İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi`ne başvuran karaciğer sirozu tanılı hastaların demografik, etyolojik, laboratuvar ve prognostik açıdan değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Karaciğer sirozu; hepatik rejenerasyon, nodüler formasyon, yaygın fibrozis, hepatosellüler nekroz ile karakterize kronik ilerleyici bir hastalıktır. Tüm dünyda olduğu gibi ülkemizde de önemli morbidite ve mortalite nedenidir. Bu çalışmamızda İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne başvuran karaciğer sirozu tanılı hastaların demografik, etyolojik, laboratuvar ve prognostik açıdan değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Yöntem: İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi veri kayıt sisteminden 1 Ocak 2015 ve 15 Mayıs 2019 tarihleri arasında İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne ayaktan veya yatarak başvuran siroz tanısı ile tedavi gören hastalar alındı. Hastalar çalışmaya alındıktan sonra verileri retrospektif olarak taranıp, hastaların demografik verileri, alışkanlıkları, komorbiditeleri, aile öyküsü, laboratuvar bulguları, görüntüleme tetkikleri, siroz etyolojileri, siroz komplikayonları, kullandığı ilaçlar, Child-Pugh Evresi ve MELD skoru, transplantasyon listesinde olup olmadığı, çalışma sürecinde hastanın vefat edip etmediği kaydedildi.Bulgular: Çalışmaya karaciğer siroz tanısı olan 270 hasta dahil edildi. Bu hastalardan 121'i (%45) kadın, 149'u (%55) erkek olup, yaş ortalaması 62.9±13.5 idi. Hastaların karaciğer sirozunun etyolojisi değerlendirildiğinde; 79'unda (%29) HBV, 38'inde (%14) HCV, 27'sinde (%10) primer biliyer kolanjit, 20'sinde (%7) kronik alkol kullanımı, 45'inde (%17) non-alkolik steatohepatit (NASH), 47'sinde (%17) kriptojenik siroz, 6'sında (%2) otoimmün hepatit, 1'inde (%0,4) primer sklerozan kolanjit, 1'inde (%0,4) Wilson hastalığı, 3'ünde (%1) kardiyak siroz, 1'inde (%0,4) konjenital hepatik fibroz, 1'inde (%0,4) herediter hemokromatoz, 1'inde (%0,4) glukojen depo hastalığının karaciğer sirozuna neden olduğu tespit edildi. Komplikasyonlara bakıldığında hastaların 97'sinde (%40) asit tespit edildi, 159'unda (%72) özofagus varisi, 58'inde (%43) özofagus varis kanaması, 19'unda (%12) portal ven trombozu, 23'ünde (%13) hepatik ensefalopati ve 4'ünde (%6) spontan bakteriyal peritonit gözlendi. Toplam 5 (%2) hastada ise hepatorenal sendrom geliştiği görüldü. Child-Pugh skorlarına ve gruplarına göre sınıflandırıldığında 141'i (%60) grup A, 66'sı (%28) grup B ve 27'si (%12) grup C olarak değerlendirildi. Karaciğer transplantasyonu ile ilgili verisi olan 106 hastanın 26'sında (%25) karaciğer nakli gerçekleşmiş, 74'ünün mortalite bilgisi olup 12'sinde (%16) exitus bildirilmiştir.Sonuç: Hastanemizde karaciğer sirozlu hastalarda etyolojide en sık görülen 3 faktör kronik hepatit B, NASH ve kriptojenik sirozdur. Yıllar içerisinde viral hepatit için aşılama kampanyaları, antiviral tedavilerin yaygınlaşması sayesinde viral hepatite bağlı siroz hastalarının sayısı azalmakla birlikte, NASH karaciğer siroz etyolojisi için önemli bir risk faktörüdür ve obezite ve diyabet prevelansının artması nedeniyle oranı yükselmektedir.Anahtar Kelimeler: Karaciğer siroz, etyoloji, viral hepatit, NASH, Child-Pugh skoru, MELD skoru

Objective: Liver cirrhosis; is a chronic progressive disease characterized with hepatic regeneration, nodular formation, wide fibrosis, hepatocellular necrosis. It is significant reason of morbidity and mortality in our country too as being in all over the world as well. In this study, we aimed to evaluate the patients diagnosed with liver cirrhosis who applied to İstanbul Medeniyet University Göztepe Training and Research Hospital in terms of demographic, etiological, laboratory and prognostic features.Methods: In patients and outpatients who applied to İstanbul Medeniyet University Göztepe Training and Research Hospital Gastroenterology clinic between the dates 1st of January 2015 and 15th of May 2019 from the database of İstanbul Medeniyet University Göztepe Training and Research Hospital and are treated and/or followed with cirrhosis were taken. Patients' data were obtained retrospectively, demographic data of patients, their habits, comorbidities, family histories, laboratory investigations, radiological image investigations, cirrhosis etiologies, cirrhosis complications, medications, Child-Pugh score and MELD score, whether they are in transplantation list or not, whether patient passed away or not throughout the study were recorded. Results: A total of 270 patients diagnosed with liver cirrhosis were included in this study. Of these 121 (%45) patients were woman, 149 (%55) patients were man and mean age of all patients was 62.9±13.5 years. When evaluating the etiology of liver cirrhosis; in 79 (%29) patients HBV, in 38 (%14) HCV, in 20 (%7) chronic use of alcohol, in 45 (%17) NASH, in 47 (%17) cryptogenic cirrhosis, in 6 (%2) autoimmune hepatitis, in 27 (%10) primary biliary cholangitis, in 1 (%0,4) primary sclerosin cholangitis, in 1 (%0,4) Wilson disease, in 3 (%1) cardiac cirrhosis, in 1 (%0,4) congenital hepatic fibrosis, in 1 (%0,4) hemochromatosis, in 1 (%0,4) glycogen storage disease was confirmed that it causes liver cirrhosis. When looking at the complications, in the patients, 97 (%40) acid is confirmed, in 159 (%72) esophageal varices, in 58 (%43) esophageal varice bleeding, in 19 (%12) portal vein thrombosis, in 23 (%13) hepatic encephalopathy and in 4 (%6) spontaneous bacterial peritonitis was observed. In total of 5 (%2) patients, hepatorenal sendrom is being progressed is seen. When it is evaluated acccording to Child-Pugh scores and their groups, 141 (%60) patients are being evaluated as group A, 66 (%28) group B and 27 (%12) group C. Out of 106 patients having a data which is related with liver transplantation, liver transplantation was performed in 26 (%25) patients, 74 patients have mortality information and in 12 of these patients 74 (%16) exitus was reported. Conclusion: Three main diseases; chronic hepatitis B, NASH and cryptogenic cirrhosis were observed mostly in our hospital in the patients diagnosed with liver cirrhosis. Throughout the years, under favour of vaccination campaigns and becoming widespread of antiviral treatments for viral hepatitis, number of patients having cirrhosis which is related with viral hepatitis has been decreasing. NASH is significant risk factor for liver cirrhosis etiology and its rate has been increasing because of increasing of prevalence of obesity and diabetes.Key words: Liver cirrhosis, Etiology, Viral hepatitis, NASH, Child-Pugh score, MELD score.