Türkçe örgüt çalışmaları literatüründe yeni kurumsalcılık teorisi üzerine yapılan çalışmaların analizi

Abstract

Yeni kurumsal teori 1970'lerin sonundan başlayarak günümüze kadar sosyal bilimler alanında önemli etkiler yaratmıştır. Yeni kurumsalcılık, temelde, eski kurumsalcılığın formel analiz anlayışının yetersiz bulunması ile davranış normları ve alışkanlıklar gibi informel kuralların bireylerin eylemleri üzerindeki kalıcı etkilerine odaklanmaktadır. Yeni kurumsalcılığın en azından üç farklı türü vardır. Bunlar kültürel/sosyolojik yeni kurumsalcılık, tarihsel yeni kurumsalcılık ve rasyonel tercih yeni kurumsalcılığıdır. Bu tez örgüt çalışmalarında yeni kurumsalcı çalışmaları analiz ettiği için kültürel yeni kurumsalcılık üzerine durmaktadır. İşletme anabilim dalı çerçevesinde yürütülen örgüt çalışmalarında yeni kurumsalcılığa örgüt kurumsalcılığı da denilmektedir. Bu anlamda bu tezde yeni kurumsalcılık kavramı kültürel yeni kurumsalcılık ya da örgüt kurumsalcılığı anlamlarında kullanılmıştır.Örgüt çalışmalarında yeni kurumsalcılık örgütlerin rasyonel stratejiler ya da kaynak kısıtları bağlamında eylemde bulunmadıklarını, aksine örgütlerin belirli bir kültürel çevre içinde meşruiyet kazanmak için eylemde bulunduklarını ileri sürer. Bu yüzden örgütlerin davranışlarını anlayabilmek için yazılı kurallar ya da rasyonel açıklamalardan ziyade meşruiyeti artırıcı sosyal normları/inançları ve informel kuralları incelemek gerekmektedir. Bu tezde Türkçe örgüt çalışmalarında yeni kurumsalcılık teorisini kullanan çalışmaların kategorilendirilmesi ve incelenmesi hedeflenmiştir. Bununla birlikte yalnızca makaleler ve tezler tez kapsamına dahil edilmiştir. Kitaplar, tebliğler ve İngilizce yazılmış eserler konu dışı bırakılmıştır. Yeni kurumsalcılığın ortaya koyduğu dört önemli kavram vardır. Bunlar eşbiçimlilik, meşruiyet, kurumsal mantıklar ve kurumsal girişimciliktir. Tezde bu dört ana kavram üzerinden çalışmalar kategorilendirilmiştir. Ancak bu kavramların yanında bir süreç olarak kurumsallaşmayı inceleyen çalışmalarla ve yeni kurumsalcılık üzerine teorik eserler de ayrı kategoriler olarak kabul edilmiştir. Bu tez kapsamında toplamda 82 çalışma incelenmiştir. Bu çalışmalar konularına, araştırma yöntemlerine, kavramlara yükledikleri anlamlara ve araştırma bulgularına göre analiz edilmişlerdir. Çıkan sonuçlar genel olarak Türkçe literatürde yeni kurumsalcılık alanındaki çalışmaların niteliğini ve hangi konularda yoğunlaşıldığını göstermiştir. Bu sayede daha sonra bu alanda yapılacak olan çalışmalar için geniş bilgiler sunulmaktadır.

The new institutional theory has had significant impacts in the field of social sciences from the late 1970s to the present. Basically, the new institutionalism focuses on the insufficient formal analysis of old institutionalism and the permanent effects of informal rules such as behavior norms and habits on individuals' actions. There are at least three different types of new institutionalism. These are cultural/sociological new institutionalism, historical new institutionalism and rational choice new institutionalism.This thesis focuses on cultural new institutionalism as it analyzes new institutionalist studies in organizational studies. In the organizational studies carried out within the framework of the department of business administration, new institutionalism is also called organizational institutionalism. In this sense, the concept of new institutionalism is used in the meaning of cultural new institutionalism or organizational institutionalism in this thesis.The basic assertion of new institutionalism in organizational studies suggests that organizations do not act in the context of rational strategies or resource constraints, but rather act in order to gain legitimacy in a particular cultural environment. Therefore, in order to understand the behavior of organizations, it is necessary to examine social norms/beliefs and informal rules that increase legitimacy rather than written rules or rational explanations.In this thesis, it is aimed to categorize and examine the studies using the new institutionalism theory in Turkish organizational studies. However, only articles and theses are included in the thesis. Books, papers and works written in English were excluded. There are four important concepts revealed by new institutionalism. These are isomorphism, legitimacy, institutional logics and institutional entrepreneurship. In this thesis, studies are categorized according to these four main concepts. However, besides these concepts, studies examining institutionalization as a process and theoretical studies on new institutionalism have been accepted as separate categories.A total of 81 studies were examined within the scope of this thesis. These studies have been analyzed according to their subjects, research methods, meanings they have attributed to concepts and research findings. The results showed that the quality of the studies in the field of new institutionalism in Turkish literature in general and which subjects are concentrated. In this way, extensive information is provided for future studies in this field.