Türkiye`de imalat sanayinin yapısal dönüşümü ve rekabet gücündeki değişim: Çin ekonomisi ile karşılaştırma

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Türkiye'nin imalat sanayinde yaşanan yapısal dönüşümünü ortaya koyarak imalat sanayi rekabet gücünü ve uzmanlaşma yapısını ölçüp, Çin'in imalat sanayi rekabeti ile karşılaştırmaktır. Bu çalışmada 1992-2013 dönemleri arası analiz edilmiştir. Türkiye ve Çin'in imalat sanayi rekabet gücünü ölçmek için iki uygulama yapılmıştır. Bunlardan birincisi yatay ve dikey endüstri-içi ticaret ikincisi ise Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler yöntemiyle rekabet gücünün ölçümüdür. İmalat sanayi rekabet gücü, yüksek kaliteli dikey endüstri-içi ticaretin gerçekleşip gerçekleşmediğine göre belirlenerek Türkiye ve Çin'in rekabet üstünlüğüne sahip olduğu sektörler teknoloji gruplarına göre sınıflandırılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, Türkiye'nin ticaretinde endüstri-içi ticaretin arttığı ve endüstri-içi ticaret yapısının genel itibariyle düşük kalitede dikey endüstri-içi ticaret şeklinde gerçekleştiği sonucuna ulaşılmıştır. Aynı uygulama Çin için yapıldığında, Çin'in dış ticaretinde endüstri-içi ticaretin payının yüksek olduğu ve endüstri-içi ticaretin düşük kaliteli dikey endüstri-içi ticaret şeklinde gerçekleştiği ancak yüksek kaliteli dikey endüstri-içi ticaretin payının artmaya başladığı görülmüştür. İkinci uygulamada elde edilen bulgular sonucunda, Türkiye'nin ihracatında rekabet gücünün emek yoğun ve sermaye yoğun mallarda yüksek olduğu görülmüştür. Katma değeri ve teknolojik donanımı daha yüksek olan kolay taklit edilen ve zor taklit edilen araştırma bazlı malların ihracatında, Türkiye açısından sürekli bir karşılaştırmalı dezavantaj durumu mevcut olmakla birlikte son yıllarda bu durumun azaldığı görülmüştür. Çin'de emek yoğun malların rekabet gücü yüksek çıkmış, kolay taklit edilen ve zor taklit edilen malların ihracatında ise Çin'in rekabet gücünün artmaya başladığı görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Rekabet Gücü, Yapısal Dönüşüm, İmalat Sanayi, Endüstri-içi Ticaret, Yatay Endüstri-içi Ticaret, Dikey Endüstri-içi Ticaret, Grubel-Lloyd Endeksi, Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler.

The purpose of this study is measuring competitiveness and specialization structure of manufacturing industry by putting forth of structural transformation in manufacturing industry in Turkey and comparing it with China. In this study 1992-2013 terms have been analyzed. Two applications have been done to measure competitive power of manufacturing industry both in Turkey and China. One of them is horizontal and vertical intra-industry trade, another one is measuring competitive power by revealed comparative advantages method. Competitive capacity of manufacturing sector has been determined according to whether high quality intra-industrial trade is realized or not and the sectors in which Turkey and China have superiority have been classified according to technological groups. According to the results of the analysis, it has been reached to the results that intra-industrial trade in Turkey's trade has increased and the structure of intra-industrial trade takes place as low-quality vertical intra-industrial trade. When the same application is performed for China, it has been seen that the rate of intra-industrial trade in China's foreign trade is high and intra-industrial trade takes place as low quality vertical intra-industrial trade, however the rate of high quality vertical intra-industrial trade increases. In the second application, as a result of the data obtained, it has been seen that competitive capacity in Turkey's exports is high in the labor and capital intensive goods. Though there is a relative disadvantage for Turkey in the export of the research based goods which have more added value and technological equipment and which are easily and hardly imitated, this has been decreasing lately. The competitive capacity of the labor intensive goods has been found to be high and it has also been seen that China's competitive capacity in the export of the goods which are easily or hardly imitated has begun to increase.Keywords: Competitiveness, Structural Transformation, Manufacturing, Intra-Industry Trade, Horizontal Intra-Industry Trade, Vertical Intra-Industry Trade, Grubel-Lloyd Index, Revealed Comparative Advantage.