Malatya ili merkezinde ishalli olgularda bağırsak protozoonlarının araştırılması

Abstract

F. ÖZET Malatya ili merkezimde İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezine çeşitli klinik ve polikliniklerine ishal yakınmalanyla başvuran ve Parazitoloji Anabilim Dalı'na gönderilen hastalarda bağırsak protozoonlann varlığı araştırılmış ve ayırt edici tanı yöntemleri karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Şekilsiz dışkıların alındığı hastalar yaş ve cinsiyet ayırımı gözetmeksizin seçilmiş ve dışkı örnekleri nativ-lugol, trichrome ve kinyoun acid-fast yöntemleriyle ayrı ayrı incelenmiştir. Yaşlan 0-60 arasında değişen 262'si (%52.4) erkek, 238'i (%47.6) kadın olmak üzere toplam 500 ishalli hastaya ait örnekler değerlendirilmiştir. 500 hastanın 82 (%16.4)'sinde bağırsak protozoon'lanna rastlanılmıştır. Saptanan protozoon'lardan 31 'i (%6.2) Giardia intestinalis, 14'ü (%2.8) Entamoeba histolytica, 11 'i (%2.2) Entamoeba coli, 10*u (%2) Trichomonas intestinalis, 8'i (%1.6) Cryptosporidium sp.A'il (%0.8) Blastocystis hominis, 2'si (%0.4) Endolimax nana,V/ (%0.2) Entamoeba hartmanni ve T i (%2) Chilomastix mesnili olarak tanı konmuştur. Bir hastada T. intestinalis + G. intestinalis + E. coli olmak üzere 3 protozoon görülmüştür. Nativ-lugol ile incelenmesi sonucunda 62 (%12.4), trichrome boyama yöntemi ile incelenmesi sonucunda 63 (%12.6) pozitif olgu saptanmıştır. G. intestinalis olgularının nativ- lugol'de 26 (%5.2) olgu saptanmasına karşın, trichrome yöntemiyle 31 (%6.2) olgu saptandığı, E. histolytica nativ-lugol yöntemi ile 1 1 (%2.2) olguya saptanmasına karşın trichrome yöntemiyle 14 (%2.8) olgu saptandığı, E. coli nativ-lugol yöntemi ile 9 (%1.8) olguya saptanmasına karşın trichrome yöntemiyle 1 1 (%2.2) olgu saptandığı, T. intestinalis yalnız nativ lugol'de 4 (%0.8) olgu saptandığı, B. hominis nativ-lugol yöntemi ile 3 (%0.6) saptanmasına karşın trichrome yöntemiyle 4 (%0.8) olgu saptandığı, E. nana nativ-lugol yöntemi ile 1 (%0.2) saptanmasına karşın trichrome yöntemiyle 2 (%0.4) olgu saptandığı, C. mesnili trichrome yönteminde görülmediği halde nativ-lugolde 1 (%0.2) oranında görülmüşlerdir. 67500 hastaya uygulanan Kinyoun asid-fast boyama yönteminde 8 kişide (%1.6) Cryptosporidium spp. saptanmıştır. Cryptosporidium görülen 4 hastada (%0.8) Cryptosporidium spp. ve G. intestinalis birlikte görülmüştür. Malatya'da sadece ishalli olgularla yapılan bir çalışma olmadığından alınan sonuçlar karşılaştınlamamıştır. Sonuç olarak, rutin parazitolojik dışkı incelemelerinde özellikle amoebiosis etkenlerinden biri düşünüldüğünde, nativ-lugol yönteminin yanında trichrome boyama yönteminin de uygulanmasının etkenin tespit edilmesinde ve tanınmasında büyük yararlar sağlayacağı, immun yetmezlikli olsun veya olmasın tüm ishalli olguların Cryptosporidium yönünden araştırılması gerektiği kanısına varılmıştır. 68

G. SUMMARY The existence of protozoa in Malatya and its vicinity was investigated in diarrheaic stool samples submitted from clinics and polyclinics to department of Parasitology in Turgut Özal Medical Center. The applied differantial diagnostic methods were compared and assessed. The stool samples were examined by native-lugol, trichrome and kinyoun asid-fast stains. Age and sex of each patient was recorded. From a total of 500 patient with diarrhea ( age range 0-60 years), The number of males were 262 (52.4%) and the females were 238 (47.6%). Protozoa were detection in 82 out of 500 diarrheaic samples (16.4%). They were 31 (6.2%) G intestinalis, 14 (2.8%) E. histolytica, 11 (2.2%) E. coli, 10 (2%) T. intestinalis, 8 (1.6%) Cryptosporidium sp., 4 (1%) B. hominis, 2 (0.4%) E. nana, 1 (0.2%) E. hartmanni and 1 (0.2%) C. mesnili. In one patient, three protozoa (71 intestinalis + G. intestinalis + E. coli ) were seen Protozoa were seen in 62 (12.4%) samples and 63 (12.6%) by applying native-lugol and trichrome stains respectively. In both stains ( native-lugol and trichrome), the detection rates of protozoa were as fellows; 26 (5.2%), 31 (6.2) for G. intestinalis, 11(2.2%), 14 (2.8%) for E. histolytica, 9 (1.8%), 1 1 (2.2%) for E. coli, T. intestinalis was only detection by native-lugol 10 (2%), 3 (0.6%), 4 (0.8%) for B. hominis. 1 (0.2%),2 (0.4%) for E. nana, 1 (0.2%). 1 0.2%) for E. hartmanni and C. mesnili were only detection by native-lugol 1 (0.2%) Cryptosporidium sp. were found in 8 out of 500 patients (1.6%) by Kinyoun asid-fast. On four samples (0.8%), Cryptosporidium sp. was seen in mixed infection with G. intestinalis For our knowledge, this in the first intestinal parasitic study that deals with diarrheaic stool in Malatya. Therefore, we are unable to compare our results with other studies in Malatya. On coclusion trichrome stain must be done on stool samples in addition to amoebiosis was suspection in order to make correct diagnosis. 69