0-5 yaşında ishalli çocuğu olan annelerin ishal konusundaki bilgi, tutum ve davranışları

Abstract

Bu çalışma; 14 Kasım 2012'den 30 Temmuz 2013'e kadar, sadece hafta içi olmak üzere Kayseri Erciyes Üniversitesi Mustafa Eraslan ve Fevzi Mercan Çocuk Hastanesi acil kliniğine ishal nedeniyle başvuran 0-5 yaş grubu 503 çocuk üzerinde yapılmıştır. Çalışmada, ishalli çocukların annelerinin ishale ilişkin bilgi, tutum ve davranışlarının saptanması, elde edilecek sonuçlar doğrultusunda anne eğitiminin ve ishali önlemeye yönelik programların geliştirilmesine katkıda bulunulması amaçlanmıştır. Araştırma sonucunda; annelerin %92.2'sinin çocuklarına anne sütü verdiği, %67.3'ünün ise ilk altı ay boyunca anne sütü verdiği ve anne sütü veren 154 annenin 135'inin çocukları ishal olduğunda anne sütü vermeye devam ettiği belirlenmiştir. Annelerin %25.6'sının çocuğu ishal olduğunda bol sıvı verdiği ve %2.4'ünün ORS verdiği belirlenmiştir. Annelerin çoğunluğu (%89.5) ishalin hastalık olduğunu, %48.7'si ishalin bulaşıcı olduğunu, %78.7'si ishalin ölüme neden olduğunu, %47.0'si ishal olan çocukların susuz kaldığı için öldüklerini, %66.2'si ORS'nın ne olduğunu bilmedikleri, ORS kullananların %42.4'ü ORS'nı evde kendileri hazırladıklarını ve %49.1'i ishal hakkında bildiklerini çevresindekilerden öğrendiğini ifade etmiştir. Annelerin eğitim düzeyi arttıkça ishalin hastalık ve bulaşıcı olduğunu bilen anne sayısının da istatistiksel açıdan anlamlı olarak arttığı saptanmıştır. Yirmi birinci yüzyılda halen ishal nedeniyle çocuk ölümlerinin olması, gerek birinci basamak sağlık hizmetlerinde ve gerekse medyada eğitim programlarına yer verilmesi ve annelerin ishal konusunda eğitilmesi gerektiğini göstermektedir. Anneler özellikle anne sütü ve ORS kullanımı konusunda bilinçlendirilmelidir.Anahtar Kelimeler: İshal; Anneler; 0-5 yaş; Bilgi; Tutum

This research has been done from 14th of October 2012 to 30th of July 2013 only during official working hours of the week on 503 children between 0-5 years old who have refered to the emergency child policlinic of Kayseri Erciyes University Mustafa Eraslan ve Fevzi Mercan Child Hospital because of diarrhea. The aim of this research was to evaluate the knowledge, attitude and behaviours of mothers about diarrhea, to contribute developing preventional programs for diarrhea and mother education according to results of this study. Study results have shown that 92.2% of mothers had breastfed their children, 67.3% of them had breastfed in first six months and 135 of 154 mothers believed in the necessity of breastfeeding during diarrhea. It has been determined that 25.6% of mothers had given plenty of liquids and 2.4% of them had given ORS during the disease. Most of the mothers (89.5%) had stated that diarrhea was a disease, 48.7% of them known that disease was contagious, 78.7% of them known that diarrhea could be fatal, 47% of them known that children who have diarrhea could die due to dehydration, 66.2% of them stated that they did not know what ORS was, 42.4% of them stated that they had prepared ORS at home and 49.1% of them said that they had learnt everything about diarrhea from neidhbourhoods. It was determined that most of the university graduated mothers knew that the diarrhea was a disease and contagious. In order to prevent children death because of diarrhea primary health care centers, mothers should be educated about diarrhea and media should be used to improve awareness about breastfeeding and ORS usage should be also improved. Key Words: Diarrhea; Mothers; 0-5 years; Knowledge; Attıtudes