Ankilozan spondilitli hastalarda, eğitim ve egzersiz programlarının, hastalık aktivitesi ve fonksiyonel duruma etkileri

Abstract

ÖZET Ankilozan Spondilitli Hastalarda Eğitim ve Egzersiz Programlarının, Hastalık Aktivitesi ve Fonksiyonel Duruma Etkileri Bu çalışma, Ankilozan Spondilitli (AS) hastalarda eğitim ve egzersiz programlarının, hastalık aktivitesi ve fonksiyonel duruma etkilerini tespit etmek amacıyla yapıldı. Araştırmaya, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Polikliniğine başvuran yaş 34.90±6.28, boy 1673±7.75cm, vücut ağırlığı 6938±10.9kg ve hastalık süresi ortalamaları 9.00±6.02yıl olan 30 AS hastası gönüllü olarak katıldı. Bu hastalar, sırasıyla 15'er kişilik egzersiz ve kontrol grubu olarak ikiye ayrıldı. Araştırmada egzersiz grubu hastalarına haftada 3 gün, yaklaşık birer saat olmak üzere 3 ay boyunca egzersiz programı uygulandı. Kontrol grubu hastaları ise hiçbir aktiviteye katılmadı. Her iki grubun 3 ay öncesi ile sonrası hastalık aktivitelerini ve fonksiyonel durumlarını gösteren ölçümleri (çene- göğüs uzaklığı, shoeber testi, duvar-oksiput uzaklığı, parmak-yer uzaklığı, göğüs ekspansiyonu), fiziksel iş kapasiteleri (PWCno testi), vital kapasite (VC) değerleri ve inklinometre ile omurga hareketlilik düzeyleri alındı. Bu ölçümlerde gruplar arası farklılığın istatistiksel analizi için (SPSS 10.0 paket programında) student t-testi ve paired t-testi kullanıldı. Bütün testlerde anlamlılık düzeyi p<0.05, güvenirlik aralığı %95 olarak kabul edildi. AS egzersiz grubu omurga hareketliliğini değerlendiren testlerden göğüs ekspansiyonu (p<0.05), parmak-yer uzaklığı (p<0.001) başlangıç değerleri 3 ay sonrasında iyileşme göstererek anlamlı farklılık yarattı. AS kontrol grubunda ise, çene-göğüs uzaklığı (p<0.05) ile duvar-oksiput uzaklığı testlerinde 3 ay sonrasında olumsuz yönde farklılık ortaya kondu. Her iki grup karşılaştırıldığında ise; 3 ay sonunda egzersiz grubu göğüs ekspansiyonu, çene-göğüs uzaklığı, duvar-oksiput uzakhğı ve shoeber testi değerleri, AS kontrol grubundan daha iyi çıkarak anlamlı farklılık tespit edildi. İnclinometre ile yapılan omurga hareketliliği ölçümlerinde, AS egzersiz grubunda 3 aylık çalışma sonunda olumlu gelişme görülürken, kontrol grubunda ise hiçbir iyileşme kaydedilmedi. Gruplar karşılaştırıldığında ise, AS egzersiz grubu fleksiyonda C noktası değeri, kontrol grubundan yüksek çıkarak anlamlı farklılık saptandı. Benzer şekilde AS egzersiz grubunun PWCno ve VC değerleri, 3 aylık egzersiz sonrası gelişirken, kontrol grubu değerlerinde düşüş gözlendi. Sonuç olarak, AS'li hastalara medikal tedaviye ek olarak düzenli aerobik, germe ve solunum egzersizlerini içeren rehabilitasyon programlarının verilmesinin uygun olduğu görüldü. Anahtar Sözcükler: Ankilozan Spondilit, Egzersiz XI

ABSTRACT The Effects of Education and Exercise Programs on Disease Activities and Functional Condition in Patients with Ankylosing Spondylitis The purpose of this study is to investigate the effect of education and exercise programs on disease activities and functional condition in patients with ankylosing spondylitis (AS). Thirty patients with AS from the University of Çukurova, Medical School, Balcali Hospital, with average age 34.90±6.28 years, average height 1673±7.75cm, average body weight 6938±10.9kg, and average length of illness 9.00±6.02 years, participated in this study voluntarily. These patients were separated into two groups of 15 people each an exercise group and a control group in order. The patients in the exercise group were subjected to a one- hour exercise program three times a week for three months. The patients in the control group did not participate to any activities. Measurements of functional and disease activities (chin to chest distance, Schoeber test, occiput to wall distance, finger to floor distance, chest expansion), physical work capacity (PWCno test), as well as measurements of vital capacity (VC) and spinal movement of the patients in both groups with inclinometer were taken before and after the three-month exercise period. SPSS 10.0 packet program was used for the statistical analysis for the comparison of the groups, student t-test and the paired t-test were used. In all tests, the level of significance and the margin for reliability were accepted to be `p<0.05` and `95%` respectively. The tests measuring spinal movement; the measurements of the chest expansion (p<0.05), and the finger to floor distance (0.001) tests of the exercise group showed significant positive improvements at the end of the three-month exercise period. The measurements of chin to chest distance (p<0.05) and occiput to wall distance of the control group, however, showed significant negative change at the end öf the same period. In comparing the results of both groups, it was observed that, at the end of three months, the exercise group's measurements for expansion of chest, chin to chest distance, Schoeber test, and occiput to waU distance were significantly better than the measurements of the control group. As to the measurements for spinal movements taken by inclinometer, at the end of three months, it was observed that while the exercise group's measurements improved significantly, there were no improvements in the control group's measurements. In comparing both groups, it was also observed that the `C point value of the exercise group was significantly higher then the control group's, at the end of the 3-month period. Similarly, while PWCno and VC values of the exercise group were improved, the values of the control group were decreased at the end of three months. In conclusion that in addition to the medical AS treatment, it is advisable to prescribe to AS patients a rehabilitation program that includes aerobic, stretching, and respiration exercises. Key Words: Ankylosing Spondylitis, Exercise xn