fact, traces of the studies in this field, it is possible to come across in various parts of the world.Orientalist thought Islam took the attack to the target various aspects, especially the wide range of hadith. Occidentalizm well as according to hadith, it is an important defense of tradition. Therefore Until today that we are witnessing in the field of hadith occidentalizm written various works. Mohammed Mustafa al-Azîmî and M.Fuat Sezgin, is one of the works in this area. The history of Islam imposed itself in the field of science Sezgin, it fills a large gap in the provision of hadith occidentalizm. Her a claim stated that the written document of culture is based on tradition rather than written documents and oral narrators transport located in the shares continue to be examined by orientalists. His `Bukhari's Resources About Research` is an important work written about this. In this book, after the rumor about the formation and development of culture, four sections are processed. This is the first partition, the first written sources of hadith, Bukhari focuses on the Qur'anic commentary and philological sources of the latter. In the third section, Bukhari `al-Camiü's-Sahih` has different narrations of the hadith books, it is examined in the fourth part of this hadith books addendum. His work in particular on the serious criticism contained in Bukhari Sezgin has various aspects. Sezgin's work in this field, other Islamic countries, in Turkey and being examined by considering in the Western world. For this reason, he witnessed several academic studies. His work on the hadith of the hadith occidentalizm of the modern debate on various issues continues.Key words: Orientalism, occidentalism, occidentalism of hadith, Bukhari, Fuat Sezgin.