Sultan Sazlığı`nda pestisit kirliliğinin tespiti

Abstract

Bu çalışmada Sultan Sazlığı'nda pestisit kaynaklı kirlilik düzeyi araştırılmıştır. Zirai mücadelede zararlı, hastalık yapıcı yabancı otlara ve böceklere karşı pestisitler oldukça yaygın kullanılmaktadır. Mahsul verimini artırmak için modern tarımda kullanılan bu kimyasallar su ekosistemleri için ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Buna karşılık, su kitlelerinde çok düşük konsantrasyonlarda bulunan bu kirleticilerin tespiti oldukça zordur ve bu konuda ülkemizde yapılan çalışmalar sınırlı sayıdadır. Bu çalışma kapsamında ülkemizin önemli sulak alanlarından biri olan Sultan Sazlığı'nda pestisit düzeyleri ve su kalitesi incelenmiştir. Sultan Sazlığı tarımsal aktivitelerin çok yoğun olduğu Develi Ovası'nın merkezinde yer almakta ve tarım alanlarından toplanan drenaj suları için alıcı ortam işlevi görmektedir. Sultan Sazlığı'nda seçilen iki noktada bir yıl boyunca fizikokimyasal parametreler (sıcaklık, elektriksel iletkenlik, çözünmüş oksijen, pH, nitrat azotu, toplam azot, toplam fosfor, klorofil-a) için aylık, pestisitler için mevsimsel izleme yapılmıştır. Fizikokimyasal parametreler açısından su kalitesi III. Sınıf, ` Kirlenmiş Su` özellikleri göstermiştir. Pestisit taraması sonucu 48 adet pestisit tespit edilmiştir. Ayrıca iki ağrı kesici ve bir antibiyotik aktif maddesi bulunmuştur. Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği'nce belirlenen çevre kalite standartları değerlerini bifenoks, diklorvos ve fenpropatrin pestisitlerinin aştığı belirlenmiştir. Bazı pestisitlerin dönemsel olarak suda tespit edilebilir düzeyde olduğu görülmüştür. Bu durum ilaçlama dönemleriyle ilişkilendirilmiştir. Uluslararası sözleşmelerle koruma altında olan bu bölge insan faaliyetleri nedeniyle kirlenmekte ve doğal dengesi bozulmaktadır. Bu nedenle su kalitesi izleme çalışmaları sürekli hale getirilmeli ve havza bazlı yönetim planları etkin şekilde uygulanmalıdır.

In this study, the extent of water pollution caused by pesticides in the Sultan Marshes was investigated. Pesticides are widely used against pests, disease-causing weeds and insects in agricultural activities. These chemicals, used in modern agriculture to increase crop yields, pose a serious threat towards water ecosystems. However, it is very difficult to detect these pollutants, which are present in very low concentrations in water bodies and therefore there are limited number of studies on this subject in Turkey. In this study, we examined pesticides and water quality in the Sultan Marshes, one of the most important wetlands of Turkey. Sultan Marshes is located in the center of Develi Basin where agricultural activities are very intense and serves as a receiving environment for the drainage waters collected from agricultural areas. Monthly monitoring for physicochemical parameters (temperature, electrical conductivity, dissolved oxygen, pH, nitrate nitrogen, total nitrogen, total phosphorus, chlorophyll-a) and seasonal monitoring for pesticides were undertaken at the Sultan Marshes for a year. Based on physcicochemical parameters, water quality was evaluated to be Class III, which denotes `Contaminated Water`. As a result of the pesticide screening, 48 pesticides were detected. Additionally two painkillers and one antibiotic active ingredient were found. bifenoks, dichlorvos and fenpropatrin pesticides exceeded the environmental quality standards determined by the Surface Water Quality Regulation. Some pesticides were detectable in water periodically. This has been associated with pesticide spraying periods. Although protected by international conventions, this region is polluted by human activities and its natural balance is disturbed. Therefore, water quality monitoring activities should be regularly undertaken and basin-scale management plans should be implemented effectively.