Türkiye`de adli psikolojinin konum ve sorunlarının irdelenmesi

Abstract

Türkiye'de Adli Psikolojinin Konum ve Sorunlarının İrdelenmesi Hukuk toplum içinde bireyler ve bireyler ile devlet arasındaki ilişkileri düzenleyen kuralların bütünüdür. Hukuk mekanizması, sorumluluğundaki olaylar karşısında doğru kararları almak durumundadır. Bu kararların alınmasında, davaların içeriklerindeki etmenler, çoğu zaman, çeşitli mesleklerin uzmanlık alanlarının sınırları içerisine dahil olmaktadır. Böyle bir hizmet doğrultusunda, çeşitli mesleklerin, Adli Bilimler (Forensic Sciences) çatısı altında toplandıkları bilinmektedir. Adli Bilimler bünyesinde yer alan bazı bilim dallarının günümüzde yeni gelişmekte olduğu görülmektedir ve Adli Psikoloji bu dallardan biridir. Adli psikolojinin ülkemizde henüz hak ettiği noktada olmadığı kabul edilmektedir. Buna neden olan başlıca etmenler yasalarımızın adli psikologların görev ve sorumluluklarına bakış açısı ve ülkemizde varolan adli psikoloji lisansüstü eğitim programlarıdır. Bu çalışmada söz konusu etmenler incelenerek, ülkemizde adli psikolojinin gelişimini etkileme durumları belirlenmeye çalışılmıştır. Geniş bir kaynak taraması ile birlikte, adli psikoloji lisansüstü eğitimi veren merkezler ziyaret edilerek, bu merkezlerde sunulan eğitim programları, bitirilen tezler ve mezunlar ile ilgili bilgi toplanmıştır. Ulaşılabilen 5 mezuna açık uçlu sorulardan oluşan bilgi formları iletilerek, elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle incelenmiş ve yorumlanmıştır. Ayrıca lisansüstü eğitim veren bir merkezin eğitim programı, 3 uzmanın görüşleri doğrultusunda içerik bakımından program değerlendirmesine tabi tutulmuştur. İki anketten elde edilen veriler Üçgenleme Yöntemi ile değerlendirilmiştir. Bulgularımız, belirli birtakım gelişmelerle birlikte, yasalarımızın adli psikologların görev ve sorumluluklarına yaklaşımlarının ve adli psikoloji dalında ülkemizde verilen lisansüstü eğitim programlarının henüz gereken noktada olmadığı yönündedir. Ancak, psikologların, ilgili meslek örgütlerinin ve devlet kademelerinin girişimleri sonucunda adli psikolojinin ülkemizde kısa sürede gelişeceğine inanmaktayız.Anahtar Sözcükler: Adli Psikoloji, Adli Bilimler, Lisansüstü Eğitim, Yasalar.

The Status and Problems of Forensic Psychology in Turkey Law, is the whole set of rules that organizes human and group relations. It is the doty of the jurisprudence to come to decent decisions in forensic cases. In most of these cases, finding the truth involves the work of many disciplines. For such a purpose, many specialities have come together to form the Forensic Sciences. Some of the disciplines in Forensic Sciences have developed recently and Forensic Psychology is known to be one of them. Forensic Psychology is a discipline considered to be way behind its potential in Turkey. The main reasons for it are thought to be the laws involving the responsibilities of forensic psychologists and the forensic psychology graduate programs available in Turkey. In this study, the possible effects of these two factors on the development of forensic psychology in Turkey were investigated. Beginning with a detailed literature review, the forensic psychology graduate schools were visited. Data were collected on the program curriculum, the finished theses and using an open-ended questionnaire, 5 of the graduates' observations and suggestions about working conditions and job opportunities in these programs were evaluated with the content analysis method. Also, one of the graduate programs was evaluated in terms of the courses' content by three exeminers. The two groups of data were analyzed using the Triangulation Method. Our findings suggest that, despite a number of developments in the field, the laws and the educational system involving forensic psychology practices are not at the expected level in Turkey. However, with the efforts of psychologists and other related professions and their organizations and governmental and state institutions, we believe that forensic psychology practices will reach its desired status in Turkey.Key Words: Education, Forensic Psychology, Forensic Sciences, Laws.