Küreselleşme sürecinde çok uluslu şirketler ve ulus devletin egemenlik gücünün dönüşümü

Abstract

KÜRESELLEŞME SÜRECİNDE ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER ve ULUS DEVLETİN EGEMENLİK GÜCÜNÜN DÖNÜŞÜMÜHatice GÜNEŞErciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler EnstitüsüYüksek Lisans Tezi, Eylül 2019Danışman: Doç. Dr. Cüneyt DUMRULKISA ÖZETKüreselleşme olgusu son yılların en popüler tartışma konularından biri olmuştur. Gerek politik gerekse akademik çevrelerce üzerinde tartışılmaktadır. Fakat küreselleşme çok boyutlu bir süreç olduğundan dolayı, bu konuda genel geçer tek bir doğru bulunmamaktadır. Kısaca küreselleşme zamanın ölümü ve mesafenin kısalmasını ifade eden süreci kavramsallaştıran kelimedir. Küreselleşme süreci hem çok uluslu şirketler hem de 1980 sonrası neoliberal politikalarla hız kazanmıştır. Sürecin kurumsal kimliği IMF, DTÖ, OECD vb. örgütlerle tesis edilmiştir. Bu çalışmada küreselleşme sürecinde çok uluslu şirketler ve ulus devletin etkileşimi ele alınmaktadır. Özellikle çok uluslu şirketlerin sahip oldukları güç sayesinde, temel aktör haline gelmesi incelenmekte, karşısında güçlü çok uluslu şirketleri bulan ulus devletlerin dönüşümü anlatılmaktadır. Son yıllarda küreselleşme kavramı da kendi içinde sorgulanır olmuştur. Özellikle küreselleşmenin geri döndürülebilir olup olmadığı tartışılmaktadır. Küreselleşme sürecinin temel taşıyıcıları Çok Uluslu Şirketlerdir. Bu şirketler güçlendikçe, Ulus devlet kavramında değişiklikler meydana gelmiştir. Muhakkak ki Ulus devlet güç aşınmasına maruz kalmıştır. Fakat sanılanın aksine; Ulus Devlet varlığını sürdürmüş ve sürdürmeye devam etmiştir. Hatta günümüz küreselleşmesinin yarattığı ekonomik krizlere tepki olarak, Ulusçuluk ve Ulus Devlet popüler olmuştur. Üstelik Ulus Devlete alternatif olarak ortaya çıkan yapılanmalarında görevini tam olarak yerine getiremediği gözlenmiştir. Yapılan tüm araştırmalar ortaya koymuştur ki, Ulus Devlete alternatif bir yapılanma söz konusu olmadığından ve kapitalist düzenin kendini gerçekleştirmek için Ulus Devlete ihtiyacı olduğundan dolayı, Ulus Devlet uzun yıllar varlığını devam ettirecektir. Anahtar Kelimeler: Küreselleşme, Çok Uluslu Şirketler, Egemenlik, Ulus Devlet.

MULTINATIONAL COMPANIES IN THE PROCESS OF GLOBALIZATION and TRANSFORMATION OF THE SOVEREIGN POWER OF THE NATION STATESHatice GÜNEŞErciyes University, Social Sciences InstituteMaster Thesis, September 2019Advisor: Doç. Dr. Cüneyt DUMRULABSTRACTThe phenomenon of globalization has been one of the most popular discussion topics in recent years. It is discussed by both political and academic circles. But because of globalization is a multidimensional process, there is no single truth in this regard. In short, globalization is the word that conceptualizes the process of death of time and shortening of distance.The process of globalization has accelerated with both multinational companies and post-1980 neoliberal policies. The institutional identity of the process is IMF, WTO, OECD etc. organizations. In this study, the interaction of multinational corporations and nation state in the process of globalization is discussed. Especially, the power of multinational companies to become the main actor is examined and the transformation of the nation-states facing powerful multinational companies is explained.In recent years the concept of globalization has also been questioned in itself. Especially, it is discussed whether globalization is reversible. The main drivers of the globalization process are multinational companies. As these companies became stronger, changes in the concept of nation state occurred. Certainly, the nation state has been exposed to power erosion. But contrary to popular belief; Nation State has continued and continued to exist. In fact, in response to the economic crises of today's globalization, Nationalism and the Nation State have become popular. Moreover, it has been observed that it has not been able to fully fulfill its duties in the structures that emerged as an alternative to the Nation State. All the researches have shown that since there is no alternative structure to the Nation State and the capitalist order needs the Nation State to realize itself, the Nation State will survive for many years.Keywords: Globalization, Multinational Corporations, Sovereignty, Nation-state.