Sıcak ve soğuk kanlı iskelet kaslarının biyoelektrik ve biyomekanik parametrelerine ketaminin etkisi

Abstract

I» ______ ÖZET Bu çalışmada soğuk ve sıcak kanlı deney hayvanlardan kurbağa ve sıçanın siyatik sinir-sartorius kas ve frenik sinir-hemidiyaf- ragma sinir-kas preparatlarmın biyoelektrik ve biyomekanik parametreleri ve bu parametrelere ketaminin etkisi incelenmiştir. Çalışmada ağırlıkları 80-100 g arasında değişen Rana-pipien türü kurbağadan disekte edilen 18 adet siyatik sinir-sartorious kas preperatı ile, ağırlıkları 200-230 g arasında değişen Albino-wistar türü sıçandan disekte edilen 13 adet frenik sinir-hemidiyaf ragma kas preperatı kullanılmıştır. Bu preparatlarm normal ve ketamin dozuna bağlı mekanogram değerleri, izole organ banyosunda izometrik çevirec ile ölçüldü. Her iki preperatta da nöromüsküler iletimin blokaj miktarları artan ketamin dozu ile artmakta, fakat iletimi bloke eden ketamin konsantrasyonları farklı olmaktadır. Bununla birlikte, ketamin etkisinin ortadan kalkma süresi, yani yıkandıktan sonra geriye dönüş süreleri aynıdır. Kullanılan preperatlarının biyoelektriksel parametreleri mikroelektot yöntemiyle ölçüldü. Her iki preperatm biyoelektriksel parametrelerinin normal değerlerinin farklı olduğu, fakat zar ve aksiyon potansiyeli parametrelerinin ketaminin dozuna bağlı olarak değiştiği bulundu. Soğuk ve sıcak kanlı iskelet kaslarının biyomekaniksel ve biyoelektriksel özelliklerinin farklı olduğu ve bu kaslarda ketaminin doza bağlı etki derecelerin de farklı olduğu belirlendi. Literatürde soğuk ve sıcak kanlı kasların biyoelektrik ve biyomeka nik parametrelerine (BBP) ait çok sayıda bilgi bulunmaktadır. Bu çalışmada laboratuvarımızda kullanılan Rana-pipien türü kurbağanın sartorius sinir-kas preperatlarının BBP'nin normal değerleri ile Albino-wistar türü sıçanın diyafragma sinir-kas preparatlarmın BBP'nin normal değerlerini saptamak ve karşılaştırmak da amaçlan mıştır. Klinikte genel anestezik olarak kullanılan ketamin, lokal anestezikler gibi davranıp sinir-kas preparatlarmda nöromüskülerkavşağı etkileyerek iletimi bloke eder. Düşük ketamin konsantras yonları zarı depolarize, yüksek konsantrasyonları ise zarı hiperpolarize eder. Sıcak kanlı sıçan frenik sinir-hemidiyaf ragma kas preparatında nöromüsküler iletimi bloke eden ketamin konsant rasyonu, soğuk kanlı kurbağa siyatik sinir-sartorius kas prepara tında nöromüsküler iletimi zayıflatır, yani bloke edemez, ancak daha yüksek ketamin konsantrasyonlarında nöromüsküler iletim bloke olur. Ketaminin doza bağlı olarak oluşturduğu etkinin farklı olması, kullanılan preparatlarm yapısı, işlevleri ve ortam sıcaklığının farklı olmasından ileri gelmektedir.