12-17 adölesan yaş grubu okçularda eksentrik ve konsentrik egzersizlerin fonksiyonel açıdan değerlendirilmesi

Abstract

Okçuluk; güç ve üst vücut, özellikle omuz kuşağı ve önkol kaslarının dayanıklılığını gerektiren statik bir spor olarak tanımlanmaktadır. Spora özgü dirençli eğitim, spor performansının gelişimini kolaylaştırdığı ve kas kuvvetinde direk bir artış sağladığı için spora hazırlığın ayrılmaz bir parçası olarak görülmektedir. Konsantrik kasılma sırasında kasın gerilimi (tonusu) sabit kalırken kasın boyu kısalır. Eksantrik kasılma sırasında gerilim sabit kalırken, kasta uzama meydana gelir. Bu çalışmadaki amacımız okçuluk sporu ile uğraşan adolesan sporcularda konsantrik ve eksantrik egzersizlerin; kavrama kuvveti, ağrı eşiği, kas kısalığı, ve vücut kompozisyonu gibi parametrelere etkisini araştırmak ve bu parametreleri performans açısından karşılaştırmaktır. Çalışmamız, 12-17 yaş aralığında 15 erkek ve 15 kız, 30 gönüllü sporcu üzerinde yapılmıştır. Konsantrik ve eksantrik egzersiz grubu olarak rastgele iki gruba ayrılan sporculara 6 hafta boyunca serbest ağırlıklarla konsantrik ve eksantrik kasılmaları içeren ilerleyici dirençli kuvvet egzersizleri yaptırılmıştır. Kavrama kuvveti için el dinamometresi, ağrı eşiği için basınç algometresi, kas kısalığı ve çevre ölçümleri için standart mezura, vücut kompozisyonu için biyoimpedans analizörü (Tanita) kullanılmıştır. İstatiksel analizler için `Eşleştirilmiş Bağımlı Örneklem T Testi` kullanılmıştır. Çalışma sonucunda; Eksantrik grupta sağ ve sol bacak yağ oranında azalma(p<0,05), sağ ve sol bacak yağsız kitle ve kas kitlesinde artış(p<0,05), bel çevresi uzunluğunda azalma(p<0,05) görülmüştür. Konsantrik grupta ise gövde yağsız kitlesinde artış(p<0,05), göğüs ve abdominal çevre uzunluğunda azalma(p<0,05), sağ-sol omuz ve üst sırt bölgeleri ağrı eşiğinde artış(p<0,05) saptanmıştır. Grupları karşılaştırdığımızda ise konsantrik grup lehine abdominal çevre uzunluğunda anlamlı azalma(p<0,05), önkol çevre uzunluğunda anlamlı artış(p<0,05) olmuştur. Konsantrik grupta ağrı eşiğinde artış, çevre ölçüm değerlerinde azalma; eksantrik grupta üst ve alt ekstremite yağ oranlarında azalma, kas kitlesinde artış bulunmuştur. Fakat istatistiksel açıdan anlamlı değildi. Okçularda ilerleyici kuvvet eğitimi, yaralanma riskinin düşürülüp, performansın artırabileceğini ve konsantrik kasılmaları içeren antrenman programlarının daha etkili olabileceğini göstermiştir. Daha geniş gruplarla, uzun süreli yapılacak çalışmalar bu konuda daha güçlü sonuçlar ortaya koyacaktır. Anahtar kelimeler: : Adolesan, Ağrı Eşiği, Eksantrik, Konsantrik, Okçuluk

Archery can be described as a comparatively static sport requiring strength and endurance of the upper body, in particular the forearm and shoulder girdle. The sports specific resistance training should be an integral component for sport preparation by virtue of the direct enhancement on muscular strength facilitate an improvement in sporting performance. The aim of this study is to investigate and compare the effects of eccentric and concentric exercises on functional properties such as grip strenght, pain threshold, circumference measurement and body composition. The study has been conducted on 15 male and 15 female with a total of 30 voluntary athletes. Athletes have been randomly divided into two groups: Eccentric and Concentric Exercise Group and they have been assigned to do progressive resistive exercises including concentric and eccentric contraction for 6 weeks. Grip strength, pain threshold, flexibility, circumference lenght and body composition have been measured with manual dynamometer, algometer, standard tapeline and Tanita respectively. The Paired Sample T-Test was used for statistical analyzes. In the eccentric group, there has been an increase in right and left leg lean mass, muscle mass(p<0,05) and a decrease in waist circumference lenght, right and left leg fat rate(p<0,05). In the concentric group, there has been an increase in trunk lean mass, right and left shoulder, upper back pain threshold(p<0.05) and a decrease in chest and abdomen circumference lenght(p<0,05). In addition, concentric group has been observed to have a decrease in the values of abdomen circumference lenght(p<0,05) and an increase in the values of forearm circumferance lenght(p<0,05) compared to the eccentric group. In concentric group, there has been an increase in pain threshold and a decrease in circumference lenghts. In the eccentric group there has been an increase in upper and low limbs muscle mass and a decrease in upper and low limbs fat rate. We think that progressive strength training in archers can be beneficial for reducing the risk of injury and improving performance. In addition concentric exercise programmes may be more effective. With larger groups, long-term studies will demonstrate stronger results.Key words: Adolescent, Pain Threshold, Eccentric, Concentric, Archery