Tıbbi müdahalede etik ve hukuki ikilemler ile çözüm yolları

Abstract

Etik ve hukuk, insanlık tarihi kadar eski iki kavramdır. Zira her ikisi de temel olarak toplumsal düzeni sağlamayı amaçlayan bu iki kavramdan hukuk, normatif bir bilim dalı olarak gelişmiş ve katı hükümlere sahiptir. Ancak etik; hukuk gibi katı bir nosyon değildir, etiğin en büyük yaptırımı vicdandır.Etik de hukuk da, tarihse süreçte insanlığın gelişimiyle oluşan ve ayrılan tüm insani durumlara ilişkin özelleşmişlerdir. Bu özellikli durumlardan biri de mesleklerdir. Toplumsal düzenin korunması adına hem hukuk biliminin hem de etiğin öznesi olan mesleklerden tıp mesleği, temel olarak insan yaşamını korumayı ve geliştirmeyi ele aldığı için başlı başına çok hassas ve önemli bir meslektir. Bu nedenle tıbbi müdahalelerin hukuken ve etik olarak düzenlenmesi özellikle önem taşır. Ancak her zaman etik ve hukuk birbiriyle paralel olmaz. Bu durumlarda ise toplumun çıkarı için en iyi seçenek belirlenmeli ve toplumsal düzen bozulmadan uygulanmalıdır.Çalışmamızın birinci bölümünde etik kavramının tarihsel gelişimi ile ikinci bölümünde hukuk kavramının tarihsel gelişimi incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise; günümüz tıp uygulamalarından kaynaklanan etik ve hukuk çelişkileri ile bu çelişkili durumlarda izlenecek yollara ilişkin fikirlerimiz sunulmaktadır.

Ethics and law are two concepts which are as old as human history. The aim of thesetwo concepts is to provide social order. As known, law has strict provisions as anormative science. In addition, ethichs is not notion like law and its biggest sanctionis conscience.Both ethics and law are specialized in all human situations that have emerged andseparated from the development of humanity in the historical process. One of thesespecialized subjects is professions. Medical profession, which is the subject of boththe science of law and ethics for the protection of social order, is a very sensitive andimportant profession in itself because it mainly deals with the protection anddevelopment of human life. Therefore, the legal and ethical regulation of medicalinterventions is particularly important. But unfotunately, ethics and law cannotalways be parallel. In these cases, the best option for the benefit of the society shouldbe determined and implemented without disturbing the social order.In the first part of the study contains, the historical development of the concept ofethics. The second part contains the historical development of the concept of law. Inthe third part; we present our ideas on ethical and legal contradictions arising fromtoday's medical practices and the ways to be followed in these contradictorysituations