İşgören bulma ve seçiminde cinsiyet ayrımcılığının etkisi: İzmir`deki seyahat acentalarına yönelik bir araştırma

Abstract

Bu araştırma, turizm sektörünün yapı taşlarından bir tanesi olan seyahat acentalarının işgören bulma ve seçiminde, gerek işgörenlerin işe alınmasında gerekse işverenlerin işe alımlarında cinsiyetin etkisinin olup olmadığının algılanması amacıyla hazırlanmıştır.İşgören bulmada kullanılan yazılı, görsel ve internet kaynaklarındaki formlarda ve ilanlarda özellikle cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi vb. gibi demografik bilgilerle kısıtlanma yapılması, bu araştırmanın hazırlanmasında önemli bir etkiye sebep olmuştur. Araştırmanın evrenini, İzmir ilinde bulunan A grubu seyahat acentaları oluşturmaktadır. Tesadüfi örneklemle seçilen 204 seyahat acentası çalışanına ve 89 acenta işverenine aynı ifadelerin soru tarzları değiştirilerek yazılı ve online anketler uygulanmıştır. Araştırmada kullanılan anket üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde demografik ve işletmeye ilişkin bilgiler, ikinci bölümde işgörenlerin iş başvurusu ve işe alımlarında etken faktörler, üçüncü bölümde işgörenin işe alım ve örgüt içi iş yaşamında karşılaşabilecekleri muhtemel 13 cinsiyet ayrımcılığı ifadesi yer almaktadır.Katılımcıların demografik ve işletmeye ilişkin bilgileri frekans ve yüzde dağılımları ile analiz edilmiştir. İşgörenlerin iş başvurusu ve işe alımlarında etkili olan faktörler frekans, yüzde, aritmetik ortalama ve standart sapma dağılımları ile çözümlenmiştir. İşgörenin işe alınma süreci ve örgüt içi iş yaşam sürecinde dikkate alınan kriterler, demografik ve işletmeye ilişkin bilgilerle anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği bağımsız örneklemler için t-Testi, ikiden fazla grup için ise varyans analizi kullanılarak analiz edilmiştir.Bulgular, yöneticiler için cinsiyet ayrımcılığının işgören seçim sürecinde dikkate alınan kriterleri içerisinde önemli olduğunu göstermese de, işgörenler işgören seçim sürecinde cinsiyet ayrımcılığı yapıldığını belirtmektedir. Katılımcılar `acentacılık sektörünün kadınlara daha uygun olduğunu` fikrinde birleşmektedir. Bulgulara dayanarak, seyahat acentalarında işgören seçiminde cinsiyet ayrımcılığının ortadan kaldırılmasına yönelik ve ileride yapılabilecek bilimsel çalışmalara dair öneriler sunulmuştur.

This survey was conducted in order to determine whether sex has an influence on the recruitment process with regard to travel agencies that play a key role in the tourism industry, considering both `employer attitude` and `employee recruitment criteria`.The limitation of candidates in written, visual and web forms serving as means to seek employees through such demographic measures as sex, age, and education had a significant effect on the preparation of this survey.The scope of the study is limited to group A travel agencies in Izmir. Written and online surveys were conducted on randomly selected two hundred four travel agency employees and eighteen nine agency employers using the same expressions with different question styles.The questionnaire used in the survey is made up of three parts. The first part is concerned with demographic and agency-related information, the second has to do with decisive factors in the application and recruitment, and the third one includes thirteen expressions considered to be sexually discriminative which could possibly be experienced in the recruitment or in the actual worklife within the organization.The demographic and agency-related information of the participants were analysed with frequency and percent distribution. Factors effective on the application and recruitment of employees were resolved with frequency, percent, arithmetic average and standard deviation distribution. The recruitment process of the employee and the criteria considered to be important in the worklife within the organization –to see whether there exists a statistically significant difference as regards demographic and agency-related information- were analysed using t-test for independent samples and variance analysis for groups more than two.Although the findings do not show the significance of sexual discrimination for managers in the recruitment process, employees say otherwise by emphasizing its existence. The participants agree on the idea that `agency sector is more suitable for females`. Depending on the findings, suggestions were presented so as to contribute to future academic studies geared towards the termination of sexual discrimination in the recruitment of travel agency employees.