Gitar eğitiminde makamsal nitelikli eserlerin seslendirilmesine yönelik hazırlanan alıştırmaların performansa etkisi

Abstract

Bu araştırma gitar eğitiminde kullanılmakta olan makamsal karakterdeki gitar müziği eserlerinin seslendirilmesine yönelik hazırlanan alıştırmaların öğrenci başarısı üzerindeki etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, makamsal karakterdekigitar müziği eserleri ve bu eserlere yönelik alıştırmaların mevcut durumun betimlenmesine yönelik bir çalışma türü olmakla birlikte; literatür tarama, görüşme ve deney yöntemlerinin kullanıldığı karma bir model içermektedir. Nicel verilerin de yer aldığı deney ile ilgili bölüm bir `Durum Çalışması` örneğini temsil etmektedir. Araştırmanın başlangıç sürecinde ilk olarak konuyla ilgisi olduğu düşünülen çalışmalar literatür tarama yöntemiyle betimlenmiştir. Akabinde üniversitelerin eğitim fakültelerine bağlı müzik eğitimi anabilim dalları ve güzel sanatlar fakültelerine bağlı müzik ile ilgili bölümlerde görev yapmakta olan 16 adet gitar öğretim elemanına yönelik hazırlanmış 10 soruluk bir görüşme formu uygulanmıştır. Araştırmanın hem betimsel özelliğini yansıtması hem de deney aşamasını başlatması bakımından önem arz eden bu veriler elde edildikten sonra analiz edilerek değerlendirilmiştir.Deney safhası Erciyes Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bölümü'nde eğitim görmekte olan gitar öğrencileri üzerinde uygulanmıştır. Deney safhasında öğrenci icralarına yönelik olarak uzman görüş eşliğinde hazırlanmış alıştırmalar kullanılmış ve bu alıştırmaların öğrenciler üzerindeki etkileri sınanmıştır. Araştırmada öğrenci icraları değerlendirilirken yine uzman görüşü yardımıyla hazırlanmış olan PDÖ (Performans Değerlendirme Ölçekleri) kullanılmıştır. Bu ölçekler 10 hakem (uzman) tarafından puanlanmış ve bu ölçekler yoluyla elde edilen veriler bireysel ve toplu öğrenci kriterleri ile PDÖ kriterleri bazında değerlendirilmiştir. Hakemlere ait değerlendirmeler sonucu elde edilen veriler, içerisinde istatistiksel bulguların da yer aldığı tablolar yardımıyla yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda;1.)Makamsal karakterdekigitar müziği eserlerinin gitar eğitiminde önemli ölçüde kullanıldığı ancak bu eserlerin makam yapılarını temsil eden etüt veya alıştırma niteliğindeki hazırlayıcı çalışmaların sayıca yeterli olmadığı ve kullanılmadığı, 2.)Eğitim fakültesi müzik eğitimi anabilim dalları ve güzel sanatlar fakültelerine bağlı müzik bölümlerinde görev yapmakta olan gitar öğretim elemanlarının sıklıkla kullandıkları ve öğrencilerin icrasında zorlandığı eserlerin hem Türk hem de yabancı uyruklu bestecilere ait eser veya düzenlemeler olduğu,3.)Eğitim fakülteleri müzik eğitimi anabilim dalları ve güzel sanatlar fakültelerine bağlı müzik ile ilgili bölümlerde uygulanan gitar eğitiminde makamsal karakterdekigitar müziği eserlerine yönelik hazırlayıcı alıştırmaların işgörüsellik bakımından bireysel ve toplu öğrenci kriterleri ile PDÖ ölçekleri kriterlerine ait birçok kategoride olumlu etkiler sağladığı tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Müzik, Müzik Eğitimi, Çalgı Eğitimi, Gitar, Gitar Eğitimi, Alıştırma, Eser, Makam.

This study has been carried out to determine the effects of exercises prepared toward the vocalization of modern Turkish guitar musical pieces on students' achievement. The study is not only a research depicting the current situation of Turkish guitar pieces containing maqam characteristics and the exercises toward these pieces but also it involves a mixtureresearch methodsin which the literature scanning, interviews and experimental methods have been applied. The chapter related to experiment including quantitative datarepresents a sample of `Case Study`. In the course of the beginning of the study, the researches that are considered to be associated with the subject have been primarily examined through the method of background to the literature. Following this, a 10-question interview form has been employed to 16 guitar lecturers working for the sub-departments of music training in Faculties of Education and the departments related to music in the Faculties of Fine Arts. The data thatare of great significance due to the fact that they both reflect depictive features of the research and intiate the experimental processhave been analyzed andassessed. Two questions in this interview form is a reference to the data of the study in the course of the experimental stage. The experimental phaseof the study has been carried out with the participation of the students studying in the department of Music in the Faculty of fine Arts at Erciyes University. During the experimental phase while assessing the students' performance,PASs (Performance Assessment Scale) which have been prepared with the experts' opinions have been applied in this study. The scales have been scored by individual and mass students criteria and PAS criteria. The data belonging to the assessment of the referees have been interpreted by means of the tables including statistical findings. As a result of the study, the following have been discovered:1.)Turkish guitar pieces containing maqam characteristics have considerably been used in guitar training, however, the preliminary studies in the form of additional study or exercises representing maqam structures of these pieces were inadequate in number and they haven't beenused. 2.)The pieces which have been frequently used by the lecturers working for the music training at the sub-departments of the Education Faculty and music departments in the Faculty of Arts and challenged by the students while performing are pieces or arrangements which belonged to both Turkish and foreign composers.3.)The preliminary exercises toward the pieces with maqam in Turkish Guitar music training music training at the music training sub-departments of the Education Faculties and music departments in the Faculties of Arts provide positive effects functionally on the categories includingindividual and mass student criteria and PAS criteria.Key Words: Music, Music Education, Instrumental Education, Guitar, Guitar Education, Etude, Piece, Maqam.