XIX. yüzyıl Türk klasik müziği şarkı formunda kullanılan makam, güfte ve konular üzerine bir araştırma

Abstract

Bu çalışmada Türk Klasik Müziğinin en yaygın olarak kullanılan şarkı formu ele alınmıştır. 19. Yüzyıl bestecilerinden olan Zekâi Dede, Hacı Ârif Bey, Şevki Bey ve Lem'i Atlı'ya ait toplam yirmi esere makam ve güfte analizi uygulanmıştır. Bu analizler sonucunda, eserlerde geçen makamların geleneksel biçimde kullanıldıkları ve bestecilerin sosyal kimlikleriyle sanat eseri üretim çizgisi arasında bir paralellik olduğu gözlenmiştir. Seçilen eserlerdeki güftelerin teması genellikle aşk, sevgi ve sevgilidir. Yalnızca Lemi Atlı'ya ait Uşşak makamındaki eser aşk-sevgi teması dışındadır. Bu durum dönem bestecilerinin lirik ve melankolik yapılarını yansıtmaktadır.

In this study, songs as the most commonly used form of Turkish classical music have been examined. Randomly selected 20 songs of the 19th Century composers (Zekai Dede, Hacı Arif Bey, Şevki Bey and Lem?i Atlı) were analyzed in terms of their makams and lyrics. It has been concluded that makams were used in their traditional styles and there is a parallel relationship between composers? social identities and their artistic creations. The main theme of these songs is about love. Lemi Atlı?s song in Uşşak Makam is, however, the only exception. This situation reflects the composers? lyric and melancholic characters.