Biga yarımadasında jura öcesi muhtemel bir ofiyolit topluluğu (Çan-Biga/Çanakkale)

Abstract

ÖZETÇanakkale İli'nin Biga İlçesi güneyi ile Çan ilçesi kuzeyini kaplayan yaklaşık2120km lik bir alanda Nilüfer ve Hodul Formasyonları ile bunları stratigrafik birdokunakla örten Ceylan Formasyonu ve Neojen kaya topluluğu yer almaktadır.Başlıca metabazit, fillat ve ultramafik-meta-gabrolardan oluşan NilüferFormasyonu düşük dereceli metamorfizma geçirmiş, Geç Triyas yaşlı ve 3 kmkalınlıklı bir okyanusal plato - ofiyolit kırıntısı görünümündedir. Formasyonkuzeydoğu dalımlı, kuzeybatı verjanslı asimetrik bir antiform oluşturmaktadır. HodulFormasyonu başlıca arkozik kumtaşı ile kendi içinde gözlenen moloz akıntılarındanoluşan bir birimdir. Şiddetli deformasyona uğramış formasyon metamorfizma izitaşımamaktadır. Triyas yaşlı bu formasyon Nilüfer Formasyonu'nu bindirme faylarıile üzerlemekle birlikte yine Nilüfer Formasyonu içerisinde lensler halindebulunmaktadır. Karakaya Kompleksine ait Nilüfer ve Hodul Formasyonları kuzeydeOrta-Üst Eosen yaşlı Ceylan Formasyonu tarafından örtülmektedir. Düşük açılı birtabakalanma gösteren ve hafif dereceli kıvrımlanmaya sahip, türbiditik karakterliCeylan Formasyonu başlıca kumtaşı-şeyl ardalanmasından oluşur. Neojen gölselçökelleri ile Neojen andezitik bazaltları ise Karakaya Kompleksi birimlerini güneydeörtmektedir. Çalışma alanında, ayrıca, miyosen yaşlı iki granit-granodiorit sokulumuyer almaktadır. Bu plutonik sokulumlar bölgenin kuzeydoğusunda yer alır. NilüferFormasyonu'nun mevcut yaşı ve yapısı onun Geç Triyas'a kadar Paleotetisokyanusuna ait bir okyanusal plato iken bu zamanda Lavrasya güneyine daldığınıgöstermektedir.vii

SUMMARYIn south of Biga and north of Çan districts, Nilüfer, Hodul and CeylanFormations and Neogen rock assemblage cover nearly 120 km2 areas. NilüferFormation formed mainly from metabasites, phyllites and ultramafic-meta-gabbrounderwent slight metamorphism. The formation composing of oceanic plato -ophiolit fragment is Late Triassic in age and 3 km in thickness. It forms anasymmetric antiform plunging in northwest direction. Hodul Formation forms mainlyfrom arkoses and debris flows. Although having high degree of deformation itdoesn?t have any trace of metamorphism. Hodul formation which is Triassic in agenot only over thrusts Nilüfer Formation but also presents in the Formation as lenses.Karakaya Complex units Nilüfer Formation and Hodul Formation are covered byMiddle-Late Eocene aged Ceylan Formation which composes mainly of turbiditicsandstone-shale alternation in the north. That has low degree of bedding planes andslight folding. Neogen lakustrine sediments and andesitic basalts cover KarakayaComplex units in the south.In the study area; there also exist two Miocene agedgranite- granodiorite intrusions. They situate in the northeast part of the region.Present structures and age of Nilüfer Formation points out that it was part ofPaleotethis Ocean as an oceanic plato until Late Triassic and at that time it collidedwith south of Laurasia and subsided under it.viii