Çocukluk çağı kronik böbrek yetmezlikli hastalarda kardiyovasküler rik faktörlerinin tespiti ve renalaz ile ilişkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Kronik böbrek hastalığı olan çocuklarda kardiyovasküler komplikasyonlar mortalite ve morbiditenin en önemli nedenleri arasındadır. Renalaz, böbrekten salınan ve katekolaminleri metabolize eden bir monoaminoksidaz olup, renalaz seviyesi; böbrek fonksiyonları, katekolamin miktarı ve renal perfüzyon tarafından belirlenir. Bu çalışmada evre 3-5 KBH olan çocuklarda KVS komplikasyon için risk faktörlerini belirlenmesi ve bu risk faktörlerinin renalaz ile ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Nefroloji polikliniğine başvuran GFR 60 ml/dk/1,73 m2'nin altında olan kronik böbrek hastalığı (KBH) olan (n:108) çocuklar ile sağlıklı gönüllü (n:50) çocuklar çalışmaya alındı. KBH çocuklar evre 3-4 KBH (n:50), hemodiyaliz (HD) yapan (n:14) ve periton diyalizi (PD) yapan (n:44) grubu olarak ayrıldı. Tüm hastalarda ve kontrol grubunda ELISA Biotek ELx800 (ABD) yöntemi ile kanda Renalaz ölçümü yapıldı. Kardiyovasküler risklerin tespiti ve renalaz ile ilişkisinin araştırılması için hasta gruplarının eş zamanlı biyokimyasal ve hematolojik tetkikleri yapıldı. Bulgular: Renalaz ortanca değeri sağlıklı gönüllülerde; 30,28 ng/ml (17,73-39,6 ), evre 3-4 KBH' larında 27,4 ng/ml (15,65 -37,94), hemodiyaliz hastalarında; 23,45 ng/ml (15,85 -34,71 ) ve periton diyalizi hastalarında; 21,17 ng/ml (17,11 -33,24) olarak bulundu. KBH' larında renalaz düzeyinin daha düşük olduğu ancak istatistiksel olarak anlamlılık olmadığı saptandı (p=0.185). Hastalar kardiovasküler risk faktörleri açısından değerlendirildiğinde hastaların 6 tanesinde (%5.5) Evre 1 hipertansiyon (HT), 11 tanesinde (%10.2) evre 2 HT,42 tanesinde (% 38.9) hipoalbuminemi, 73 tanesinde (%67.6) anemi, 53 tanesinde total kolesterol ve LDL yüksekliği (%49.1), 41 tanesinde (%38) hipertrigliseridemi 15 tanesinde (%13.9) CRP yüksekliği ve 2 tanesinde de (%1.9) obezite saptandı. Kardiovasküler risk faktörleri gruplara göre değerlendirildiğinde, hipoalbuminemi (%70.5), anemi (%88.6), total kolesterol (%70.5) ve LDL yüksekliği (%68.2) en sık PD grubunda, hiperparatiroidi evre 3-4 KBH grubunda (% 74), hipertrigliseridemi de (%57.1) en sık HD grubunda saptandı (p<0.05). Hiperkalsemi, hiperfosfatemi, CaxP çarpan yüksekliği, CRP yüksekliği, obezite açısından gruplar arasında fark saptanmadı. Hematolojik ve biyokimyasal parametreler ile renalaz değeri arasında ilişki saptanmadı. Sadece fosfor düzeyi ile renalaz arasında pozitif korelasyon HD grubunda, ferritin ile renalaz arasında pozitif korelasyon PD grubunda ve absolü nötrofil sayısı ile pozitif korelasyon evre 3-4 KBH grubunda saptandı. Sonuç: KBH olan çocuklarda kardiyovasküer risk faktörleri açısından anemi, hipoalbuminemi ve hiperlipideminin hastalarımız arasında arttığı belirlenmiş olup, ancak kan renalaz değeri ile kardiovasküler risk faktörleri açısından anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Anahtar Kelimeler: Kronik Böbrek Hastalığı, Kardiyovasküler Sistem Risk Faktörleri, Renalaz

Aim and Background: Cardiovascular sistem (CVS) complications are the most important causes of mortality and morbidity in children with chronic kidney disease. Renalase is a monoamin oxidase which is released from the kidney and degrades circulating catecholamines. Renalase levels are regulated by renal function, amount of catecholamine and renal perfusion. The aim of this study was to determine the risk factors for CVS complications in children with stage 3-5 chronic kidney disease (CKD) and evaluate the relationship between these risk factors and renalase. Method: Healthy children (n: 50) and children diagnosed with CKD (n: 108) (<GFR 60 ml / min / 1.73 m2) who applied to Gaziantep University Faculty of Medicine Hospital Pediatric Nephrology outpatient clinic were included in the study. Patients with CKD were classified as stage 3-4 CKD (n:50), hemodialysis (HD) (n:14) and peritoneal dialysis (PD) (n:44). All patients and control group's renelase levels were measured by ELISA Biotek ELx800 (USA). Biochemical and hematological studies of the patients were performed to determine the cardiovascular risks and investigate the relationship with renalase. Results: The median value of renalase was measured 30,28 ng/ml (17,73-39,6) in healthy volunteers, 27,4 ng/ml (15,65 -37,94) in stage 3-4 CKD, 23.45 ng/ml (15.85 -34.71) in hemodialysis patients, and 21,17 ng/ml (17,11 -33,24) in peritoneal dialysis patients. Renalase levels were found to be lower in CKD but there was no significant relationship between CKD and renelase levels (p=0.185). When patients were evaluated in terms of cardiovascular risk factors; 6 of them (5.5%) had stage 1 hypertension (HT), 11 of them (10.2%) had stage 2 HT, 42 of them (%38.9) had hypoalbuminemia, 73 of them (67.6%) had anemia, 53 of them had total cholesterol and LDL elevation (49.1%), 41 of them had hypertriglyceridemia (38%), 15 of them had CRP elevation (13.9%), and 2 of them had obesity (1.9%). When the cardiovascular risk factors were evaluated according to groups; hypoalbuminemia (70.5%), anemia (88.6%), total cholesterol (70.5%) and LDL elevation (68.2%) were most common in the PD group, hyperparathyroidism was seen mostly in the stage 3-4 CKD group (74%) and hypertrigiliseridemia (57.1%) was most frequent in the HD group (p <0.05). There was no difference between the groups in terms of hypercalcemia, hyperphosphatemia, Ca x P multiplier, CRP elevation and obesity. There was no correlation between hematological and biochemical parameters and renalase levels. A positive correlation was found between phosphorus levels and renalase only in the HD group, ferritin and renalase in PD group and absolute neutrophil count (ANC) and renelase in stage 3-4 CKD group. Conclusion: Cardiovascular risk factors such as anemia, hypoalbuminemia and hyperlipidemia were found to be increased in children with CKD, but there was no significant relationship between blood renalase levels and cardiovascular risk factors. Keywords: Chronic Kidney Disease, Cardiovascular Risk Factors, Renalase