Romatoid artritli bireylerde öz bakım davranışları ölçeğinin Türkçe geçerlilik ve güvenirliliği

Abstract

''ROMATOİD ARTRİTLİ BİREYLERDE ÖZBAKIM DAVRANIŞLARI ÖLÇEĞİ''NİN TÜRKÇE GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ Bu araştırmanın amacı; Özbakım Davranışları Ölçeği (ÖBDÖ)/Self-Care Behaviour Scale (SCBC)'nin Türk romatoid artritli hasta popülasyonunda özbakım davranışlarını ne düzeyde yerine getirdiklerini ölçmede geçerli ve güvenilir bir araç olup olmadığının sınanmasıdır.Araştırma 1 Şubat - 30 Ağustos 2017 tarihleri arasında bir üniversite hastanesinin romatoloji polikliniğine başvuran ve araştırmaya dâhil edilme kriterlerine uyan 119 romatoid artritli bireyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama araçları olarak ÖBDÖ ve MDHAQ kullanılmıştır. Dil geçerliliği için ölçeğin Türkçeden İngilizceye ve geri çevirisi yapılmıştır. Çevirisi yapılan ölçek maddelerinin kapsam geçerliliği için 10 uzman görüşü alınarak ölçeğin son hali verilmiş ve bu formhastalara uygulanmıştır.Araştırmanın etik boyutu ile ilgili olarak ölçeğin orijinalinin kullanımı için yazarından yazılı izin alınmış, çalışmanın yürütülmesi için etik kurul ve kurum izni alınmış ve araştırmaya katılan hastalardan yazılı onam alınmıştır. Ölçeğin orijinal değerlerine sadık kalınarak iç tutarlık analizi için Cronbach Alpha değeri 0,675 bulunmuştur. Aynı zamanda uzman görüşleri sonucunda ilk 3 madde ters puanlanarak elde edilen Cronbach Alpha değeri 0,558 saptanmıştır. Ölçeğin zamana göre değişmezliği tespiti için Test- tekrar test uygulaması için araştırmaya katılmayı, telefonunu verilmesini ve kendine ulaşılmasını kabul eden ve arandığı vakitte ulaşılabilen ilk 30 hastaya ulaşılmıştır. Uzman görüşü sonucu tekrar test süresi 24-72 saat aralığına indirgenmiştir. Elde edilen sonuçlarda istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır (r:0,74; p:0,00).Self-Care Behaviour Scale'in yapılan geçerlik ve güvenirlik analizleri sonucunda Türk toplumu için orta düzeyde güvenilir ve geçerli bir ölçek olduğu saptanmakla birlikte; ölçekte yer alan maddelerin hastaların özbakımları ile ilgili yanlış anlamalara sebep olabileceği ve bu nedenle özbakım davranışlarını daha geçerli ve güvenilir bir şekilde ölçebilecek Türkçe bir ölçeğin geliştirilmesi önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Self-Care Behaviour Scale, romatoid artrit, geçerlilik,güvenirlik, özbakım

VALIDITY AND RELIABILITY STUDY OF THE TURKISH VERSION OF ''SELF CARE BEHAVIOURS SCALE ON PATIENTS WITH RHEUMATOID ARTHRITIS''The aim of this research is; Self-Care Behaviors Scale (SCBC) of the Turkish population of patients with rheumatoid arthritis to measure what they had fulfilled their level of self-care behavior is to test whether there is a valid and reliable tools.This study was conducted with 119 patients with rheumatoid arthritis who applied to the rheumatology polyclinic of a university hospital in İzmir between 1 February and 31 August 2017. In this study, ÖBDÖ and MDHAQ were utilized as a data collection tools. SCBC's language, scope, structure validity and reliability studies have been carried out. For validity of language, first, English was translated to Turkish, then Turkish was translated to English vice versa. For the scope validity, 10 expert opinions were taken and the put into final form. After the translation was completed,the study applied to the patients.For the ethical dimension of the research, written permission was obtained from the author for the use of the original, the ethics committee and the institution were granted permission to conduct the study and the written consent was obtained from the patients participating in the survey.The Cronbach Alpha value for internal consistency analysis was found to be 0.675, by sticking the original values of the scale. At the same time, as a result of the expert opinions, the Cronbach Alpha value was obtained 0,558 by reverse scoring the first 3 items.Test-retest was performed to demonstrate the time-invariance of the scale. This study was conducted with the first 30 patients who were accepted to participate in this study, who accepted to be reached, who gave their contact information, and who were avaliable when called. With the expert opinion, the test time is reduced to 24-72 hours. The results obtained were statistically significant (r:0,74; p:0,00).As a result of the validity and reliability analyzes performed on the Self-Care Behaviours Scale, it was determined that it is a moderately reliable and valid scale for the Turkish society. Besides, it is recommended to develop a Turkish scale because some subjects on the scale may lead to misunderstandings about the self-care of patients. Thanks to the new scale which will be developed, self-care behaviors can be measured more effectively and reliably.Key Words: Self-Care Behavior Scale, rheumatoid arthritis, validity, reliability, selfcare