İlk ve ortaokullardaki paylaşılan liderlik ile pozitif psikolojik sermayenin bazı değişkenler açısından incelenmesi ve aralarındaki ilişkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ilk ve ortaokullardaki paylaşılan liderlik ve öğretmenlerin pozitif psikolojik sermaye düzeyinin ölçülmesi, bu iki değişkenin ilişkisinin incelenmesi ile öğretmenlerin pozitif psikolojik sermayelerini artıran yönetici davranışlarının belirlenmesidir. Araştırmada karma yöntem desenlerinden açıklayıcı sıralı desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel kısmının örneklemi, 2017-2018 Eğitim Öğretim Yılı'nda Malatya ili, Battalgazi ve Yeşilyurt merkez ilçelerindeki ilkokul ve ortaokullarda görev yapan 550 öğretmenden oluşmaktadır. Nicel veriler, Paylaşılan Liderlik Ölçeği ve Pozitif Psikolojik Sermaye Ölçeği aracılığı ile toplanmıştır. Nitel veriler, nicel araştırma örneklemindeki okullarda görev yapan 5 okul ve 50 öğretmenden toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde, betimsel istatistik hesaplanmış, korelasyon analizi ve regresyon analizi kullanılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, ilkokul ve ortaokullardaki paylaşılan liderlik ile öğretmenlerin pozitif psikolojik sermayeleri arasında pozitif yönde anlamlı ve orta düzeyde bir ilişki vardır. İlkokul ve ortaokullardaki paylaşılan liderlik, öğretmenlerin pozitif psikolojik sermayesini ve bütün bileşenlerini anlamlı bir şekilde yordamaktadır. Araştırma sonucunda ilkokul ve ortaokullarda paylaşılan liderlik ve öğretmenlerin pozitif psikolojik sermaye algılarının yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Eğitimin en önemli unsurlarından birisi olan öğretmenlerin pozitif psikoloji geliştirmeleri önemli görülmektedir. Öğretmenlerin pozitif psikolojilerinin geliştirilmesi için; paylaşıma dayalı okul ortamı oluşturmak, öğretmenlerin çabalarını desteklemek, onları karar alma süreçlerine dâhil etmek, bir sorunun çözüm sürecine ve okuldaki tüm değişim ve gelişme çabalarına etkin olarak katılmalarını sağlayarak iş birliği içinde çalışmak önemli görülmektedir.

The aim of this research is to determine the shared leadership in schools and the positive psychological capital level of teachers, to determine the relationship between these two variables and to examine the effect of each other and to determine the manager behaviors that increase the teachers' positive psychological capital. As one of mixed method patterns, descriptive sequential patterns were used in the research. The sample of the study consists of 550 teachers working in primary and secondary schools in the central districts of Malatya, Battalgazi and Yeşilyurt in the 2017-2018 academic year. Quantitative data were collected through the Shared Leadership Scale and Positive Psychological Capital Scale. Qualitative data were collected from 5 schools and 50 teachers working in schools in the quantitative research sample. In the analysis of quantitative data, descriptive statistics were calculated, correlation analysis and regression analysis were used. In the analysis of qualitative data, content analysis method was used. According to the findings of the study, there is a positive and moderate relationship between shared leadership in primary and secondary schools and positive psychological capital of teachers. Shared leadership in primary and secondary schools significantly predicts teachers' positive psychological capital and all sub-dimensions. As a result of the study, shared leadership and positive psychological capital of teachers were found to be high in primary and secondary schools. For teachers who are one of the most important elements of education to develop a positive psychology; it is important to cooperate to create a school-based sharing environment, to support its efforts, to involve in decision-making processes, to enable a problem to be actively involved in the solution process and all change and development efforts in the school and to achieve the goals of the school.