Öğreticilere göre Diyanet İşleri Başkanlığı 4-6 yaş grubu Kur`an kursları (İzmir ili örneği)

Abstract

Ülkemizde yaygın din eğitimi hizmetini yürütmek Diyanet İşleri Başkanlığı'nın yetki ve sorumluluğundadır. DİB, kendisine verilen yaygın din eğitimi görevini, ihtiyaç ve beklentiler doğrultusunda 1924 yılından bu yana farklı hizmet alanlarında yürütmektedir. Bu hizmet alanlarından biri de Kur'an kurslarıdır. Toplumun tüm kesimlerine yönelik din eğitimi hizmeti sunma çabasında olan DİB, Kur'an öğrenmede yaş sınırının kaldırılmasının ardından toplumun beklentilerini de dikkate alarak gelişimin en önemli evrelerinden biri kabul edilen okul öncesi döneme yönelik din eğitimi hizmeti sunmak amacıyla 4-6 Yaş Grubu Kur'an Kursları projesini hayata geçirmiştir. Çalışmada 2013 yılında eğitim-öğretime başlayan ve toplum tarafından büyük bir ilgi gören DİB 4-6 Yaş Grubu Kur'an Kurslarının mevcut durum itibariyle ihtiyaç ve beklentileri ne ölçüde karşıladığı, İzmir ili merkez ilçeleri örnekleminde 4-6 yaş grubu Kur'an kursu öğreticileriyle yapılan yarı yapılandırılmış mülakatlardan elde edilen verilerden hareketle tespit edilmiştir. Bu bağlamda çalışmada öncelikle Hz. Peygamber döneminden günümüze çocuklara yönelik din ve Kur'an eğitiminin tarihsel süreci ve özellikleri teorik çerçevede ele alınmış, daha sonra DİB 4-6 yaş grubu Kur'an kurslarının, idari yapılanma, fiziki durum, öğretim programı ve öğrenme-öğretme süreci, öğretici, öğrenci ve veliler açısından mevcut durum itibariyle ihtiyaç ve beklentileri ne ölçüde karşıladığı ortaya konmaya çalışılmıştır.Araştırmada ulaşılan bulgulara göre; DİB 4-6 yaş grubu Kur'an kursları idari yapılanmasında görev alan DİB merkez teşkilatı ve müftülükleri, görev ve fonksiyonlarını yerine getirmede eksiklikleri bulunmakla birlikte problemlere yönelik çözüm odaklı çalışmalar yapmaktadır. Büyük çoğunluğu DİB tarafından belirlenen fiziki mekân ve donanım özelliklerini taşımayan ve standart bir yapıya sahip olmayan kurslar, ihtiyaç ve beklentileri karşılamaktan uzak kalmıştır. 4-6 yaş arası bireylerin gelişim özelliklerine büyük ölçüde uygun olduğu belirlenen DİB 4-6 yaş grubu Kur'an kursu öğretim programı, öğrenme-öğrenme öğretme sürecine karşılaşılan birtakım problemler nedeniyle istenilen düzeyde aktarılamamıştır. Kurslarda görev yapan öğreticilerin temel yeterlikler konusunda bazı eksiklikleri bulunmakla birlikte bu konuda farkındalık düzeyleri yüksektir ve kendilerini geliştirme çabasındadırlar. 4-6 yaş grubu Kur'an kursu öğrencilerinin farklı yaş aralığına sahip olması, bireysel farklılıklar da dikkate alındığında öğretim programının uygulanması noktasında problem teşkil etmektedir. Veliler, kurslara yönelik tutum ve davranışlarıyla büyük ölçüde olumlu tavır sergilemelerine rağmen sorumlulukları, öğrencilerin gelişim özellikleri, kursların açılış amacı ve uygulamaları hakkında yeterli farkındalığa sahip değildir.Sonuç olarak Cumhuriyet tarihinde ilk defa okul öncesi döneme yönelik din eğitimi hizmeti sunan DİB 4-6 yaş grubu Kur'an kurslarının mevcut durum itibariyle ihtiyaç ve beklentileri karşılamada önemli eksikleri bulunmakla birlikte kursların açılışından bugüne gelinen süreçte yapılan araştırmalardan ve elde edilen tecrübelerden yola çıkılarak sorunların çözümüne yönelik önemli adımların atıldığı, dikkat çeken olumlu gelişmelerin yaşandığı söylenebilir.

Informal education of religion in ourcountry is under the authority and responsibility of the Presidency of Religious Affairs (PRA). In line with Social needs and expectations PRA has been providing its services since 1924 in many different areas. One of the most important service areas of PRA are Qoran courses. With the goal to provide adequate religious education to all layers of the society, after the abolishment of age limit on Qoranic learning PRA realized the project of 4-6 Age Group Qoran Courses in order to meet the social expectations.In this study, using the data obtained by semi-structure dinter views with Qoran course teachers of 4-6 age group situated in central districts of Izmir province, we try to assess the extent to which this courses of PRA starting the education from 2013 on wards, are actually corresponding to the needs and expectations of the society. In this context, as an introduction, we present the historical process of Qoran learning for children from the days of the Prophet (pbuh) to ourtimes. Afterwards, considering the administrative structure, physical condition, program of instruction and othere ducational process of Qoran courses of this age group, we try to determine whether and how far they correspond to social needs and expectations.According to some of the findings of this study, in spite of considerable short comings in terms of functional efficiency of the administrative structures within PRA's central organization and its mufti offices, it can be said that its overall approach is solution oriented. On the otherhand, those courses lacking adequate physical requirements, equipment and functional building are seen to be very far from meeting social needs and expectations. Moreover, eventhough PRA 4-6 age group Qoran course cirruculum is considered as mostly appropriate to the development of this age group, due to some issues in educational processes it has not been properly carried out in most cases. When it comes to the teachers of this courses, in spite of some minör problems, they are competent, aware of their responsibility and eager to develop. On of the main problems in conveying the cirruculum to the pupils is stemming from different age (4-6) of the class. Parents are witnessed to be very positive about the courses and their funtions, and yet some what short of knowledge when it comes to understanding the age and needs of their children.Finally, in the course of the history of the Republic of Turkey, PRA's 4-6 age group Qoran courses are first attempt in religious education for pre-school children. With considerable short comings in terms of meeting the needs and expectations of the society, most of the studies show that this project is taking important steps towardful filling those needs and expectations.