Entegrasyon teorileri bağlamında Avrupa bütünleşmesi

Abstract

Uluslararası örgütlerin ve kuruluşlarının sayısının ve etkinliğinin hızla arttığı birsistemde entegrasyon teorileri, klasik uluslararası ilişkiler teorilerinin açıklamaktayetersiz kaldığı durumlar için bir rehber olmuştur. Uluslararası ilişkilerin hâkimteorisi realizmin, Avrupa'daki süreci açıklamada tek başına yetersiz kalmasıuluslararası ilişkiler literatürünü yeni çalışmalara mahkûm bırakmış ve böylecebütünleşme süreçlerini anlamaya yarayacak yeni kuramların kavramlaşmasınasebebiyet vermiştir. Bu çerçevede, Uluslararası sistemin yapısı ve dönüşümüyalnızca Avrupa açısından değil günümüz modern çağının oluşumu bakımındanirdelenmiştir. Zira Avrupa'nın tarihi, bir bakıma modern dünyanın tarihi olmakdurumunda kalmıştır. Çalışmanın Girişi takip eden ikinci bölümünde, bu bağlam elealınırken, kısmen kronolojiye de sadık kalınarak tarihte nedensellik ilkesi yöntemolarak kullanılmıştır. Üçüncü bölümde, yine tarihte nedensellik ilkesine bağlıkalmakla beraber AB'nin de ilk kuruluş yıllarına denk gelen 1950'lerin ampiriksosyal bilim yapma akımından faydalanılarak bütünleşmenin gerekçeleriaçıklanmıştır. Dördüncü bölümde ise tarihsel süreçlere eş güdümlü olarak farklıteorilerin devam eden entegrasyonu nasıl ve hangi yöntemlerle açıkladığına dair biranlamda diyalektik bir yöntem geliştirilmiş ve aynı tarihsel olayın farklı teorilerlezaman zaman çatışan yaklaşımları da çalışmaya yansıtılmıştır. Bu çalışmanın amacıPax Europeana hareketini teorik arka planını oluşturan federalizm, fonksiyonalizm,neo-fonksiyonalizm, hükümetlerarasıcılık, liberal hükümetlerarasıcılık ve çokdüzlemli yönetişim bağlamında değerlendirmek kadar Avrupa'yı birlik olmaya iten vtarihsel nedenler ve sistemin gerekliliklerinin incelenmesidir. Avrupa coğrafyasınınneden barışa ihtiyaç duyduğu ve bunu nasıl dinamiklerle açıkladığı ise bu tezin temelsorusunu oluşturmuştur. AB'nin tarihsel süreci, genişlemesi, kurumsal yapısıhakkında yazılmış onca kaynağa karşın teorik anlamda ele alınmış Türkçe kaynaksayısının sınırlı olması da bu konuya yönelmenin temel güdüsü olmuştur.Anahtar Kelimeler: Avrupa Birliği, Uluslararası Sistem, Federalizm,Fonksiyonalizm, Neo-fonksiyonalizm, Hükümetlerarasıcılık, LiberalHükümetlerarasıcılık, Çok düzlemli yönetişim

In a system where the multiplicity and effectiveness of international organizations isincreasing rapidly, integration theories have become a guide for situations whereclassical theories of international relations are insufficient to explain. The fact thatrealism, which is the dominant theory of international relations, is not sufficient toexplain the process in Europe has forced the literature of international relations tonew studies and has led to the conceptualization of new theories that will understandthe processes of integration. The structure and transformation of the internationalsystem have been examined not only in terms of Europe but also in the modern era.Certainly, the history of Europe had to be, in a sense, the history of the modernworld. In the second part of the study, the principle of causality in history was usedas a method partly depending on chronology. In the third chapter, the reasons ofintegration are explained by using the empirical social science flow of the 1950s,which also corresponds to the first founding years of the EU, while still adhering tothe principle of causality. In the fourth chapter, the differences in how and withwhich methods of the continuous integration of different theories co-ordinated withhistorical processes have developed a dialectical method in a sense and theconflicting approaches of the same historical event with different theories are alsoreflected in the study. The aim of this study is to examine the historical backgroundand the requirements of the system, which compel Europe to unity as much as thetheoretical evaluation of Pax Europeana in the context of federalism, functionalism, viineo-functionalism, intergovernmentalism, liberal intergovernmentalism and multilevel governance. The question of why European geography needs peace and how itexplains it in a dynamic way has been the main problem of this thesis. The fact thatthe number of Turkish sources discussed in the theoretical sense is limited despite allthe sources written about the historical process, enlargement and institutionalstructure of the EU is one of the factors in my review.Key Words: European Union, International System, Federalism, Functionalism,Neo-functionalism, Intergovernmentalism, Liberal Intergovernmentalism, Multilevelgovernance