Adana ili Aladağ ilçesindeki krom maden yataklarında bulunan bitkilerin fitoremediasyon özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Adana ili Aladağ ilçesi sınırlarında bulunan krom maden sahaları floristik açıdan değerlendirilmiştir. Tespit edilen bitki türleri dominant, sık, seyrek ve nadir olarak gruplandırılmıştır. Göreceli bulunuşları dominant ve sık olan 9 tür (Aethionema spicatum, Alyssum alyssoides, Alssum oxycarpum, Alyssum floribundum, Thlaspi oxyceras, Convolvulus compactus, Fumana arabica, Onosma cappadocicum ve Salvia crypthantha) remediasyon özelliklerinin değerlendirilmesi için seçilmiştir. Bu bitkilerin fitoremediasyon potansiyellerini değerlendirmek amacıyla bitkilerin kök, gövde, yaprak ve kök bölgesi topraklarında metal analizleri (Cr, Ni, Co, Pb, Zn, Mn, Cu ve Fe) gerçekleştirilmiştir. Metal konsantrasyonları kullanılarak biyokonsantrasyon faktörü, zenginleştirme faktörü, transfer faktörü ve translokasyon faktörü değerleri hesaplanmış ve bitkiler fitostabilizasyon ve fitoekstraksiyon kabiliyetleri yönünden değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda Cr için Convolvulus compactus ve Onosma cappadocicum; Co için Aethionema spicatum; Zn için Thlaspi oxyceras; Mn için Aethionema spicatum fitoekstraksiyon potansiyeli olan türler olarak tanımlanmıştır. Nikel için Salvia cryptantha; Cu için Onosma cappadocicum fitostabilizasyon potansiyeli olan türler olarak nitelendirilmiştir. Aethionema spicatum, Alyssum oxycarpum, Alyssum floribundum ve Thlaspi oxyceras türlerinin ise Ni metali için hiperakümülatör oldukları saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: Fitoremediasyon, hiperakümülatör, ağır metal

In this study, chromium mine sites located in Aladağ district of Adana province were evaluated floristically. The identified plant species were grouped as dominant, frequent, sparse and rare. According to this, 9 species (Aethionema spicatum, Alyssum alyssoides, Alssum oxycarpum, Alyssum floribundum, Thlaspi oxyceras, Convolvulus compactus, Fumana arabica, Onosma cappadocicum ve Salvia crypthantha), which are relatively dominant and frequent, were selected for using in remediation assessments. Metal analyzes (Cr, Ni, Co, Pb, Zn, Mn, Cu and Fe) of root, stem, leaf and rhizosphere-soil of plants were performed to evaluate phytoremediation potential of these plants. BKF, ZF, TF and TLF values were calculated using heavy metal concentrations and plants were evaluated for phytostabilization and phytoextraction. As a result of this study following plant species were found to be potential plants for phytoextraction: for Cr Convolvulus compactus and Onosma cappadocicum; for Co Aethionema spicatum; for Zn Thlaspi oxyceras; for Mn Aethionema spicatum. And the following plant species were found to be potential plants for phytostabilization: for Ni Salvia cryptantha; for Cu Onosma cappadocicum. Aethionema spicatum, Alyssum oxycarpum, Alyssum floribundum and Thlaspi oxyceras were found to be hyperaccumulators for Ni.Key Words: Phytoremediation, hyperaccumulator, heavy metal