Bor ekstraksiyonu için yeni bir diol sentezi ve bor`un sıvı-sıvı ekstraksiyonunda kullanımı

Abstract

ÖZET Çalışmamızda, bor'un sıvı-sıvı ekstraksiyonunda kullanılmak üzere; glysidol ve oktanoldan çıkarak 1,2-dihidroksi-4-oksadodekan reaktifınin sentezi yapılmıştır. Organik faz olarak bu reaktifle, n-amil alkol eşit hacimde alınıp, bor'un sıvı-sıvı ekstraksiyonu yapılarak pH 12,05'te bor'un %87'sinin tek kademeli bir ekstraksiyonla Organik faza alınabildiği saptanmıştır. Sıvı-sıvı ekstraksiyonu üzerine pH'nın etkisi incelenerek pH-%R grafiğinden reaktifin bu konsantrasyonu için pH0,5 değeri 10,6 bulunmuştur. %R ekstraksiyon veriminin, reaktif/çözücü oranına bağlılığı çalışılarak en iyi ekstraksiyon veriminin reaktif/çözücü (v/v) oranı bir iken elde edildiği görülmüştür. Sonuç olarak, 2.10-4 M bor içeren sulu çözelti., sulu faza eşit hacimde organik faz ile temasa getirilerek, bor'un sıvı-sıvı ekstraksiyonda; en iyi ekstraksiyon pH' sının 12.05, en iyi reaktif/çözücü (v/v) oranının 1:1 olduğu, n-amilalkol, diizopropil eter ve petrol eterinin de taşıyıcı çözücü olarak olumlu sonuçlar verdiği gözlenmiştir. Organik fazdaki bor'u sulu faza geri alabilmek için sülfürik asidin derişimine bağlı olarak sıyırma işleminde ise, 2.10`3 M H2SO4 ile tek kademeli sıyırma sonucunda %79.2'sinin sulu faza alınabileceği saptanmıştır.

SUMMARY In the work presented here, 1,2 - dihydroxy - 4- oxadodecane (DHD) was synthesised and tested for the solvent extraction of borax, and a greatly improved method was developed for the spectrophotometric determination of boron with mandelic acid - methylene blue - chlorobenzen system. DHD was prepared from glycidol and octanol. The structure of this new extracting reagent was identified according to its spectroscopic data i.e. I3C NMR, *H NMR and elemental analysis results. During the extraction of borax aqueous solutions with DHD in n-amyl alcohol as a function of pH the most suitable solvents and DHD/solvent ratios were applied. In environmental analytical Chemistry, boron is one of the trace elements that are very difficult to determine quantitatively. A very simple and sensitive method using mandelic acid and methylene blue has been applied to the determination of boron. Very low boron contents are easily determined without any pretreatment. Borate reacts with mandelic acid to form complex anions extractable with methylene blue into chlorobenzen from weakly acidic media at room temperature, and can be determined by measurement of the absorbance of the extract. The organic phase after extraction of the aqueous solution, contains the boron values in relatively concentrated from these may be recovered from the organic phase by contact with an acidic aqueous solution, where by the boron is stripped from the organic phase and enters the aqueous acidic phase 2.10`3 M H2S04 solutions were used for this purpose.