Çok katlı yapı temellerinin farklı bilgisayar programları ile analiz ve tasarımı

Abstract

Binaların temel tasarımında genellikle üst yapı için geliştirilmiş yazılımlar (Sta4-Cad, İde-Cad vb.) kullanılmaktadır. Bu programlarda zeminin elastik olduğu ve birbirinden bağımsız sonsuz sayıda yaylardan oluştuğu kabul edilmektedir. Programa zemin davranışı için sadece zemin emniyet gerilmesi ve yatak katsayısı girilmek suretiyle temel tasarımı yapılmaktadır. Oysaki zemin davranışı elasto-plastik olup basit bir yay davranışından çok daha karmaşıktır. Bu çalışmada, çok katlı bir binanın temel analiz ve tasarımı Sta4-Cad ve Plaxis 3D yazılımları kullanılarak deprem etkisi göz ardı edilerek yapılmıştır. Plaxis 3D, geoteknik mühendisliği problemlerinin analizi için geliştirilmiş sonlu elemanlar yöntemine dayalı bir yazılımdır. Her iki program ile yapılan analiz sonuçları karşılaştırılarak temel tasarımında üst yapıların analizi için geliştirilmiş programların ne derece güvenilir sonuçlar verdiği araştırılmıştır. Ayrıca, tez kapsamında 2019 yılında yürürlüğe giren Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği ile 2007 Deprem Yönetmeliği karşılaştırılarak temel mühendisliği açısından ne gibi farklılar getirildiği de irdelenmiştir.

Computer programs (Sta4-Cad, İde-Cad, etc.) developed for the superstructure are generally used in the foundation design of buildings. It is assumed in these programs that soil is elastic and consists of an infinite number of independent springs. Foundation design is performed by just entering the allowable bearing capacity and the modulus of subgrade reaction in order to model the soil behaviour. However, the soil behaviour is elasto-plastic and much more complex than a simple spring behaviour. In this study, the foundation analysis and design of a multi-storey building were carried out by using Sta4-Cad and Plaxis 3D programs. Plaxis 3D is a finite element program developed for the analysis of geotechnical engineering problems. By comparing the results obtained from both programs, the reliability of the results of the programs used in the foundation design was investigated. Finally, in the study, the differences in terms of foundation engineering were examined by comparing the building earthquake regulations of Turkey which came into force in 2019 and the earthquake regulations of 2007.