Türkiye için turizm talep denkleminin tahmini: Ekonomik, sosyal ve siyasal etkenler

Abstract

Turizm sektörü, günümüzde Türkiye dahil birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede önemli bir yere sahiptir. Dünya'da en hızlı gelişen sektörlerden biri olmanın dışında, yarattığı gelir akımları, sağladığı istihdam olanakları ve döviz getirici rolü gibi çok sayıda özelliği bünyesinde barındırmaktadır. 1980'li yıllarla birlikte başlayan serbestleşme süreciyle beraber hızlı bir gelişim gösteren Türk turizm sektörü, son yıllarda da önemli bir ivme yakalamış ve Türkiye'yi en önemli turizm destinasyonlarından birisi haline getirmiştir. Turizm sektörünün artan önemiyle birlikte turizm araştırmalarında da ciddi bir artış yaşanmış fakat bu araştırmalarda turistlerin sosyodemografik karakteristikleri genellikle ihmal edilmiştir. Bu çalışmada, 2006-2017 yıllarını kapsayan yıllık veriler kullanılarak, seçilmiş 24 ülkeden Türkiye'ye yönelik turizm talep denklemi tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda, turistlerin gelir düzeyleri, eğitim seviyeleri, yaş grupları ve geliş amaçları gibi sosyodemografik özellikleri kullanılmıştır. Çalışma kapsamında, turistlerin sahip oldukları sosyodemografik özelliklerin, turizm talebi üzerindeki etkileri Yanlılığı Düzeltilmiş LSDV (Least Squares Dummy Variable) tahmincisi yardımıyla belirlenmeye çalışılmış ve elde edilen sonuçlara ilişkin gerekli çıkarımlar ortaya konulmuştur.

Tourism sector, nowadays, has had an important position in many developed and developing countries, including Turkey. Apart from being one of the fastest growing sectors in the world, it has many features such as revenue flows, providing employment opportunities and role of earning exchange. Showing rapid development along with liberalization process starting in 1980s, Turkish tourism sector has gained significant acceleration in recent years and this has made Turkey one of the most important tourism destinations. With the increase in the importance along the tourism sector, there has also been a significant increase in tourism researches, but in these researches sociodemographic characteristics of the tourists have often been omitted. This study attempts to reveal the tourism demand equation for Turkey from selected 24 countries based on annual data covering 2006-2017. For this purpose, sociodemographic features of tourists such as income level, education level, age group and purpose of travel are used. Within this framework, effects of the tourists' sociodemographic features on tourism demand are tried to determine by means of Bias Corrected LSDV (Least Squares Dummy Variable) estimator and relevant inferences for tourism policies are put forward.