Prof. Zehra Çobanlı`nın çağdaş Türk seramik sanatındaki yeri

Abstract

İkinci Dünya Savaşı sonrası değişen siyasi ve kültürel değerler toplumlardaki sanatsal değişimi de kaçınılmaz kılmıştır. Savaş sonrası başlayan toplumsal özgürlük hareketleri sanatta da etkisini göstermiş ve alternatif sanat arayışları giderek artmıştır. Bu arayışlar, sanatının sınırları ile sınırsızlığı arasında postmodern dönemi başlatmıştır. 1960 sonrası hızlı değişen bu sanat arayışları içerisinde seramik sanatı da kendine düşen payı almış ve çağdaş bir sanat kimliği kazanmıştır. Türk seramik sanatındaki gelişimler ise dünya seramik sanatı ile paralel bir gelişim göstermiştir.Prof. Zehra Çobanlı'nın Türk Seramik Sanatında yerini ve değerini bir kaynakça çerçevesinde paylaşmayı amaçlayan bu araştırma dört bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde Dünya Seramik Sanatının gelişimi ve bu gelişimin Türk Seramik Sanatına olan etkilerine yer verilmiştir. Buna bağlantılı olarak Türk seramik sanatına başarılarıyla katkı sağlayan seramik sanatçıları da bu bölüm de yer almıştır.İkinci bölüm ise araştırmamın asıl konusu olan Prof. Zehra Çobanlı'nın sanatsal yaşam öyküsünü içermektedir. Günümüz Türk Seramik Sanatının ilk akla gelen isimlerinden Zehra Çobanlı'nın otuz üç yıllık sanat yaşamındaki detaylar elbette sayfalara sığdırılacak kadar sınırlı değildir. Fakat Çağdaş Türk Seramiğine emek veren ve bu sanatı günümüze taşıyan sanatçılarımızın gereği kadar tanıtılmadığı düşüncesinden hareketle, bu bölümde Prof. Zehra Çobanlı'nın örnek sanat hayatını, seramik sanatıyla uğraşan ve kendilerine meslek olarak seçen genç sanatçılara bir kaynakça teşkil etmesi adına önemli bilgilerin altı çizilerek yer verilmiştir. Sanatçı Türkiye'de ve yurt dışında aldığı eğitimlerle kazandığı sanatsal kimliğinin yanında otuz yıllık akademisyenlik deneyimi ile Türk Seramik Sanatında modern bir eğitim anlayışın temelini oluşturmuştur. Bu eğitim anlayışı çerçevesin de gerçekleştirdiği birçok sanat etkinliğinin detayları da yine ikinci bölümün konusudur.Sanatçının çok yönlü teknik ve imgesel geçişleri olan yapıtları, farklı dönem ve zaman dilimleri içerisinde raporun üçüncü bölümün de sınıflandırılmıştır. Anadolu seramik el sanatlarının öz değerlerinden beslenerek bugünün modern izleriyle sentezlenen yapıtlarının her biri, ayrı bir kavramsal sorgunun ve sanatsal ifadenin ürünleridir.Dört bölümden oluşan araştırmamın son bölümünde ise Prof. Zehra Çobanlı' nın sanat hayatı boyunca gerçekleştirdiği sergi, sempozyum, gibi sanatsal aktivitelerin beraberinde edindiği ödüllerin kronolojik düzenlemesine yer verilmiştir. Prof. Çobanlı'nın sanatsal kimliğini oluşturan önemli tarihler, yayımlanan bilimsel çalışmaları ve seramik sanatı denilince akla gelebilecek birçok başarısının yaşam sürecindeki sıralaması raporun son kısmını oluşturmaktadır.Anahtar Kelimeler: Zehra Çobanlı, Çağdaş Türk Seramik Sanatı, Seramik

After the second world war, changing on the political and cultural values makes the artistic changes inevitable. Post-war movements in social freedom show the influence at art either and alternative art searchig increases in the course of time. This searching initiates postmodern term between art?s boundary and art?s infinity. Seramic gets one?s share at this fastly growing art research begins after 1960s and gets it?s own modern art identity.This research aims to show the Prof. Zehra Çobanlı?s position at Turkish Ceramic Art and emphasises her interest in is composed of four parts with a bibliography. The first part is about the development of world ceramic art and its impact on the Turkish Ceramic Art. According to this topic the artists made contribution to Turkish Art Ceramic with their achievements is take place at first part.The second part covers the main issue of the research, artistic biography of Prof. Zehra Çobanlı. She is the one of them comes to mind fistly when mentioned about Turkish Art Ceramic. It is not easy to make Zehra Çobanlı?s thirty three years art life fit into few pages. In contemplation of not advertised enough the artists who work for the Turkish ceramic, the important information?s are underlined for young artists who makes the ceramic career for themselves. Zehra Çobanlı underlies the sense of education at Turkish Ceramic Art with her thirty years academicals experience taken in Turkey also at abroad. The details of her art activities according to this education method are also the subject of the second part.The artist?s versatile technical works is classified with their different periods and time zones at the third part of research. Each works feeding from the Anatolian Hand Ceramic Art and combined with the today?s modern trace is the product of different conceptual query and artistic expression.The fourth and the last part of research , Professor Zehra Çobanlı?s exhibitions, symposiums, such artistic activities with prizes were given is mentioned with the chronological arrangement. The important dates of Prof. Çobanlı?s artistic identity, published academic works and lots of her successes come to mind when mentioned about ceramic art is forming the last section of the research with historical ranking.Keywords: Zehra Çobanlı, Contemporary Turkish Ceramics, Ceramics