İnsan ve doğa arasındaki düşmanlık: Sineklerin Tanrısı`nın ekoeleştirel bir analizi

Abstract

Yapılan birçok araştırma, insan ve doğa arasındaki ilişkinin köklerinin ve insanın doğa üzerindeki etkisinin bilinen tarihten çok daha ötelere dayandığını işaret etmektedir. Dolayısıyla modern çağın bir problemi olarak algılanan ve içinden çıkılamayacak bir hal alan insan kaynaklı çevre sorunlarının nedenlerini de aslında bu köklerde aramak doğru olacaktır. Ne yazık ki bu tarihi artalan derinlemesine incelendiğinde, doğa ve insan arasındaki ilişkinin bir düşmanlık temelinde süregeldiğini gözlemlemek kaçınılmazdır. Edebiyat ise, sosyal, kültürel, politik, ekonomik bütün konularda olduğu gibi çoğunlukla doğa yazınları aracılığıyla çevre sorunlarına da kayıtsız kalmamış ve bu sorunlar için bir farkındalık yaratmayı amaç edinmiştir. Son yıllarda yeni bir edebi eleştiri türü olarak ortaya çıkan ekoeleştiri, insan ve doğa arasındaki bu ilişkiyi incelemeyi prensip edinmiş ve edebi eserlere ekomerkezci bir yaklaşımla yeni bir bakış açısı kazandırmıştır. Bu tezde insan ve doğa arasındaki ilişki ve bu ilişkinin temelindeki ekolojik krize yol açan düşmanlık analiz edilecektir. Ekoeleştiri'nin edebi eserlerin insan merkezci değil çevre merkezci bir bakış açısıyla ve doğayı bir nesne olmaktan ziyade özne olarak ele alan bir yaklaşımla yeniden keşfedilmesi gerektiği ilkesinden hareketle, bu çalışmada William Golding'in Sineklerin Tanrısı adlı eseri ekoeleştirel bir bakış açısıyla incelenecektir. Bu amaçla, doğaya karşı takınılan insan merkezci ve düşmanca tutumların ve yine doğanın insan tarafından sömürülmesinin eserde nasıl resmedildiği üzerinde durulacaktır.

Many researches indicate that the roots of the relationship between man and nature and human's impact on nature trace back further than the recorded history. Thus, it seems necessary to seek the reasons of human-driven environmental problems which have been perceived as a recent matter and have turned into a chaotic situation within these roots. Unfortunately, when this historical background is examined thoroughly, it is inevitable to see the fact that man's engagement with nature maintains on the basis of enmity. Literature raises concern about the environmental problems, as well as about the social, cultural, political and economic issues, through the nature writings and aims to raise awareness for these problems. Emerging as a recent literary criticism, ecocriticism takes examining the connection between man and nature as its principle and provides a new insight into the literary works through an ecocentric approach. In this thesis, the relationship between man and nature and also the enmity that lies behind this relationship and causes ecological crisis are analyzed. With reference to ecocriticism's principle that literary works should be revisited through an ecocentric view instead of an anthropocentric view by handling nature as a subject rather than an object, this study aims to examine William Golding's Lord of the Flies through the lens of ecocriticism. For this purpose, the study also focuses on author's portrayal of how human exhibits anthropocentric and hostile attitudes towards nature and exploits nature in the work.