Orta öğretim kurum yöneticilerinin etik liderlik davranışlarına ilişkin bir karma yöntem çalışması

Abstract

Bu araştırmanın amacı ortaöğretim kurum yöneticilerinin etik liderlik davranışlarına ilişkin bir karma yöntem çalışmasıdır. Bu araştırmanın amacı karma araştırma yöntemi tasarımı aracılığıyla ortaöğretim kurum yöneticilerinin etik liderlik davranışlarını irdelemektir. Açıklayıcı sıralı karma araştırma yöntemi ile desenlenen çalışmada öncelikli olarak nicel verilerden elde edilen bulgular nitel veriler ile zenginleştirilmiştir. Bu doğrultuda araştırmanın evreni 2016-2017 öğretim yılında Gaziantep ili Şahinbey ve Şehitkâmil merkez ilçelerinde görev yapmakta olan öğretmenler olarak belirlenmiştir. Araştırmanın nicel kısmı evrenden basit seçkisiz örnekleme yöntemi ile belirlenen 528 öğretmenden, nitel kısmı ise maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi ile tespit edilen 14 okul müdürü ve 15 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmanın nicel verileri Etik Liderlik Ölçeği, nitel verileri ise yarı yapılandırılmış bir görüşme formu aracılılığıyla elde edilmiştir. Nicel verilerin çözümlenmesinde SPSS paket programı, nitel verilerin çözümlenmesinde ise içerik analizinden faydalanılmıştır. Araştırma sonuçları okul müdürlerinin etik liderlik düzeylerine ilişkin öğretmen algılarının yüksek olduğuna ve katılımcı görüşlerinin birtakım demografik değişkenlere göre anlamlı biçimde farklılaştığına işaret etmektedir. Bununla birlikte okul yöneticilerinin büyük oranda etik değerlere uygun olarak hareket etme ve okulda etik davranışları yaygınlaştırma gayretinde olduğu ve okullarda var olan etik değerlerin okul iklimini ve okul müdürünün karar verme süreçlerini pozitif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Ancak birtakım faktörlerden dolayı görevlerini ifa ederken sık sık etik ikilemler yaşayan ve zaman zaman etik dışı davranışlar sergilemek durumunda kalan okul yöneticilerinin psikolojik, sosyal ve örgütsel sonuçlarla başa çıkmak durumunda kaldıkları tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarının tartışılmasının arkasından bazı önerilere yer verilmiştir.

The purpose of this study was to investigatethe ethical leadership behaviors of secondary school administrators through a mixed method research design. The findings obtained from quantitative data were enriched with qualitative data in the study designed with exploratory sequential mixed method. In this respect, the teachers working at Şahinbey and Şehitkâmil districts of Gaziantep province in 2016-2017 educational yearwere determined as the universe of the study. The quantitative phase of the study consisted of 528 teachers with simple random sampling and the qualitative phase included 14 school principals and 15 teachers withmaximum diversity sampling. The quantitative data of the study were obtained through the Ethical Leadership Scale and the quantitative data were through a semi-structured interview protocol. The quantitative data was analyzed through the SPSS software package and the qualitative data was through the content analysis. The research results indicated that the teachers' perceptions on the ethical leadership levels of school principals were found to be high and their opinions differed significantly according to a number of demographics. In addition, the school administrators were detected to be zealous to act in accord with ethical values and to promote ethical behaviors at school, and the ethical values at schools were identified to influence school climate and the school principals' decision making processes in a positive manner. However, it was ascertained that the school principals frequently experienced ethical dilemmas and occasionally exhibitedunethical behaviorsdue to a number of factors and had to cope with psychological, social and organizational outcomes. The study was concluded by offering some implications after the discussion of research results.