Esansiyel hipertansiyonlu kadınlara inhalasyon yoluyla uygulanan aromaterapinin arteriyel kan basıncı, nabız ve kaygı düzeyine etkisi

Abstract

.Esansiyel hipertansiyonda kullanılan tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinden biri de aromaterapidir. Çapraz desenli tek kör nitelikteki araştırma, esansiyel hipertansiyonlu kadınlara inhalasyon yoluyla uygulanan aromaterapinin arteriyel kan basıncı, nabız ve kaygı düzeyine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada, çalışma kriterlerine uyan 40 kadın hasta yer almıştır. Araştırmada veriler araştırmacı tarafından yapılan ev ziyaretlerinde; `Birey Tanıtım Formu`, `Öz İzlem Formu`, `Ev Ziyareti Takip Formu`, `Durumluk ve Sürekli Kaygı Ölçeği` ile BIOPAC MP 35 Acquisition System Version 3.7.3 (Santa Barbara, USA) sistemi ile yapılan kayıtlar kullanılarak toplanmıştır. Çalışmaya deney grubu olarak başlayan hastalara 2 hafta boyunca günde bir kez, 5 dakika olmak üzere, 5:3:2 oranında lavanta, bergamot ve ylang-ylang yağlarından oluşan karışımla aromaterapi inhalasyonu uygulanmıştır. Çalışmaya kontrol grubu olarak başlayan hastalara ise plasebo olarak günde bir kez, 5 dakika olmak üzere 2 hafta boyunca ayçiçeği yağı inhalasyonu uygulanmıştır. Sonra gruplar çaprazlanmış ve uygulamalar değiştirilerek 2 hafta daha sürdürülmüştür. Aromaterapinin etkilerini araştırmak için haftada bir kez kan basıncı ve nabız ölçülmüş; aromaterapi ve plasebo dönemlerinin başında ve sonunda birer kez durumluk kaygı ölçeği ve biopac kayıtları değerlendirilmiştir. Çalışmada etik kurul onayı ile bireylerden yazılı bilgilendirilmiş onam formu alınmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde Shapiro Wilk testi, bağımsız gruplarda t testi, Mann-Whitney U testi, ki kare, Fisher kesin kikare testi, tekrarlı ölçümlerde varyans analizi ve Bonferroni testi kullanılmıştır. Çalışmada aromaterapinin ilk haftasında sistolik kan basıncı (/;<().001). diastolik kan basıncı (/;=().()()1). nabız hızı (/;<().001) ve durumluk kaygı puanının azaldığı (/;<().()()1). biopac parametrelerinden yalnızca galvanik deri direncinde anlamlı azalma (p=0.038) sağladığı saptanmıştır. Araştırmanın sonuçları esansiyel hipertansiyonlu kadınlara inhalasyon yoluyla uygulanan aromaterapinin yüksek kan basıncı, nabız ve kaygı düzeyi üzerine olumlu etkileri olduğunu göstermektedir. Bu nedenle hemşirelik uygulamalarında aromaterapi uygulamasına yer verilmesi önerilebilir.Anahtar Kelimeler: Esansiyel hipertansiyon, Aromaterapi, Kan basıncı ve nabız, Kaygı, Hemşirelik

One of the complementary and alternative therapies that is used in essential hypertension is aromatherapy. The single blind crossover trial was conducted in order to determine the effects of aromatherapy applied to women with essential hypertension by inhalation on arterial blood pressure, pulse and anxiety. Forty women patients who were eligible for the study criteria were enrolled in this study. The data was collected by the researcher using the `Patient Identification Form`, `Self Monitoring Form`, `Home Visit Monitoring Form`, `State and Trait Anxiety` and records with BIOPAC MP 35 Acquisition System Version 3.7.3 (Santa Barbara, USA) in home visits. The sample group started to study in experiment group was applied aromatherapy inhalation method of blending (5:3:2) lavender, bergamot and ylang-ylang essential oils during 5 minutes once a day for two weeks. The sample group started in control group was applied placebo inhalation with sunflower oil during 5 minutes once a day for two weeks. Then the groups were crossed over and the study went on during two weeks more. To evaluate the effects of aromatherapy, blood pressure and pulse were measured weekly, anxiety scale and biopac records were evaluated before and after periods of aromatherapy and placebo. Informed consent was obtained from patients participating in the research after the ethical approval. The data was analyzed using the Shapiro Wilk, t test in independent groups, Mann-Whitney U test, chi- square, Fisher exact chi-square, variance analyses in repeated measures and Bonferroni test. In the study, it is found that aromatherapy in the first week provided that reducing systolic blood pressure (/;<().()()1). diastolic blood pressure (£>=0.001), heart rate (/;<().001) and state anxiety score (/;<().001). and decreasing only galvanic skin response (£>=0.038) of biopac parameters. The results of this study indicate that aromatherapy inhalation in essential hypertensive women is an effective method for reducing high blood pressure, pulse and state anxiety level. Therefore aromatherapy is recommended to be included in nursing practices.Key words: Essential hypertension, Aromatherapy, Blood pressure and pulse, Anxiety, Nursing