Mobil sağlık uygulamalarının sağlık hizmetlerine işlem maliyeti yaklaşımı bağlamında etkisi: Hastane yöneticileri üzerine bir araştırma

Abstract

Mobil teknolojiler sağlık hizmetlerinde ortaya çıkan çoğu problem ile başa çıkılmasında bir araç olarak görülmektedir. Sağlık hizmetlerinde karşılaşılan problemlerden biri gerek hastane içerisinde gerekse de hastane dışında ortaya çıkan işlem maliyetleridir. Hastaneler sözleşmeler ile faaliyetlerini sürdürmektedir. Sözleşmelerin öncesinde ve sonrasında birtakım maliyetler oluşmaktadır. Bu maliyetlere işlem maliyetleri ve bu maliyetleri konu alan yaklaşıma da işlem maliyeti yaklaşımı denir. İşlem maliyeti yaklaşımı, üretilen mal ve hizmetlerinin değişimini ve bu değişimi yöneten örgüt yapılarını kapsayan bir yaklaşımdır. İşlem maliyetlerinin mobil iletişim teknolojilerinin kullanılması yoluyla minimize edilmesi oldukça önemli görünmektedir. Bu çalışmanın amacı, mobil sağlık uygulamalarının sağlık hizmetlerine işlem maliyeti yaklaşımı bağlamında etkisini araştırmaktır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini İzmir ilinde bir kamu hastanesinde çalışan 18 üst ve orta kademe yöneticisi oluşturmaktadır. Çalışmada amaçlı örnekleme yöntemlerinden kartopu örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma, alanında uzman 2 kişinin görüşü alınarak hazırlanan 5 demografik soru ve 15 ifade ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma, derinlemesine, bireysel, yarı yapılandırılmış yüz yüze mülakat tekniği kullanılarak 10 yönetici ile yapılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen verilerin analizinde Walcott'un 3 aşamadan oluşan nitel veri analizi süreci benimsenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre mobil sağlık uygulamalarının sağlık hizmetlerinde kullanılmasının gerekli olduğu, hastane içerisindeki işlemler ve hastane dışında gerçekleşen tedarik işlemlerinden doğan maliyetleri düşüreceği anlaşılmıştır.Mobil sağlık uygulama kullanımının bazı dezavantajları olduğu da ortaya konmuştur. Mobil sağlık uygulama kullanımı için teknik ve hukuki alt yapının güçlendirilmesi, hasta bilgilerinin bu uygulamalar üzerinden akışı önünde engel oluşturabilecek her türlü unsurun elimine edilmesi ve tam bir güvenlik söz konusu olmadan hasta bilgilerinin bu uygulamalarda akışının problem yaratacağı saptanmıştır. Sonuç olarak, ülkemiz için mobil iletişim teknolojilerinin sunduğu fırsatlardan yararlanılması için mobil sağlık uygulama kullanımına ilişkin pilot bölgelerin seçilmesi, elde edilen bulgular ışığında gerekli düzenlemelerin yapılması, bu düzenleme ve girişimlerin Türkiye'de yaygınlaştırılmasının daha çağdaş sağlık hizmetleri için oldukça gerekli olduğu düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Mobil sağlık, Mobil sağlık uygulamaları, Sağlık hizmetleri, Hastaneler, İşlem maliyeti yaklaşımı

Mobile technologies have been seen as a solution to many problems in healthcare. One of the problems is transaction costs raise both in and outside of the hospital. Hospitals are operating within the context of contracts. There are some costs before and after the contracts. The approach related to transaction costs is an approach including not only the exchange of manufacturing goods and services, but also organizational structures governing change in question. It seems that minimizing transaction costs through using mobile technologies is such an important issue. The study seeks to investigate the impact of mobile applications on health care in the context of transaction cost approach. In our study it has been used a qualitative research method. The universe consists of 18 upper and middle-level managers working in a public hospital in İzmir. Snowboard sampling method was utilized. The research was carried out with the help of both 5 expressions to obtain the demographic findings and 15 expressions were prepared by taking the opinions of 2 experts in the field. Techniques conducted in the study are with in-depth, individual, semi-structured, face-to-face interviews had with 10 managers. Walcott's 3-step qualitative data analysis process was applied to data.The results indicate that mobile health applications are necessary for healthcare, and seems to reduce costs in-hospital operations and outsourced procurement operations. The results suggest that there are some disadvantages of using mobile applications besides positive impressions. It can be put forward that strengthening the technical and legal infrastructure for the use of mobile applications will enable the flow of patient information with a complete security. As a result, it is considered that the selection of pilot regions for the use of mobile applications, making necessary arrangements in the light of findings, dissemination of these regulations, and initiatives in Turkey are necessary for more contemporary health services.Key Words: Mobile health, Mobile health applications, Healthcare, Hospitals,Transaction cost approach