Anayasa değişikliğinin televizyon haberlerinde çerçevelenmesi üzerine bir çalışma: Örnek olay 16 Nisan 2017 referandumu

Abstract

Anayasa değişikliği veya yasalarla ilgili çeşitli düzenlemeleri kapsayan referandum süreçlerinde halkın bilgilendirilmesi, siyasi tarafların olduğu kadar medyanın da sorumluluğu altındadır. Referanduma giden süreçte özellikle haber medyası, siyasal ve toplumsal aktörler tarafından üretilen politik mesajları haber aracılığıyla ileterek seçmen kitlesinin siyasi kararlarında belirleyici rol oynamaktadır. Haberlerin izleyiciye akta-rılmadan, siyasi-ekonomik-çıkar ilişkileri içinde değişikliğe uğrayarak sunulması özellikle seçim dönemlerinde bilgiye, 'hakikate' ulaşılacak bir mecra olarak haber medyasının sorgulanması gerektiği gerçekliğini ortaya çıkarmaktadır. Haber medyasının gerçekliği seçip düzenleme mekanizması, belirli konuların öne çıkarılması, önemli hale getirilmesi ve konuya dair nasıl düşünüleceğinin belirlenmesiyle işlev kazanmaktadır. Bireylerin herhangi bir olay veya konuyu algılamaları ve bakış açılarını belirlemelerine neden olan bu mekanizma 'çerçeveleme' kuramıyla açıklanmaktadır. Bu nedenle çalışmanın teorik temelini, haberi sosyal alan gibi verili ve değişmez bir yapıdan öte, devamlı yeniden üretilen, dinamik bir olgu olarak ele alan 'çerçeveleme' kuramı oluşturmaktadır. Buradan hareketle, 16 Nisan 2017 Anayasa değişikliği referandumunda televizyon haberlerinin nasıl çerçevelendikleri ve bu çerçevelerin oluşmasını sağlayan televizyon kanallarının hangi siyasi inanç ve politikalara destek verdiğini ortaya çıkarmak bu araştırmanın amacıdır. Çalışmada, ulusal çapta yayın yapan özel kanallardan ATV ve Halk TV ile kamu-sal yayın yapan TRT 1 kanallarının, 16 Nisan 2017 Anayasa değişikliği referandumun-dan önceki 6-15 Nisan 2017 tarihleri arasındaki 10 günlük Ana Haber Bültenleri, haber çerçeveleme yöntemiyle incelenmiştir. Araştırmada sonucunda, siyasal iktidarın söy-lemleriyle şekillenen 'muhayyel bir öteki' tanımlamaya yönelik oluşturulan 'Terörize Edilmiş Hayırcılar' çerçevesi, ana muhalefet tarafından yaygınlaştırılan, referandumda 'evet' çıkması halinde 'müdahaleci gelecek tahayyülünü' vurgulayan 'Tek Adam Rejimi' çerçevesi ve yine muhalefetin açıklamaları ile şekillenen, muhafazakar-milliyetçi seçmenin 'evet' kararında tedirginliğe neden olacak 'Eyalet Meselesi' çerçevelerinin haber anlatısını şekillendirdiği ortaya çıkmıştır.

Informing thepublic during referendum processes involving various constitutio-nal amendments or regulations is under the responsibility of the media as far as the poli-tical parties are concerned. Intheprocess of referencing, especially the news media plays a decisive role in the political decisions of the mass of voters by transmitting political messages produced by political and social actors through news. The fact that the news is presented in the political-economic interest relation without being transmitted to the audience reveals the fact that the news media should be questioned as a channel to be reached, especially in the election periods. The news media is functioning by selecting the reality and regulating mechanism, by highlighting certain issues, making them im-portant, and determining how to think about the topic. This mechanism is explained by the 'framing' theory, which causes individuals to identify any event or context percepti-ons and viewpoints. For this reason, it constitutesthe 'framing' theory that treats the the-oretical basis of the study as a dynamic phenomenon that is constantly reproduced, rat-her than a given and constant structure like the social field. Moving from this, it is the aim of this research to reveal how the television news is framed in the Constitutional amendment referendum of April 16, 2017 and which political beliefs and policies sup-port the television channels that provide these frameworks. In the study, the 10-day Main News Bulletins between 6-15 April 2017 before the April 16, 2017 Constitutional amendment referendum were analyzed by news framing method for the TRT 1 channels that broadcast public channels with ATV and Public TV from national channels.The result of the survey is a frame of 'Terrorized No-Voters' framed for the de-finition of 'imaginary other' shaped by the rhetoric of political power, the frame of 'One Man Regime' which is spread by the main opposition and emphasizes 'interventionist future imagination' the 'stateaffair' frameworks, which will cause disturbance in the 'yes' decision of the conservative-nationalist constitution, have shaped the news story.