Multiple sklerozlu hastalarda özürlülük durumu, cinsel disfonksiyon ve yaşam kalitesı arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma MS'li hastalarda özürlülük durumu, cinsel disfonksiyon ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı ve analitik nitelikte olan bu araştırma Erciyes Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Nöroloji polikliniğinde 15.09.2017-15.09.2018 tarihleri arasında 150 MS hastası ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak, hasta tanıtım formu, Genişletilmiş Özürlülük Durum Ölçeği (EDSS=Expanded Disability Status Scale), Multipl Skleroz Yaşam Kalite Ölçeği (MSQOL-54=Multiple Sclerosis Quality of Life-54) ve Multiple Skleroz Yakınlık ve Cinsellik Anketi (MSISQ-19=Multiple Sclerosis Intimacy and sexuality Questionnaire-19) kullanılmıştır.Çalışmada hastaların yaş ortalaması 36.9 ±10.0'dır. Hastaların MSQOL-54 ölçeği puan ortalaması 51.1±19.0 olup, ölçeğin fiziksel boyut puan ortalaması 51.0±20.2 ve bilişsel boyut puan ortalaması 50.9±19.3'dur. MSISQ-19 ölçeği puan ortalaması 51.4±15.1 olup, ölçeğin primer alt boyut puan ortalaması 13.8±5.1, sekonder alt boyut puan ortalaması 25.09±6.94 ve tersiyer alt boyut puan ortalaması 12.7±4.9'dur. Hastaların EDSS skoru puan ortalamasının 2.0±1.4 olduğu belirlenmiştir. Yaş, eğitim durumu, gelir durumu, meslek, MS tipi, atak nedeni ile hastanede yatış sayısı ve bağımlılık durumunun yaşam kalitesi, cinsel disfonksiyon ve özürlülük durumunu etkilediği tespit edilmiştir (p<0.05). MSQOL-54 toplam ölçek puanları ile MSISQ-19 primer, MSISQ-19 sekonder, MSISQ-19 tersiyer ve EDSS ölçek puanları arasında negatif yönde orta düzey bir ilişki bulunmuş olup MSQOL-54 toplam ölçek puanları ile MSISQ-19 toplam ölçek puanları arasında negatif yönde iyi düzeyde bir ilişki olduğu saptanmıştır (p<0.001).Sonuç olarak, hastalarda cinsel işlev bozukluğu arttıkça yaşam kalitesinin azaldığı, özürlülük durumu azaldıkça yaşam kalitesinin arttığı saptanmıştır.Anahtar Kelimler: Multiple skleroz, Yaşam kalitesi, Cinsel Disfonksiyon, Özürlülük

This thesis investigated to determine the relation between disability status, sexual function and quality of life in patients with MS.This descriptive and analytical study conducted in the Outpatient Clinic of Neurology at Erciyes University Health Application and Research Center with 150 MS patients between the dates 15.09.2017-15.09.2018. As a data collection tool, patient identification form, Extended Disability Status Scale (EDSS), Multiple Sclerosis Quality of Life Scale (MSQOL-54) and Multiple Sclerosis Proximity and Sexuality Questionnaire (MSISQ-19) were used.In this study the average age is 36.93 ± 10.01. The mean score of the patients's MSQOL-54 scale was 51.13 ± 19.09, the mean score of the physical dimension of the scale was 51.0 ± 20.2 and, the mean score of the cognitive dimension was 50.9 ± 19.3. The mean score of the MSISQ-19 scale was 51.4 ± 15.1, the mean score of primary dimension of the scale was 13.8 ± 5.1, the mean score of secondary dimension was 25.09 ± 6.94 and, the mean score of tertiary dimension was 12.7 ± 4.9. EDSS score of the patients is seen as 2.0 ± 1.4. Age, educational status, income status, occupation, type of MS, number of hospitalizations due to attacks and addictions were found to affect quality of life, sexual dysfunction and disability (p<0.05). While negatively a medium-level correlation found between MSQOL-54 total scale scores and MSISQ-19 primary, MSISQ-19 secondary, MSISQ-19 tertiary and EDSS scale scores, in the other hand negatively a good level of correlation found between MSQOL-54 total scale scores and MSISQ-19 total scale scores (p<0.001).In conclusion, the study found that quality of life of the patients decreased as sexual dysfunction increased and, quality of life increased as disability decreasedKey Words: Multiple sclerosis, Quality of life, Sexual dysfunction, Disability