Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi hekimlerinin besin desteği kullanımları ve besin tüketim durumları

Abstract

Bu araştırma Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde görev alan hekimlerin besin desteği kullanım durumlarını, beslenme alışkanlıklarını ve besin tüketimlerini saptanmak amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Çalışmaya 165 kadın ve 205 erkek olmak üzere toplam 370 kişi alınmıştır. Araştırma verileri, anket formu ile yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Araştırma verilerinin değerlendirilmesinde; kategorik değişkenler arasındaki farkı belirlemek için ki-kare testi, iki grup karşılaştırılmasında Mann Whitney-U testi kullanılmıştır. Hekimlerin besin desteği kullanım oranı %7.3'tür. Besin desteği kullanım nedenlerinin ilk üçü sırasıyla; iyi sağlık halinin sürdürülmesi (%40.7), spor sonrası destek amaçlı olarak kullanılması (%22.2) ve yorgunluk hissinin önlenmesidir (%18.5). Besin desteği kullanım süresi bir yıldan az olanların oranı (%44.5) en fazladır. Besin desteği kullanan hekimlerde kronik hastalığı olanların oranı (%25.9), kullanmayanlara (%12.5) göre daha fazladır (p>0.05). Yaş grubu 35-54 yaş olan hekimlerin besin desteği kullanım oranları (%55.5), 20-34 yaş grubundaki hekimlerden (%37.1) daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). Ünvanı doçent olan hekimlerin besin desteği kullanım oranları (%22.2), ünvanı yardımcı doçent olan hekimlere göre (%14.8) daha yüksektir (p<0.05). Erkek ve kadın hekimlerde besin desteği kullanan ve kullanmayanların BKİ ortanca değerleri birbirine çok yakındır. Beslenme durumlarını iyi olarak tanımlayan hekimlerin oranı yarıdan fazladır (%52.2) ve %58'i günde 3 öğün besin tükettiklerini ifade etmişlerdir. Öğün atlayanlar (%53.2) en çok atladıkları öğünün sabah kahvaltısı (%66.7) olduğunu belirtilmiştir. Besin desteği kullanan bireylerin her gün süt ve ürünleri tüketim oranı ile sebze ve meyve tüketim oranı (%70.4), kullanmayanların süt ve ürünleri ile sebze ve meyve tüketim oranından (%49.0) daha yüksektir (p<0.05). Besin desteği kullananlarda haftada 2-3 kez kurubaklagil tüketenlerin oranı (%66.7) kullanmayanlardan (%44.6) daha yüksektir (p<0.05). Besin desteği kullanan grupta; süt ve ürünleri ortanca tüketim miktarları (250.0 g [57.0-600.0]), besin desteği kullanmayanlara göre (185.5 g [13.0-800.0]) daha fazladır (p<0.05) . Besin desteği kullananlarda sebze ve meyvelerin ortanca tüketim miktarı (250.0 g [110.0-450.0]), kullanmayan gruba (123.0 g [28.0-500.0]) göre fazladır (p<0.05). Sonuç olarak, hekimlerin çoğunluğunun besin desteği kullanmadığı ve beslenme alışkanlıklarının öneriler doğrultusunda olmadığı saptanmıştır. Araştırmamız sonuçları doğrultusunda, hekimlere yeterli ve dengeli beslenmelerine yönelik önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimleler: Besin desteği kullanımı, Besin tüketim sıklığı, Beslenme alışkanlığı, Hekim

This research was conducted to determine the dietary supplement use, food habits and food consumption of medical doctors at the faculty of medicine at Erciyes University. Subjects of the study were 370 people of whom were 165 female and 205 male. Research data was collected through a survey conducted using face to face interview method. In the analysis of data Chi-square test was applied to detect the difference between categorical variables and Mann Whitney-U test to compare the two groups. The ratio of doctors using food supplement is 7.3 %. The very first three reasons for food supplement use are as follows; to provide for the continuum of present health (40.7 %), to be supportive after physical activity (sport) (22 %) and to avoid feeling exhausted (18.5 %). The number of doctors using dietary supplements less than one year were most (44.4 %). Among doctors using dietary supplements the ratio of doctors having chronic diseases (25.9 %) outnumbered those with no chronic diseases (12.5 %) (p>0.05). Dietary supplement usage ratio among doctors belonging to the 35-54 age group (55.5 %) was higher compared to the 20-34 age group (37.1 %) (p>0.05). The ratio of Associated Professors using food supplement (22.2 %) outnumbered the ratio of Assistant Professors (14.8 %) (p<0.05). The Body Mass Index of male and female doctors using food supplement or not were very close. More than half of the doctors in this study (52.2 %) had possitive thoughts, `good`, about their food habits and 58 % of them had 3 meals a day. Those who skipped meal (53.2 %) reported that they most frequently skipped breakfast (66.7 %). The ratio of consuming milk and dairy products and fruit and vegetable consumption among doctors using dietary supplement (70.4 %) was higher than those not using dietary supplement (49.0 %) (p<0.05). The ratio of doctors using food supplement and consuming legumes 2-3 times a week (66.7 %) outnumbered the ratio of those who do not use dietary supplement (44.6%) (p<0.05). In the group of doctors using dietary supplement the median of consuming dairy products (250.0 g [57.0-600.0]), was higher compared to the group of doctors not using any food supplement(185.5 g [13.0-800.0]) (p<0.05). In the group of doctors using dietary supplement the median of consuming fruit and vegetables (250.0 g [110.0-450.0]), was higher compared to the group of doctors not using any food supplement(123.0 g [28.0-500.0]) (p<0.05).Consequently, this study detects that most of the doctors do not make use of dietary supplement and do not display food habits advised. The results of this study came up with some suggestions on sufficient and well balanced diet.Key Words: Use of dietary supplement, Food consumption frequency, Eating habits, Doctor