Tam zamanında üretim sisteminin üretim maliyetleri ve maliyet muhasebesi açısından değerlendirilmesi: Mobilya üretim işletmesinde örnek bir uygulama

Abstract

Günümüz piyasa koşullarında yoğun rekabetin yaşanması, işletmeleri pazarda ve teknolojik gelişmeler karşısında, daha iyiye ulaşmak için kaynak kullanımı bakımından tutumlu olmaya zorlamaktadır. İşletmelerin daha kaliteli ve ucuz ürünleri üretebilmeleri için çağdaş maliyet yönetim tekniklerinden yararlanmaları faydalarına olacaktır. Geleneksel kitle üretim yöntemlerinden farklı bir yaklaşımda olan TZÜ sistemi, işletmelerin kaynak israfını engelleyerek, ürün çeşitlerini azaltmadan, karlılıklarını ve rekabet gücünü arttıran bir üretim yöntemi felsefesidir. Bu çalışmada yönetim muhasebesi tekniği olan Tam Zamanında Maliyetleme Yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada TZÜ sistemi tanıtılarak mobilya sektörü açısından alternatif bir maliyet muhasebesi sistemi uygulanma imkânı araştırılmıştır.Bu araştırmayla TZÜ sisteminin işleyişi, sağladığı faydalar ve uygulamaya geçişte işletme şartlarında karşılaşılabilecek sorunlar ele alınmıştır.Çalışmayla TZÜ sisteminin mobilya sektöründe üretim maliyetleri ve maliyet muhasebesi üzerindeki etkileri incelenerek uygulanabilirliği araştırılmıştır. Bir mobilya işletmesinde Kasım 2017 maliyet verileri kullanılarak üretim maliyetleri örnek olay yöntemiyle incelenerek hesaplanmış, işletmenin mevcut maliyet sistemi, TZÜ sistemine göre düzenlenirse sağlayabileceği avantajlar belirtilmiştir. Anahtar kelimeler: Tam zamanında üretim, Tam zamanında maliyetleme, Üretim sistemi, Tam zamanında maliyet muhasebesi, Sıfır stok, Mobilya sektörü, Stratejik maliyet yönetimi, Geleneksel maliyet yönetimi.

Due to intense market competition in nowadays bazaar condition, the managements are enforced to be frugal to reach better in view of using sources against market and technological developments. To benefit from modern cost management, is going to be useful for managements to produce more quality and cheaper products. JIT system which differs from traditinoal mass production management, is a production management approach. JIT system prevents waste reduction, production diversity reduction and increases management's lucrativeness and competitive capacity. In this article JIT system, which is a kind of management costing technique, is used. In this article the opportunity of implementation of an alternative costing accounting system is researched by introducing JIT system on the scope of furniture sector. In this article basically functioning of JIT system, benefits of this system and the problems when it applies are mentioned. In this article the implementation of JIT production system is searched by examining effects of production costing and cost accounting in the furniture sector. The cost of production was calculated by examining case method and using costing data in a furniture management in November 2017. The advantages are defined if the existing costing system of management is arranged according to JIT production system. Key words: just in time production, just in time costing, production system, just in time costing accounting, zero stock, furniture sector, strategic cost management, traditional cost management.